Từ Quảng Chí này am hiểu nhất là phát biểu sách luận tình hình chính trị đương thời, nhưng bởi vì lực bút ngang tàng, mỗi lần đều có
luận điểm phát điếc tai. Muốn bác bỏ hắn cũng không phải là chuyện dễ,
may mà đời trước Quan Tố Y sau khi bị sung quân ở biệt trang không có
chuyện để làm, cả ngày lẫn đêm đều nghiên cứu học vấn, nếu hai người
thật sự so sánh cao thấp thắng thua trên văn đàn, kết cục thế nào không
thể nói chính xác được.
Sách luận mà Thượng Sùng Văn
bắt chước viết là 《 nho pháp 》, sau khi trải qua Quan phụ nhiều lần sửa
chữa, xóa giảm và bổ sung rất nhiều chỗ xung đột mâu thuẫn. Mà sách
luận của Từ Quảng Chí chủ yếu là luận đề về vòng tròn luẩn quẩn toàn bộ thượng lưu tên là 《 nho cùng pháp 》, hoàn toàn không trải qua cắt giảm, kỳ thực chỉ là Pháp phụ trợ Đức, chế định luật pháp một quốc gia, lúc
này lấy lễ giáo và đạo đức làm chủ, lại dùng pháp luật hỗ trợ, quan viên thẩm án cân nhắc mức hình phạt tiêu chuẩn cơ bản vốn là đạo đức lễ
giáo, sau mới là quốc pháp, cả hai nếu như xung đột lẫn nhau, tất nhiên là đạo đức lễ giáo làm trọng, quốc pháp làm nhẹ, đây cũng là cái gọi là “Lễ nhạc không dấy lên thì hình phạt không trúng”.
Ngay sau đó xâm nhập từng bước trong hành văn, lần lượt đưa ra luận điểm
người thân che chở hỗ trợ nhau, dùng Tám nghị, Quan làm, Thượng thỉnh,
chuẩn ngũ phục để chế mười tội ác nhất. Người thân bao che trợ giúp nhau tạm thời không đề cập tới, tám nghị, quan làm, Thượng thỉnh, xác thực
là công cụ tuyệt hảo cung cấp cho giai cấp đặc quyền lẩn tránh pháp luật chế tài, có thể nói là hoàn toàn đẩy đổ luận điệu “Vương tử phạm pháp
tội cùng thứ dân” của Hoàng Thượng đưa ra trước đó. Mà luận chế tội dùng chuẩn Ngũ phục thì là thành lập trên cơ sở huyết thống thân sơ, phu làm vợ cương, phụ làm tử cương, phụ quyền đạt tới củng cố cực lớn, còn nữ
tử thì trở thành tồn tại hèn mọn nhất, không thể ngỗ nghịch phụ thân,
phu quân, thậm chí nhi tử, đã bị sát hại ngoại trừ nhẫn nại, không thể
phản kháng.
Thê tử cáo trạng phu quân sẽ bị tội chết, con cái cáo trạng cha mẹ cũng như thế, sở hữu tất cả gia đình đều bị
áp bách dưới phụ quyền, từ nay về sau “Phép nghiêm hình nặng” trước đó
chuyển biến thành “Tuân phòng lễ giáo”, khuếch trương lực ảnh hưởng của
tư tưởng Nho gia đối với nhân dân, thôn làng, thậm chí quốc gia đến cực
hạn.
Có thể thấy được nhóm người trong giai cấp đặc
quyền được lợi ích thực tế lớn nhất lớn tiếng hoan hô như sấm động,
toàn tâm ủng hộ như thế nào. Bài văn này là đầu lưỡi của bọn họ, là
lưỡi dao sắc bén, là phát ngôn lớn nhất dòng họ đối kháng quốc gia, lễ
giáo đối kháng luật pháp, đặc quyền giai cấp áp bách dân chúng. Gọi nó
là “Kỳ văn” thật sự là không quá đáng.
Quan Tố Y
nhiều lần nghiên cứu, con mắt sớm đã lạnh thấu, chấm nhúng mực nước đậm
đặc, chậm rãi viết, “Đức là đạo đức cá nhân, pháp là công pháp. Trị quốc lúc này lấy tư làm suy nghĩ hay dùng công làm trời? Xã tắc là công,
muôn dân trăm họ là công, mà cá nhân là tư, cái gì nhẹ cái gì nặng đây
là đạo lý thế nhân đều biết. Đức chủ pháp phụ, có thể giải tư lên
công xuống, tư trọng công nhẹ, đây là đầu đuôi lẫn lộn, đi ngược lại đạo lý. Bốn chữ làm việc thiên tư trái pháp luật, tất nhiên là lòng mang
ham muốn cá nhân trước, sau lệch lạc pháp luật, pháp loạn thì dân
thương, dân thương thì quốc vong…”
Nhìn lại khúc dạo
đầu, sửa đi sửa lại, nàng càng viết càng thuận, chậm rãi đi vào mê, đã
là tai không nghe mắt không nhìn thấy, hoàn toàn đắm chìm vào.
Kim Tử và Minh Lan yên lặng trông coi nàng, khi sắp tới bữa tối, lúc này
mới đi đến bên cạnh nhắc nhở, “Phu nhân, nên nghỉ một lát rồi…”
Lời còn chưa dứt đã bị nàng không kiên nhẫn đánh gãy, “Im tiếng, đi ra ngoài, đóng cửa!”
Kim Tử còn muốn khuyên nữa, lại bị Minh Lan chết sống túm đi ra, nói nhắc
nhở, “Tiểu thư mê mẩn viết văn rồi, chúng ta cứ ở bên ngoài trông coi
thôi, đừng ai đi vào quấy rầy. Tránh đánh gãy cấu tứ của người”, dứt lời phủi trên cổ mình một phát, âm trầm bổ sung, “Ngươi dùng chết tạ tội
cũng không đền bù được, có thể người sẽ ghi hận ngươi rất nhiều năm
đấy!”
Thì ra phu nhân cũng có cái tính tình thối của
văn nhân. Kim Tử cảm thấy ngoài ý muốn, nhưng cũng có chút buồn cười,
vội vàng che miệng lại, ngăn ở cửa ra vào, biểu thị tuyệt đối sẽ không
cho người khác đi vào, lại phái Ngân Tử tới tiền viện báo tin, thỉnh Lão phu nhân cùng Nhị phu nhân không cần đợi nữa, dùng bữa trước.
Triệu Lục Ly mang theo hai đứa con, lấy cớ tới thỉnh an mẫu nhân, đến Tây
phủ, nhưng không nhìn thấy thê tử trên bàn cơm, trong lòng hơi có chút
phiền muộn. Hắn hỏi vài tên nô bộc mới biết được phu nhân khóa mình ở
thư phòng đã hơn nửa canh giờ, trong thời gian này không có hạt cơm nào
vào bụng, chén nước cũng không uống, không biết đang làm những gì.
“Phụ thân, người mang hộp cơm này vào thăm mẫu thân đi.” Triệu Thuần Hi đưa
tới một hộp cơm nặng trịch, nháy mắt ra hiệu, biểu lộ tinh quái.
Triệu Lục Ly mỉm cười, vỗ vỗ đầu con gái, dặn dò nàng chiếu cố tốt đệ đệ, rồi đi tới thư phòng, lại bị Kim Tử và Minh Lan ngăn đón ở ngoài cửa,
khuyên can mãi mới cho hắn im lặng đi vào, nhìn hai mắt thôi. Thê tử đã
thay đổi thường phục màu nhạt, gỡ trâm châu cài tóc xuống, chỉ búi mái
tóc đen mượt thành một nhúm, dùng dây cột tóc buộc lại, nhìn qua rất
giản dị nhã nhặn. Nàng đang múa bút thành văn, hai đầu lông mày bao phủ
một tầng nhuệ khí, đến gần còn có thể ngửi thấy mùi mực nồng đậm.
Nàng quá mức nhập thần, ngay cả Triệu Lục Ly đẩy cửa như thế nào, đến gần
như thế nào, xoay người xem bài viết như thế nào đều không hề có cảm
giác.
Triệu Lục Ly vốn chỉ muốn thoáng xem một lần,
xác định nàng mạnh khỏe sẽ trở về, nhưng không ngờ vừa đọc thầm hai đoạn đã thấy không thể chuyển động bước chân. Ngày mà Từ Quảng Chí làm sách luận, hắn đương nhiên cũng tới tham dự, vốn còn cảm thấy từng chữ như
châu ngọc, lực bút như vạn quân, lúc này lại giật mình —— so sánh với
thê tử mà nói, hắn cũng chỉ thường thôi!
Danh vọng
thẳng tiến Đế sư và Thái thường? Tự thành nhất phái, cuối cùng vì mọi
người? Nhưng nổi danh dưới người nổi tiếng rất khó! Triệu Lục Ly lắc đầu liên tục, lại đi nhìn thê tử múa bút thành văn, cảm thấy nàng vạn phần
xứng đáng. Hắn không dám lên tiếng quấy rầy, càng không dám mở miệng
nhắc nhở nàng ra dùng bữa, chỉ tìm nhặt các bản thảo lộn xộn trên mặt
bàn, dựa theo trình tự trước sau bầy đặt lại.
Lần
viết này đã qua suốt một đêm, đến ngày hôm sau, tia nắng ban mai chiếu
xuống, Quan Tố Y mới thu tay viết một tờ cuối cùng, thở ra một ngụm trọc khí thật sâu.
“Lữ Quán Xá Nhân? Đây là tên nhã hào của ngươi ư?” Một giọng nam khàn khàn bỗng nhiên vang lên, dọa nàng nhảy dựng.
“Sao ngươi lại ở chỗ này?” Tiếng nói của Quan Tố Y cũng khàn khàn.
Kim Tử và Minh Lan nghe thấy động tĩnh vội vàng lấy nước ấm, bưng cháo nóng tiến vào, hầu hạ chủ tử rửa mặt dùng bữa.
“Ta trông ngươi một đêm. Bài văn của ngươi ta xem qua rồi, nếu như truyền
bá nó ra bên ngoài, nhất định sẽ rung chuyển hệ thống luật pháp hiện
hành, cũng ảnh hưởng tới kết cấu hình luật tương lai. Tố Y, ta chưa bao
giờ biết ngươi tài cao như thế này!” Triệu Lục Ly thương tiếc thở dài,
giống như đang ai điếu hao tổn trước kia, lại như may mắn cho tương lai tốt đẹp.
Hắn cho rằng bàn về tài hoa, Diệp Trăn xem
như là nữ tử số một, mà bây giờ nhớ lại, nàng làm ít thơ, ngâm những câu từ kia, ngoại trừ phong hoa tuyết nguyệt, thương xuân thu buồn, thì
không có nửa điểm ý nghĩa gì. Mà những suy nghĩ đăm chiêu kia của Tố Y,
nếu không có học thức uyên bác, tầm mắt khoáng đạt làm cơ sở, sợ là ngay cả nhận ra cũng không hiểu, nói gì tới luận hiểu, lý giải thấu đáo. Nếu như so sánh Diệp Trăn so như một quyển sách, có thể lật xem từng trang
một; còn nàng là một mảnh biển, chỉ có lặn vào đáy nước mới có thể
nhìn thấy một chút kỳ cảnh.
Nhưng trong lòng Quan Tố Y đã hoàn toàn đóng cửa với hắn rồi, không hề động dung nói, “Vậy ngươi
đi về nghỉ ngơi đi, ta còn có chuyện phải làm.”
“Ngươi muốn truyền bá bài văn này, chèn ép Từ Quảng Chí, tăng thanh danh cho
nhạc phụ?” Triệu Lục Ly thu lại đáy mắt đắng chát, ấm giọng nói, “Nếu
ngươi tin ta, việc này cứ giao cho ta xử lý đi, ngươi tranh thủ thời
gian trở về phòng ngủ một giấc, dưỡng đủ tinh thần.”
Quan Tố Y ngưng mắt nhìn hắn trong chốc lát, cuối cùng giao ra một xấp bản thảo dày đặc, mỏi mệt nói, “Vậy thì cảm ơn ngươi.”
“Ta và ngươi vốn là vợ chồng, cần gì phải đa lễ như vậy? Phu quân ra sức
cho nương tử không phải là bổn phận đấy sao?” Triệu Lục Ly vui mừng trên mặt, trong lòng tung tăng như chim sẻ, vuốt ve đôi má tiều tụy của thê tử rất nhanh, rồi nhanh chóng đi ra.
Buổi trưa, trên tường chữ bát (八) của tất cả Bộ úy Kinh đô và vùng lân cận phân biệt
dán một quyển sách luận dài đến mấy vạn chữ, mới đầu chỉ có mấy người đi đường nhìn, về sau có người vỗ tay tán thưởng, tại chỗ sao chép lại,
truyền cho người cùng trường biết, người xem dần dần nhiều hơn, trong đó học giả Pháp gia là nhiều nhất.
Từ Quảng Chí chủ
trương pháp vi đức phụ, nên sách luận trái lại ủng hộ pháp chủ đức phụ, dùng luận công và tư bác bỏ luận lễ giáo, dùng quốc gia đại nghĩa
nghiền áp cá nhân bé nhỏ, hắn dùng từ dùng câu, tích liệt hành văn, có
thể nói tuyệt thế nổi bật. Trong đó đưa ra rất nhiều chứng minh thực tế
tỏ rõ những nguy hại của người thân bao che cho nhau, tám nghị, quan
làm, đều có những thảm án nổi tiếng, thí dụ như vụ án thôn dân thôn Hoa
Đào bao che thế hệ con cháu, làm hại tứ phương, cuối cùng bị triều đình
diệt toàn bộ thôn; thí dụ như vụ án giúp nhau báo thù cho cha mà chém
giết đến nỗi hai tộc đều vong; thí dụ như vụ án tiền triều quan lại bao
che cho nhau, giấu kín quân chủ, cuối cùng gây ra vong quốc…
Mỗi chữ đều hiện máu chảy, mỗi câu đều chứa nước mắt khổ đau, quyền quý
đương triều còn không hề động dung, dân chúng qua lại nghe học giả Pháp
gia đọc xong sau ai cũng quỳ xuống khóc rống, mắng to người làm quan ức
hiếp dân chúng, làm việc thiên tư trái pháp luật! Cái gì tám nghị, quan
làm, thượng thỉnh, toàn bộ con mẹ nó là vì kiếm cớ cho mình phạm pháp,
ngay cả Hoàng Thượng trái pháp luật cũng phải chịu hình phạt, bọn họ lại có thể dùng tiền tài, tước vị, tàn sát bình dân chỉ cần giao nộp đầy đủ ngân lượng là có thể thổi bay hết tội, có từng coi dân chúng vào mắt
không? Có coi bọn họ là người không?
Hay lắm, quyển
sách luận này nói hay lắm, tôn chỉ của lập pháp ở chỗ yêu dân hộ dân, ở
chỗ hiển lộ rõ ràng công bình, duy trì chính nghĩa. Quốc pháp là của
công, người phạm lỗi nặng thì bị trừng phạt, không bị những ham muốn của người khác khống chế. Vô luận là vương hầu tướng tướng hay là thất phu
thất phụ, đều phải tuân theo luật pháp, yên ổn bổn phận, lúc này mới có
thể cùng nhau xây dựng thịnh thế, cùng làm sự nghiệp to lớn.
“Nói hay lắm!” Văn nhân sĩ tử đều đang trầm mặc, dân chúng tuy thấp cổ bé
họng nhưng cũng nhiệt liệt cố vỗ tay. Cái gì gọi là kỳ văn? Chính là hợp dân tâm, thuận theo Thiên Đạo, mở rộng chính nghĩa cho dân chúng cực
khổ, mới có tư cách gọi là kỳ văn, còn lại đều là phát ngôn cho quyền
quý, tay sai hào phú mà thôi!
Sau đoạn sắc bén bác bỏ chỗ hiểm, văn này lại triển khai thảo luận “Như thế nào lập pháp, tu
pháp”, hiện hữu các loại hình thức pháp luật, hình, pháp, luật, lệnh,
điển, thức, cách, chiếu, cáo, khoa, so, lệ, vân vân… tiến hành tường
thuật từng cái, cho thấy khung lập pháp trước, sau là tính dẻo, tăng
thêm huyết nhục.
Lập khung lúc này lấy phân môn cơ
cấu không cùng một loại, không thể nhất quyết cùng chung, dân có luật
pháp dân sự, quan có luật pháp về quan, thuế có luật pháp thuế, đất có
luật pháp về đất; tố hình lúc này lấy thực lực quốc gia hiện nay làm cơ
sở chuẩn, hoàn toàn dán hợp cục diện chính trị và dân tình; máu thịt
chính là án lệ lớn nhỏ từ xưa đến nay, sau đó ghi chép vào danh sách để
đời sau cân nhắc mức hình phạt, không được chủ quan ước đoán.
Tổng cộng lại, các điều khoản đều thoả đáng, dùng từ tinh chuẩn. Dân chúng
nghe không hiểu đoạn này, vẫn cảm thấy hết sức lợi hại, không khỏi liên
tục trầm trồ khen ngợi. Những học giả pháp gia kia cũng nhiệt huyết sôi
trào, tình cảm quần chúng kích động, nhao nhao mua giấy bút ở hiệu sách
bên đường sao chép lại.
Một vị quan viên phụ trách tu pháp vỗ tay cười sang sảng, “Hay hay hay, lão phu rốt cuộc cũng biết
thánh thượng sai chúng ta sửa pháp, nhưng mà chúng ta làm lực bất tòng
tâm thôi, thì ra là lập khung lên không vững lại còn liên tục không
ngừng tăng thêm tính máu thịt lên nó, có thể nào không sụp đổ chứ? Lữ
Quán Xá Nhân đúng là quốc sĩ, Hoàng Thượng nên lấy đại lễ tôn sư đón vào triều đình!”
Văn này hiện thế không lâu, không còn
người thảo luận Từ Quảng Chí như thế nào nữa, mà văn danh hắn tích góp
từng tí một lúc trước, bị xung kích tới giọt nước cũng không dư thừa.