[1] Chẩm tịch: có nghĩa là gối hoặc chiếu, ở đây ý nói là hầu ngủ.

Trình Thiên Diệp ngốc ở phòng nghị sự đến khuya, nàng lấy dự thính làm chủ, không thể tùy tiện tham luận.

Tuy những quân vụ chính vụ này đối với nàng mà nói đều vừa phức tạp vừa lạ lẫm, nhưng chỉ cần chịu tham khảo, năng học hỏi, thì có thể quen dần.

Dù gì ta cũng là một người phụ nữ có sự nghiệp, chứ không phải kiểu khuê tú cổ đại đại môn không ra nhị môn không bước.

Trình Thiên Diệp khích lệ bản thân.

Lúc trở lại phòng ngủ, Tiêu Tú đang đợi nàng ở đó.

“Sao ngươi còn ở đây, sớm đi về nghỉ ngơi đi. Ta không cần hầu hạ đâu.” Trình Thiên Diệp không quen có người hầu hạ thay y phục mỗi ngày, hơn nữa thân phận nàng bí mật nên cũng không thích hợp.

Đang nói, sắc mặt Tiêu Tú ửng đỏ, dịu dàng ngoan ngoãn quỳ gối bên chân nàng, nâng góc áo của nàng lên, nhẹ nhàng hạ xuống một cái hôn, vừa ngẩng đầu lên, vẻ mặt nhu tình nhìn nàng.

Trình Thiên Diệp biết rõ, động tác này có một hàm nghĩa đặc thù.

Người có thân phận thấp kém cầu hoan với quý nhân, lúc tự tiến cử chẩm tịch đều cần phải như thế.

Nhìn đôi mắt đang tràn ngập chờ mong kia, Trình Thiên Diệp vừa xấu hổ, vừa đồng cảm với hắn, đây là một phần tình cảm nhất định không có kết quả.

Nàng cố gắng ôn hòa, nhưng không rào trước đón sau, nói: “Trở về đi, tiểu Tú, ta mệt rồi.”

Ta không nên, mỗi ngày đều dẫn hắn theo bên cạnh, cho hắn hi vọng, nhưng lại không đáp lại hắn. Trình Thiên Diệp tự nhủ.

Qua ngày hôm sau, Trình Thiên Diệp để Mặc Kiều Sinh, thương thế hắn đã có chuyển biến tốt đẹp, tự ngồi xe, đi tới Tây Sơn ngâm ôn tuyền chữa thương, ủy thác Tiêu Tú cùng đi.

Còn nàng lại cởi khoan y bác đái [2], thay trực cư đoản y [3] để dễ dàng làm việc. Bắt đầu đi theo Tiếu Cẩn làm quen với sự vụ quân chính.

[2] khoan y bác đái: chỉ áo choàng rộng, thắt lưng rộng, cũng đề cập đến trang phục của Nho giáo cổ đại.

[3] trực cư đoản y: Phần viền thẳng được cắt theo chiều dọc, và vạt áo nằm ở bên cạnh thân hoặc mặt bên, và không có viền được may trên quần áo. Nó được cố định bằng vải hoặc thắt lưng da. Sau thời nhà Hán, do sự cải tiến của áo trong, các triều đại tiền Tần và Tây Hán không thịnh hành mấy. Về cơ bản, phát triển kinh tế được chú trọng hơn thẩm mỹ, sau triều đại Đông Hán, trực cư dần trở nên phổ biến và trở thành y phục chủ yếu. (có kèm hình nhé)

Hôm nay, bởi vì Tiếu Cẩn lưu tâm đến đợt lũ mùa thu nên đã cùng Trình Thiên Diệp cưỡi ngựa, dẫn theo một đám người hầu, đi thị sát ngoại ô Biện Hà.

Trên đường trở về, vì mưa liên tục vài ngày, nên con đường hơi lầy lội.

Tiếu Cẩn cười nói: “Mã kỹ của Chúa công tiến bộ không ít.”

Câu khen tiến bộ này của hắn, là so với công chúa mảnh mai hoàn toàn không biết cưỡi ngựa lúc trước.

“Vẫn chưa quá quen, cưỡi xa một chút sẽ xóc nảy đến đau. Tiếu Tư khấu [4], chúng ta xuống ngựa đi một đoạn đi?” Trình Thiên Diệp áy náy nói.

[4] tư khấu: Chức quan thời phong kiến giữ việc hình.

Tiếp xúc mấy ngày nay, ấn tượng của Tiếu Cẩn với Trình Thiên Diệp đã thay đổi rất nhiều.

Hắn phát hiện Trình Thiên Diệp không yếu ớt, tính cách ôn hòa, làm người khiêm tốn, chỗ nào không hiểu sẽ khiêm tốn thỉnh giáo, không tức giận sai sử lung tung.

Muốn thay đổi cái nhìn của ngươi với người khác, vùi đầu hối tiếc tự buồn bã chắc chắn không có bất kỳ tác dụng gì. Chủ động tiếp cận, hào phóng biểu hiện ra sở trường của mình, mới là phương thức hữu hiệu.

Tuy cũng có trốn tránh một thời gian ngắn, nhưng bản tính Trình Thiên Diệp vẫn là một người có kiên nhẫn đồng thời đã nói là làm.

Từ khi biết về nhà là một hi vọng xa vời, có vài việc nhất định không thể lảng tránh, nàng bắt đầu quyết tâm tích cực thích ứng với thế giới trước mắt.

Hai người dắt ngựa, chậm rãi đi về phía trước.

Con đường hai bên đều là ruộng đồng hoang phế, đất đai không người quản lý, cỏ dại tùy ý sinh trưởng.

Chỉ có những thửa ruộng đan xen, mới biểu hiện ra nơi đây đã từng là một mảnh ruộng tốt.

“Nhiều người đói như vậy, bây giờ đã có mảng lớn đất đai hoang phế. Không thể để những lưu dân kia khai khẩn đám đất hoang này sao?”

Trình Thiên Diệp biết rõ dân chính rất phức tạp, lúc này chắc hẳn có nguyên nhân nàng không biết, cho nên nàng dùng câu nghi vấn, chứ không phải câu hỏi.

“Công điền ở đây, chiến loạn hằng năm, không ngừng thay đổi lãnh chúa, trồng trọt ruộng nương nhiều lần bị yêu cầu chinh thuế và tạp dịch không ngừng. Cho nên, dân chúng lưu vong tứ phía, không ai an tâm nông canh.”

“Công điền?”

Tiếu Cẩn bẻ một nhánh cây, vẽ một cái khung vuông dưới đất.

Hắn chỉa nhánh cây xuống đất: “Thế này, cứ 100 bước là một điền.”

Nhánh cây kéo bốn cạnh khung vuông dài ra, biến thành một chữ Tỉnh (井).

“Chín điền làm một tỉnh, trao cho tám gia đình. Trong số đó có công điền (ruộng công), xung quanh là tư điền (ruộng cá nhân), tám gia đình đều cùng nuôi công điền. Công sự hoàn thành, sau đó mới dám trị việc tư.”

“Thoạt nhìn, có vẻ không tệ. Chỉ cần trồng hết bộ phận công cộng chính giữa, rồi trồng ruộng của mình, thì toàn bộ thu nhập có thể thuộc về mình rồi.”

Trình Thiên Diệp ngồi xổm xuống cạnh bức vẽ chữ tỉnh, nghĩ, thì ra đây chính là chế độ Tỉnh điền ư.

Tiếu Cẩn phát hiện vị công chúa nuôi tại thâm cung này, có đôi khi vô cùng đơn thuần thiếu thưởng thức, nhưng có khi lại cực kỳ nhạy bén.

Nàng thường xuyên nhất châm kiến huyết [5] quy nạp ra chỗ mấu chốt của vấn đề, hơn nữa còn có thể đưa ra vài ý kiến khiến cho người ta kinh ngạc, vượt ngoài khả năng suy nghĩ.

[5] nhất châm kiến huyết: nói trúng điểm mấu chốt, nói nôm na là gãi đúng chỗ ngứa.

Cho nên hắn cũng không nhịn được mà giải thích kỹ càng hơn.

“Không sai, nhưng điều kiện tiên quyết là cần phải có một Quân chủ cố định, hơn nữa quốc gia phải ít có chiến tranh. Là thứ dân trồng trọt trên Tỉnh điền, ngoại trừ đảm nhiệm tạp dịch, còn phải gánh nặng quân phú và binh dịch [6]. Chiến tranh nhiều lần, không chỉ có tạo thành gánh nặng thuế vụ, mà còn khiến cho đa số nam nhân bị mất tính mạng hoặc bị trở thành nô lệ của quân địch.”

[6] tạp dịch: việc lao động mà người dân phải làm không công dưới thời thực dân, phong kiến; quân phú: thuế quân đội; binh dịch: chế độ quân sự (tòng quân).

“Chính xác.” Trình Thiên Diệp tô tô cái chữ tỉnh kia: “Hơn nữa không có tính tích cực, lúc làm công điền có thể lười biếng dùng mánh lới, còn ruộng của mình thì canh tác tỉ mỉ hơn. Đất đai thuộc về quốc gia, bản thân họ không thể mua bán, có thể trồng thì phải trồng nhiều, không thể trồng, cũng phải trồng nhiều.”

Trương Phức (?) chỉnh tay áo hành lễ: “Chúa công kiến thức phi phàm, thần không thể sánh kịp.”

(?) chỗ này theo mình nghĩ nên để là Tiếu Cẩn, có lẽ tác giả nhầm.

“Lão Tiếu ngươi đừng học Trương Phức.” Trình Thiên Diệp cười phất tay: “Trong lòng ta, ngươi như bán sư (một nửa là thầy giáo) rồi, người mà ta có thể tín nhiệm và dựa vào nhất, cũng chỉ có ngươi.”

Khen ngợi lẫn nhau ai mà không biết chứ. Bản cô nương cũng rất chuyên nghiệp đấy.

Tiếu Cẩn nghe xong thì rất cảm động, chân thành khuyên bảo: “Trương công là kỳ nhân đương thời, trí kế vô song, gần đây tại sao Chúa công lại quá lạnh nhạt với hắn.”

“Hắn ta, thoạt nhìn cả ngày cười tủm tỉm, trên thực tế trong nội tâm cực kỳ kiêu ngạo. Hắn chướng mắt ta, nếu ta cứ dán vào cái mông lạnh của hắn cũng vô dụng. Không bằng cứ thờ ơ với hắn, hiệu quả có lẽ sẽ tốt hơn một chút.”

Muốn cái tên tím pha lê Trương Phức này thuần phục ta, trong thời gian ngắn đoán chừng là không bắt được rồi.

Tiếu Cẩn thầm nghĩ: Xem ra, công chúa không chỉ có tư duy nhạy cảm, kiến giải đặc sắc, ngược lại cũng đã ra dáng hoàng gia, ánh mắt nhìn người cũng rất độc đáo. Chỉ tiếc nàng là thân nữ nhi, bằng không có lẽ sẽ là một thế hệ minh quân của đại Tấn ta.Giờ phút này, ở Tây Sơn, trong Nguyệt thần tuyền, Mặc Kiều Sinh một mình ngâm trong nước.

Không có chủ nhân bên cạnh, trong lòng hắn tự dưng sinh ra sợ nước. Hắn lặng lẽ duỗi một tay nắm chặt lan can, không để người khác phát hiện mình đang căng thẳng.

Tiêu Tú ngồi xổm bên cạnh ao, chán ngán nhìn hắn: “Kiều Sinh, ta cảm thấy ngươi đã khỏi hẳn rồi, vì sao mỗi ngày Chúa công còn bảo chúng ta tới đây. Không biết gần đây tên đê tiện diêm dúa nào xuất hành cùng Chúa công. Đừng nói là đôi tỷ muội xấu xí mới tới kia đấy nhé.”

Mặc Kiều Sinh: “Làm phiền ngươi ngày ngày phải theo giúp ta. Nhưng mệnh lệnh của chủ nhân thì không được vi phạm. Nếu không ta...”

Nếu không ta cũng rất khát vọng có thể đi theo bên cạnh Chúa công.

“Tiểu Mặc.” Tiêu Tú nhìn ngó hai bên, không có người, vì vậy hạ thấp giọng, thần thần bí bí nói: “Ở trong này, có phải Chúa công đã sủng hạnh ngươi rất nhiều lần đúng không?”

Gương mặt Mặc Kiều Sinh vọt đỏ lên, hồi lâu mới nói: “Không, chủ nhân chưa từng chiêu hạnh ta.”

“Không thể nào? Chưa từng? Chúa công sủng ái ngươi như vậy mà.”

Mặc Kiều Sinh không đáp lời.

“Ta nói ngươi này.” Tiêu Tú nghiêng người, lặng lẽ nói: “Không phải là cho tới bây giờ ngươi đều chưa từng chủ động phục thị chứ?”

Vẻ mặt Mặc Kiều Sinh mờ mịt.

“Ôi dào, sao ngươi không biết tốt xấu vậy. Ta cũng không biết nói ngươi thế nào nữa.”

“Chúa công là một người rất dịu dàng, ngươi không chủ động phục thị người, thì người chắc chắn sẽ không ép buộc ngươi. Nhưng Chúa công săn sóc ngươi như vậy, ngươi còn không biết tâm ý của người sao?”

“Chẳng lẽ ngươi còn muốn Chúa công chủ động hầu hạ ngươi à?”

“Khó trách mấy ngày hôm trước ta đến chỗ Chúa công thị tẩm, Chúa công có chỗ oán trách ngươi. Ta nói sao gần đây Chúa công cũng không tới ngâm ôn tuyền. Hóa ra là thế, ngươi thật là khờ.”

Mặc Kiều Sinh cúi đầu nói: “Chủ nhân... Người thật sự nói thế?”

“Ngươi đã chịu ân của Chúa công.”

“Ta...”

Lúc Tiêu Tú và Mặc Kiều Sinh trở về thành, nhìn thấy nhóm người ở chỗ lều cháo dưới tường thành đã bắt đầu tuôn ra, dường như có việc gì náo nhiệt.

Đi vào xem, Chúa công Tấn Việt hầu của bọn họ, đang tự mình phát cháo.

Chỉ thấy Trình Thiên Diệp đầu buộc kim quan, mặt như trăng rằm, mặc một thân hồ phục. Đang bề bộn đến mồ hôi đầm đìa, gương mặt tuấn tú trắng nõn hơi ửng hồng.

Dân chúng tiếp nhận chén cháo từ trong tay y, mỗi người đều cảm động chảy nước mắt, không ít người sau khi hành lễ đều là lau nước mắt rời đi.

“Chúa công có lòng từ bi, thật là Bồ Tát hạ phàm.”

“Ngày ngày đến phát cháo cho chúng ta.”

“Chúng ta được cứu rồi.”

“Thật hy vọng vĩnh viễn đều làm con dân của Chúa công.”

Mặc Kiều Sinh và Tiêu Tú chạy lên phía trước phục [7] hành lễ.

[7] phục: là cúi sát đầu xuống đất, tay đỡ trán (mình kèm hình nhé)

Trình Thiên Diệp lau mồ hôi, một trái một phải nâng bọn họ dậy.

“Từ nay về sau bỏ qua phục lễ, chỉ cần hành quỳ lễ là được rồi.”

Tiêu Tú dậm chân nói: “Chúa công, sao ngài có thể làm việc này, còn là mỗi ngày.”

“À, hiện tại ta không làm được chuyện gì khác. Chỉ có thể làm việc mình có thể làm được trước.” Trình Thiên Diệp cởi tạp dề, giao thìa cho quân sĩ: “Đi thôi, hôm nay cũng đủ rồi, ta và các ngươi trở về.”

Nàng tò mò liếc Mặc Kiều Sinh đang đứng phía sau Tiêu Tú, trên gương mặt không có biểu cảm kia, nàng nhìn ra được cảm xúc của hắn khá kỳ quái.

Đồng học Tiểu Mặc vừa chui vào cái ngõ cụt nào rồi.

Người gì mà tâm tình đều có thể bị nhìn thấu thật sự là tốt hay không tốt đây, chẳng qua ai kêu sắc thái của hắn hấp dẫn thế, khiến ta không thể mặc kệ được.

“Tiểu Mặc khá hơn chưa? Ngày mai ta rảnh, ta bớt chút thời gian đi ngâm ôn tuyền cùng các ngươi.”

Trình Thiên Diệp phát hiện nàng vừa nói xong, chẳng những không có hiệu quả an ủi, mà ngược lại Mặc Kiều Sinh càng lộ rõ sự căng thẳng và mâu thuẫn.

Chạng vạng hôm sau, Trình Thiên Diệp thích ý ngâm ở Nguyệt Thần tuyền, thư giãn gân cốt do mấy ngày nay bôn ba mệt nhọc.

Nàng đi lên bờ, buộc chặt lại đai ngực, mặc y phục. Sờ người đang bị che hai mắt trong hồ nước: “Có thể đứng dậy rồi.”

Thật sự quá thoải mái.

Trình Thiên Diệp dựa vào ghế nằm ở cạnh ao, cầm lấy một bầu rượu bạch ngọc, rót một ly rượu trái cây màu hổ phách, thưởng thức rừng lá đỏ dưới trời chiều, tự rót tự uống.

Nàng nghe thấy sau lưng có tiếng người bước ra từ trong nước.

Không bao lâu sau, góc áo nàng dường như bị người nhẹ nhàng kéo.

Trình Thiên Diệp quay đầu nhìn lại,

Mặc Kiều Sinh quỳ gối bên cạnh nàng, ngang hông được quấn một cái khăn tắm, tóc dài mềm mại như mực phủ xuống thân trần.

Thần sắc hắn bối rối, hầu tiết nhấp nhô, cái tay nắm lấy góc áo của nàng đang run nhè nhẹ,

Đột nhiên, dường như đã hạ quyết tâm, hắn cúi đầu, nhanh chóng hôn lên góc áo nàng.

“Ngươi...” Trình Thiên Diệp ngây ngẩn cả người.

Mặc Kiều Sinh nghiêng đầu đi, gương mặt đỏ ửng, khó nhọc nói: “Mong... Chủ, chủ nhân thương tiếc.”