1. Hoàn cảnh Trước trận chiến:
a. về phía người Moor:
đế quốc hồi giáo sau thời kỳ trị vị của 4 vị Caliphate đầu tiên: Abu Bakr, Umar, Uthman, Ali đã xảy ra sự phân chia trong nội bộ và dẫn đến sự cai trị của triều đại Umayyad với Caliphate Yazid I. sau khi gảii quyết xong nội bộ giữa Husseyn và Yazid I đế quốc hồi giáo đã tiếp tục con đường bành trướng của mình lúc này về phía đông quân hồi giáo đã chiếm đóng được khu vực Pakistans ngày nay. sau khi đánh bại đế quốc Sanassids- Persia, đế quốc Byzantine cũng bị đánh bại và mất các vùng đất ở khu vực Syria, bắc phi cho dù Leo the Isaurian đã đánh bại được quân hồi giáo trại Trận Akroinon và bảo vệ được những vùng còn lại của đế quốc Byzantium.
sau khi chiếm trọn Bắc Phi quân đội hồi giáo tiếp tục con đường chinh phục của mình khi vượt qua eo Gibraltar dưới sự lãnh đạo của thủ lĩnh Tariq ibn-Ziyad. và họ đã chiếm trọn toàn bán đảo Iberia. đánh bại quốc gia của người Visigoth năm 711. Al-Samh ibn Malik al-Khawlani chọn Narbonne làm thủ đô vào năm 720. tuy nhiên vẫn còn vài vùng còn nằm trong tay các công tước người Visigoth như Alet, Béziers, Agde, Lodève, Maguelonne, and Nîmes nhưng hoàn toàn thần phục triều đại của người Moors.
Sau đó họ vượt qua dãy Pyrenees tiếp tục thám hiểm tới vùng nước Pháp ngày nay. tuy nhiên cuộc thám hiểm của họ bị dừng lại đột ngột ở trận chiến Thành Toulouse khi công tước Odo d” Aquitaine đánh bại được cuộc vây hãm thành Toulouse và làm Al-Samh ibn Malik” bị thương trầm trọng.
nhưng sự thất bại này không làm dừng bước tiến của quân hồi giáo vào năm 725 lực lượng arab đã chiếm cứ được Atun ở tỉnh Burgundy nước Pháp ngày nay.
b. về phía người Frank:
vương quốc của người Frank đã được mở rộng dưới thời kỳ của Charles Martelđang trên đường trở thành một lực lượng lớn ở châu âu trờ thành Western Holy Roman empire đầu tiên.
2. các bên tham chiến:
a. phe Carolingian Frank:
chỉ huy Charles Martel với quân đội xấp xỉ 30000 người hoàn toàn là bộ binh.
b. phe người Moors:
chỉ huy Abdul Rahman Al Ghafiqi quan đội xấp xỉ 80000 người bao gồm nhiều dạng binh lính từ kỵ binh đến bộ binh nhưng mạnh nhất là đội hình kỵ binh.
3. Diễn biến:
Năm 732 lực lượng người Moors tiến vào miền nam nước pháp và tiến dần đến sông Loire, ngoài đại quân phía sau đi khà chậm thì nhóm quân tiền phong phía trước được chia thành những nhóm nhỏ và tiến hành các cuộc tập kích cướp phá làng mạc. vì cuộc hành quân này có rất nhiều ngựa đi cùng nên đội quân hồi giáo tiến hành việc tấn công vào cuối năm sau khi thu hoạch lúa mì. để có thức ăn cho ngựa.
họ đột nhiên tập kích và chiến thắng Eudes tại Bordeux cho dù 11 năm trước Eudes đã chiến thắng tại Toulouse. tại sông Garones Bordeux quân của Abdul đã chiến thắng nhanh chóng quân của Eudes với lợi thế tuyệt đối về kỵ binh hạng nặng mà lúc này chưa có quân đội nào của châu âu có được (trừ kị binh cataphrath của byzantine)
Sau đó quân đội của Abdul tiếp tục tiến bước về vị trí giữa thành phố Poitiers và Tours tại đây quân của Charles Martel cũng đang tiến tới.quân của Charles được huy động đến số lượng gần 30000 là thành công ngoài dự tính của Charles. tuy nhiên cũng như các đạo quân khác của châu âu cùng thời kỳ đạo quân của charles đa phần là Bộ binh (man at arm) và một ít nông dân vũ trang gần như vô dụng.
Charles tổ chức quân đội của ông theo đội hình Phalanx khi xưa, với quân bộ binh cầm giáo đứng thành hình vuông và cùng với cây cỏ dùng để ngụy trang họ là sự đe dọa to lớn cho bất kỳ đội kỵ binh nào.
trong bảy ngày đầu tiên hai bên có những cuộc giao tranh nhỏ. tuy nhiên Abdul còn chờ đợi nguồn cung cấp nhu yếu phẩm và các đội quân về tập hợp nên ông kéo dài cuộc chiến. và điều này rất có lợi cho Charles vì ông đang đợi các đạo quân bộ binh đầy kinh nghiệm của ông từ khắp nơi trong vương quốc đến tập hợp đây là niềm hy vọng duy nhất của Charles.
Quân của charles tập hợp trên những ngọn đồi và dùng dân binh quanh vùng để cướp phá quân của Abdul. Charles đã bình tĩnh chờ đợi sự tấn công của phe bên kia và không rời khỏi vị trí định sẵn. đây là một canh bạc mà Charles đã liều lĩnh đặt vào.
Cuối cùng Abdul không thể chờ đợi lấu hơn nên quyết định đánh đội quân của Charles để tiếp bước đi đến Tours nhằm có thêm nhu yếu phẩm.
Và để làm điều này Abdul đã hạ lệnh cho quân của ông leo lên đồi và từ bỏ ưu thế của kỵ binh băng khi phải băng qua khu rừng
Charles đã chuẩn bị cho trận chiến này từ lâu và ông nắm rất rõ về quân đội của Abdul, bản thân ông cũng biết rõ là nếu lực lượng của ông không chống lại nổi Abdul thì cũng không có lực lượng nào khác làm được điều này. ông đã có lợi thế về địa hình khi là người chọn địa điểm trận chiến với toàn bộ bộ binh của ông ở trên đồi và có cây cỏ làm bình phong ngụy trang.và ông cũng có lợi thế thứ hai là quân Abdul không hề biết gì về quân đội của ông cả.
Lúc này mùa đông sắp tới quân của Abdul không được trang bị để chống chọi là mùa đông trong khi quân của Charles đã được chuẩn bị khá kỷ về vấn đề này. ngoài ra quân của Abdul cũng muốn chờ đợi quân của Charles tiến ra đồng bằng để họ có thể sử dụng ưu thế về kỵ binh hạng nặng.
Tuy nhiên bên Charles cũng kiện quyết bám trụ lấy ngọn đồi dùng tư thế phòng ngự và cây rừng để chờ đợi quân của Abdul.
Về thực tế thì thiên thời và địa lợi đều nằm trong tay của Charles. trận chiến này là một cuộc chiến cân não xem ai có bản lĩnh chờ đợi lâu hơn. và về mặt này Charles đã thắng Abdul sau bảy ngày giao tranh bất phân thắng bại đã không nhẫn nại được nữa và quyết định tấn công.
Tất nhiên Abdul cũng có chỗ dựa là kỵ binh hạng nặng của ông là hoàn toàn có ưu thế lớn. tuy nhiên khắc tinh của kỵ binh chính là đội hình phalanx. tuy rằng kỵ binh của Abdul được trang bị Lance và kiếm. một vài lần họ đá phá vỡ được đội hình kiểu phalanx của bên Frank nhưng cái giá phải trả là quá lớn, trong khi bên Frank nhanh chóng phục hồi đội hình của mình như những gì họ được huấn luyện suốt 11 năm.
Đến ngày thứ hai của trận chiến quân đội của Abdul đã phá vỡ được đội hình hình vuông của Charles họ tiến lên cố gắng tấn công để giết chết Charles tuy nhiên đội cận vệ của Charles vẫn giữ được đội hình và đã chiến đấu rất anh dũng đẩy lùi được quân hồi giáo.
Vào thời điểm này nhu yếu phẩm của Abdul cũng sắp cạn kiệt và ông ta đang phải cử kị binh để lấy nhu yếu phẩm từ Bordeux. tuy nhiên Charles đã cử đạo quân do thám của mình đi trước và đã cướp được lương của Abdul tịch thu rất nhiều lương thực và nô lệ.
Tin tức từ vụ cướp lương này đến tai Abdul và ông ta biết không thể cầm cự lâu hơn vì nhu yếu phẩm đã cạn nên ông đã ra lệnh rút quân. quân của Abdul lần lượt rút về trại của mình. còn Abdul thì bị bao vây và điều này dẫn đến cái chết của ông.
Phía bên kia họ cũng cố lại đội hình phalanx và chuẩn bị tái chiến vào ngày hôm sau.
Ngày hôm sau người Arab không quay lại cuộc chiến còn Charles cũng không dám cho quân mình tiến ra vì sợ bị tập kích trên đồng bằng sẽ là điểm yếu chết người của quân Charles. chỉ đến khi quân do thám của Charles do thám toàn diện doanh trại của quân Moors ông mới biết quân Arab đã rút lui từ ban đêm chạy về bên kia dãy Pyrenees và mang theo tất cả những gì có thể đưôc.
4. kết cục trận chiến:
Phe Charles Martel thương vong tầm 1500, phe Abdul thương vong tầm 12000 Abdul chết tại trận
Dù sau này quân Moors có quay lại tấn công nhưn không thể thành công, Charles Martel đã đẩy lùi quân Moor sang phía bán đão Iberia và không thể quay lại tấn công châu âu. lúc này phía người Moors nãy sinh nội loạn những người đứng đầu ở Iberia thành lập nên một quốc gia hồi giáo đặt thủ đô ở Corduba và ly khai với Caliphate ở trung đông sau trận nội chiến tại Zab năm 750.
Charles Martel cũng tạo nên vương triều Carolingian các con cháu ông như Pepin lùn, Charlemagne chiếm được vùng phía bắc của Tây ban nha cùng Catalonia(vùng Bârcelona ngày nay) làm vùng đệm giữa người hồi giáo và người thiên chúa. cũng như trở thành Holy Roman Empire đầu tiên
5. Link Mô Phỏng trận chiến:
từ History channel:
Charles Martel
.youtube.com/watch?v=ztoNqerMrd8
.youtube.com/watch?v=dOj_XEZkxXk