Hoàng hôn buông xuống , một màu vàng rực , ngã bóng phía bên kia ngọn núi Đứng .
Những lúc này , cô bé Trần Dạ sẽ bắt đầu phe phẩy cái roi trên tay , nhanh chóng lùa đàn bò được thả cả buổi chiều trên đồng về chuồng .
Thôn nhỏ của Trần Dạ nằm ở giữa một con sông lớn , bao bọc xung quanh là những dãy núi già cao sừng sững .Đó là một thung lũng nhỏ giữa vùng trời bao la .
Khí hậu nơi đây giống hệt tính khí của một thiếu nữ đang yêu , bầu trời trong xanh , gió lồng lộng nhưng chỉ cần vài phút sau mây đen sẽ ùn ùn kéo đến trút một cơn mưa thật lớn trong tích tắc . Cuốn trôi hết tất thẩy mọi bụi bặm của cuộc sống thường nhật .
Tuổi thơ của Trần Dạ gắn liền với những cơn mưa , cô rất thích cùng bọn trẻ trong xóm chạy đi chạy lại trên con đường làng chỉ để đắm mình trong mưa . Những lúc như vậy cả xóm sẽ trở nên náo nhiệt bởi tiếng bọn trẻ con đùa giỡn nhau và cả tiếng của những con chó bị nhốt trong nhà .
Thôn nhỏ của Trần Dạ có tên là thôn Vĩ , vì trong thôn có ngọn đồi gió lộng rất đặc trưng cũng tên Đồi Vĩ , bọn trẻ rất thích chơi trên ngọn đồi này , Trần Dạ cũng vậy . Cô thích cái cảm giác đứng trên đỉnh đồi , chỉ cần vươn tay lên là có thể chạm được tới mây , nhắm mắt lại hít thở một hơi căng tràn không khí trong lành , dường như thêm mười phần sức sống .
Nhớ ngày ấy , lũ trẻ trong xóm có cái tật hay đi ăn trộm vặt trái cây nhà ông Hai hàng xóm . Khu vườn nhà ông Hai rất rộng , ở đó có đủ mọi loại trái cây . Bởi vậy , trong vườn nhà ông không bao giờ ngớt mùi thơm của hoa quả chín , một mùi hương thoang thoảng ngọt ngào , làm ngây ngất lòng người , hấp dẫn đến nỗi dạ dày cứ sôi lên sùng sục .
Cha Trần Dạ rất khó tính , đặc biệt là ông không thích con cái trong nhà nhòm ngó hay tọc mạch vào đồ của người khác . Nên Trần Dạ rất sợ cha mình .
Lũ trẻ mà muốn qua được nhà ông Hai là phải trèo qua hàng rào nhà Trần Dạ . Cô cũng rất thích những trái mận đỏ mọng nhà ông Hai , nên thường canh chừng những lúc , ông Hai vác cuốc ra đồng để hành động .
Trần Dạ không qua vườn hái cùng lũ trẻ mà chỉ đứng canh chừng , mỗi khi có biến cô sẽ huýt một hơi sáo dài , rõ to như tiếng còi báo động cho bọn trẻ trong vườn. Và trong suốt khoảng thời gian ấy , bọn trẻ chưa bị ông Hai bắt lần nào .
Gia đình Trần Dạ có tới sáu người con , cô là con gái út , người ta hay nói nhất đầu nhì út , nên cô cũng tương đối được ưu ái . Bởi vậy , từ khi lọt lòng mẹ cho tới khi hiểu chuyện , cô nhóc rất ít khi bị cha đánh đòn . Không phải là do Trần Dạ ngoan ngoãn gì cho cam , mà do cô rất nhát đòn , chỉ cần cha cô cầm roi mây vung lên là cô nhóc đã khúm núm , nước mắt dàn dụa . Nên làm cho cha cô không cách nào ra tay đánh cô được .
Trần Dạ có cô bạn thân từ thuở nằm lòng , cô bạn có cái tên rất hợp với người : Đỗ Quyên . Cô nàng có làn da trắng nuột nà , khuôn mặt với những đường nét rất rõ ràng , rất có khí chất . Vóc người cao ráo , thon thả , lại đặc biệt có giọng nói ngọt ngào nhỏ nhẹ . Trần Dạ và Đỗ Quyên giống như hai thỏi nam châm trái chiều nhau nhưng đặc biệt rất hút nhau .
Trần Dạ có lối suy nghĩ rất đơn giản , cô có thể vui vẻ cả ngày mà chẳng cần lo nghĩ điều chi ? Cuộc sống như vậy đối với cô thật hoàn hảo .
Đỗ Quyên từng nói với cô :
“ Cuộc sống cũng giống như từng bậc thang trong cuộc đời của cậu vậy . Lúc nhỏ cậu chỉ bước được hai ba bậc , nên cảm thấy dễ dàng . Nhưng càng về sau , số bậc thang cậu bước được sẽ càng nhiều . Và lúc đó , cậu sẽ phải đối mặc với vô số nỗi lo sợ” .
Về sau , Trần Dạ từng vô thức nhớ lại điều này . Có phải chăng đó là quy luật ngầm của cuộc sống . Những lúc ta tưởng chừng đã chạm tay đến hạnh phúc cũng chính là lúc ta đang bước đến đau khổ .
Đôi khi bản thân Trần Dạ nghĩ cuộc đời cô là những nốt thăng trầm , tuy âm thanh vang vọng nhưng không được bền lâu .
Năm Trần Dạ vừa tròn mười bốn tuổi , cô đã trải qua những tháng ngày bàng hoàng cùng ảm đạm , nước mắt ngập tràn trong sự thương đau vô hạn .
Buổi sáng định mệnh ấy , Trần Dạ bực dọc vì cha mẹ không cho cô đi ăn cưới cùng , trong khi anh chị người nào cũng xúng xính , quần áo lượt là hớn hở vui mừng vì được đi ăn cỗ .
Cha Trần Dạ trước khi đi còn dặn dò con gái coi nhà, cửa nẻo cẩn thận , bảo Trần Dạ đừng đi chơi ở nhà cho mấy con vịt ăn thóc , rồi xả nước cho chúng uống . Trần Dạ xưng mặt lên phụng phịu nói vâng . Mẹ Trần Dạ thương con , trước khi lên xe còn vuốt má con gái , nở nụ cười cưng chiều . Đó cũng là nụ cười cuối cùng của mẹ mà Trần Dạ được nhìn thấy.
Sau đó , cả nhà Trần Dạ không một ai quay về , chiếc xe lao xuống vực , không một ai sống sót.
Nỗi đau còn chưa dứt , một mình Trần Dạ phải đối mặt giữa sự lạnh lẽo của ngôi nhà rộng lớn , không còn tiếng nói của cha , bàn tay của mẹ , tiếng cười của chị . Ngôi nhà trở nên hoang vu đến đáng sợ , mọi người trong xóm ai nấy qua thăm hỏi , bên tai Trần Dạ là những câu nói:
“ Ôi ! Tội nghiệp con bé”
“ Đáng sợ quá , cuộc đời thật là vô thường!”
“ Khổ thân , mới bây lớn mà phải mồ côi rồi”.
Môi Trần Dạ run run , hai khóe mắt nóng rát , sưng húp . Cô không xác định được liệu ngày mai bản thân ra sao , trái tim như vỡ vụn , nỗi đau này khi nào mới nguôi . Sự mất mát này liệu trời cao có thấu . Tàn nhẫn làm sao khi cuộc đời này bỏ lại cô bơ vơ , nỗi cô đơn giống như bầu trời kia bao trùm toàn bộ cuộc sống của cô . Cô muốn được nghe cha nói , cô muốn được mẹ xoa má, cô muốn….. muốn được có “nhà”!
Sau khi biết tin , bác của Trần Dạ đón cô vào thành phố ở cùng . Cuộc sống của Trần Dạ kể từ đó bước sang một bước ngoặt lớn .