Thẳng thắn mà nói, người của đơn vị 701 ở một vùng núi bí mật ngoại vi
thành phố A, Kim Trân không thấy có tiền đồ cao xa, ít ra là công việc
của cậu làm. Công việc cô đơn và âm thầm - giải mã, ngoài những kiến
thức cần thiết, kinh nghiệm và thiên tài ra, chừng như càng cần hơn một
vận may đến từ ngoài hành tinh. Người của đơn vị 701 nói, có thể nắm bắt được vận may ngoài hành tinh, nhưng cần thiết mỗi ngày mỗi đêm anh phải giơ cao tay cảnh giác, đồng thời mồ mả tổ tiên cha ông phải bốc khói
xanh.
Kim Trân lúc mới đến không hiểu những điều ấy, có thể vì
không để ý, suốt ngày cậu cầm cuốn sách, ví dụ cuốn “Toàn tập trò chơi
toán học” bằng tiếng Anh, và những cuốn sách cổ không tên đóng bằng chỉ. Trông cậu có vẻ cô đơn, không có vẻ thông minh trời phú thể hiện ở lời
nói (cậu ít nói), cũng thấy không có bao nhiêu tài trí và ham muốn ẩn
chứa, khiến mọi người không khỏi hoài nghi về tài năng và vận may của
cậu. Thậm chí, có người còn nghi ngờ về sự cần cù của cậu trong công
tác, bởi vì, như vừa nói, lúc rỗi rãi cậu đọc những cuốn sách chẳng có
liên quan gì đến công việc.
Đúng là bắt đầu, chừng như chỉ có
những bằng chứng để nói cậu không chăm chỉ, nhưng vẫn còn những mặt
khác. Một buổi trưa, Kim Trân vừa ăn xong, đang từ nhà ăn đi ra, tay vẫn cầm cuốn sách đi về phía rừng cây. Cậu không ngủ trưa, mà cũng không
làm thêm giờ, thường tìm một chỗ yên tĩnh để đọc sách.
Khu Bắc
gần như nằm trên vách núi, trong khu có mấy đám rừng tự nhiên, cậu
thường đến đám rừng thông, đi xuyên từ bên này sang bên kia, ra nữa là
cửa hang, nơi cậu làm việc. Cậu chọn rừng cây này cũng có lí do, cậu rất thích mùi nhựa thông, cái mùi xà phòng thuốc, có người không quen với
mùi ấy, nhưng cậu lại rất thích, thậm chí đâm nghiện như người nghiện
thuốc.
Hôm ấy, cậu vừa bước vào rừng cây, bỗng phía sau có người
đuổi theo, người này chừng năm mươi tuổi, tỏ ra khiêm tốn tự ti, trên
khuôn mặt là nụ cười có thừa thận trọng, hỏi cậu có biết đánh cờ tướng
không. Kim Trân gật đầu, người kia tỏ ra vui mừng vội lấy quân cờ từ
trong người ra, hỏi cậu có muốn đánh không. Kim Trân không muốn đánh cờ
mà muốn đọc sách, nhưng nể tình, lại không nỡ từ chối, liền gật đầu. Tuy mấy năm nay không chơi cờ, nhưng được luyện cờ từ ông Hinsh, những
người bình thường không thể thắng nổi cậu. Người này là một kì thủ không vừa, có cảm giác như kì phùng địch thủ, đánh không phân thắng bại, cuộc cờ với trình độ cao. Sau đấy, người kia thường đến tìm Kim Trân để chơi cờ, buổi trưa tìm, buổi tối tìm, thậm chí đem theo quân cờ và bàn cờ
chờ Kim Trân ở cửa hang hoặc ở cửa nhà ăn, quấn lấy cậu ta, khiến mọi
người biết cậu đang chơi cờ với một người điên cờ.
Ở đơn vị 701
không ai không biết người điên cờ, ông vốn là sinh viên xuất sắc của
khoa toán Đại học Trung ương hồi trước giải phóng, sau khi tốt nghiệp bị Quốc Dân đảng gọi nhập ngũ, cử sang Đông Dương làm công việc giải mật
mã, đã từng giải được bộ mật mã cao cấp của quân đội Nhật, là nhân vật
nổi tiếng trong giới giải mã. Về sau, bất mãn với việc Tưởng Giới Thạch
gây ra cuộc nội chiến, ông ta ra khỏi quân đội, làm kĩ sư cho một công
ty điện, mai danh ẩn tích ở Thượng Hải. Sau giải phóng, đơn vị 701 bằng
mọi cách tìm được ông, mời ông về làm công việc giải mã, đã từng giải
được nhiều bộ mật mã trung cao của nước X, trở thành nhân vật có công
nhất nhì của đơn vị 701. Nhưng hai năm trước, ông không may bị thần kinh phân liệt, chỉ trong một đêm người anh hùng được nhiều người ngưỡng mộ
bỗng trở thành người điên, gặp ai cũng chửi, cũng gây sự, có lúc còn
đánh người. Nghe nói, chứng thần kinh phân liệt cấp, nhất là chứng điên
điên dại dại sau khi phân liệt, thường gọi là võ điên, tỉ lệ chữa khỏi
rất cao. Nhưng vì con người ông có nhiều bí mật, không ai dám quyết định cho ông đi chữa bệnh, chỉ để bệnh viện của đơn vị 701 chữa trị, chữa
trị cho ông là một bác sĩ khoa nội bình thường, mời một bác sĩ chuyên
khoa ở ngoài vào hướng dẫn cho vài phác đồ điều trị, kết quả không tốt
lắm. Tuy người ổn định nhưng chỉ ổn định vậy thôi, ngày nào cũng nghĩ
đến đánh cờ, không còn nghĩ gì khác, chẳng làm được gì, như vẫn thường
nói, điên võ thành điên văn.
Thật ra, trước khi bị điên, ông ta
không biết đánh cờ, nhưng từ sau ngày ở bệnh viện ra, ông chơi cờ tướng
hơn hẳn mọi người. Ấy là ông học của bác sĩ điều trị. Các chuyên gia
nói, một người đang đói không thể một lúc ăn thật no, một người bệnh
phân liệt lúc mới hồi phục nhất thiết không được làm việc trí óc, hễ lao động trí óc rất dễ bị khuôn vào đấy mà không thể rút ra nổi. Nhưng vì
là bác sĩ khoa nội thông thường điều trị nên không hiểu chuyện đó, hơn
nữa bác sĩ là một tay mê cờ, thường xuyên chơi cờ với bệnh nhân. Một
hôm, người bác sĩ này thấy ông hiểu được các thế cờ, cho rằng ông ta bắt đầu bình phục, vậy là thường xuyên đánh cờ với ông ta, cũng là để củng
cố kết quả điều trị, cuối cùng dẫn đến tình trạng này, biến một đại sư
trong nghề giải mã có thể lành bệnh, thành một người điên cờ.
Ở một ý nghĩa nào đó, đó là sự cố điều trị, nhưng còn cách nào khác? Người ta
chỉ làm nghề chăn vịt, không ngã là may rồi, nếu ngã có thể trách được
không? Không thể. Nếu trách chỉ nên trách công việc của người điên cờ,
trách trên người ông ta có quá nhiều bí mật. Cũng chỉ vì bí mật, cuộc
đời tàn phế tinh thần của ông chỉ có thể giấu kín trong cái thung lũng
bí mật này. Có người nói, chỉ có thể thấy trí tuệ ngày qua của ông ở
trên bàn cờ, còn bình thường trí năng của ông không hơn một con chó
thông minh. Có ai gọi, ông ta chạy, có ai cười với ông, ông ta sẽ cúi
đầu cụp tai. Vì không có chuyện gì không biết, suốt ngày ông ta quẩn
quanh trong khu đơn vị 701, giống như một linh hồn quái dị đáng thương.
Nay thì linh hồn ấy đang quấn lấy Kim Trân.
Kim Trân không như người khác, không có cách thoát khỏi ông ta.
Kì thật, muốn thoát khỏi ông ta cũng rất dễ, chỉ cần vênh mặt, nói ngọt
với ông ta vài câu là được. Nhưng Kim Trân không, anh không lẩn tránh,
không dỗ ngọt, nhìn lạnh lùng cũng không. Kim Trân đối với ông ta như
với những người khác, không lạnh nhạt, không nồng nhiệt, không tự ti
cũng không kiêu căng, coi như không, vậy là điên cờ cứ quấn lấy Kim
Trân, quấn lấy đòi đánh cờ.
Đánh cờ!
Đánh cờ!
Không ai biết rằng Kim Trân đánh cờ với người điên cờ xuất phát từ chỗ đồng
tình hay là mê thuật cờ của ông ta. Nhưng dẫu sao, một nhân viên giải mã không có thời gian đánh cờ, với một ý nghĩa nào đó, điên cờ vì quá say
mê với nghề giải mã mà bị điên, giống như khí cầu căng quá sẽ bị nổ. Như vậy, đối với một nhân viên giải mã, Kim Trân lãng phí trong những cuộc
cờ, tạo cho người khác cảm giác hoặc anh không muốn làm công việc này,
hoặc cũng là một người điên, cho rằng chơi cho nổi tiếng.
Nói đến chuyện không muốn làm, mọi người lập tức chứng minh được anh không muốn làm, đó là lá thư của giáo sư Hinsh.