Mùa thu của bắc quốc luôn luôn tới rất nhanh, đến rất đột nhiên, khiến người ta không kịp đề phòng. Thời điểm cuối hạ có lẽ khí trời vẫn còn oi bức như bị hấp, nửa đêm rào rào một trận mưa nhỏ đến sáng sớm ngày thứ hai gió bắc lạnh hiu hiu đã tràn về. Chỉ trong chớp, ngô bắt đầu chín hạt, lá cũng bắt đầu úa vàng, từng hạt từng hạt chuyển sang màu vàng màu đỏ, đỏ đến tím than.

Từ đầu năm cho đến lúc này, trong thành ngoài thành vẫn luôn là một cảnh tượng bận rộn. Các nông phu, tá điền bận rộn thu hoạch mùa màng; phòng thu chi, quản gia và đám hộ viện cũng tinh thần hăng hái bày sổ sách tính toán len lén đổi cái đấu nhỏ trước cửa phòng lương thực thành đấu lớn, chuẩn bị tính thuế thu tô. Nhưng năm nay trời thu có chút đặc biệt, các vùng xung quanh Cự Lộc trạch phía bắc từ Triệu quận, Tín Đô cho đến các quận phía nam như Vũ Dương dân chúng bách tính miễn cưỡng không lên nổi tinh thần, ngay đến cả nông hộ bình thường tự trồng tự thu hoạch cũng không gấp gáp thu hoạch mùa màng, hình như những cây ngô nặng hạt kia căn bản không thuộc về họ.

Không thể trách mọi người được, lương thực trên mặt đất tuy nhiều nhưng sau khi thu hoạch xong quả thực không thu vào trong tay chủ nhân được bao nhiêu! Bên phía triều đình phải giao nộp một phần, bên thổ phỉ cũng phải giao nộp một phần, đám quan lại địa phương sau khi nương tay cũng phải hung hăng vét đi một tầng. Chủ nhân vất cả suốt một năm, có thể giữ lại hạt giống để mùa xuân năm sau gieo trồng tiếp đã muốn cầu thần bái phật rồi. Không giao có được không? Ngươi nói sao? Không giao? Triều đình, thổ phỉ và quan lại địa phương, các vị đại gia đó ngươi có thể chọc vào sao? Chỉ cần một đầu ngón tay của bất kỳ kẻ nào trong số chúng cũng khiến cho lão bách tính rơi đầu rồi, cho dù nghiêm chỉnh giao nộp tô thuế và 'bảo an lương' mỗi ngày còn phải nơm nớp lo sợ nhìn sắc mặt của người ta. Nếu ngày hôm đó các vị đại gia không vui vẻ tìm tới, vậy thì thi thể đầy đất máu chảy thành sông.

Có câu binh lính như giặc cướp, giặc cướp như binh lính. Không may đụng phải quan binh hung ác, trên đường đi tất nhiên sẽ nhìn thấy cảnh hoang tàn giống như bị châu chấu gặm. May mắn gặp được thổ phỉ biết nói đạo lý, nhiều ít còn có thể đảm bảo được không chết người, nhà nhà người người bị vơ vét sạch sẽ đến nước chỉ biết ngửa mặt than trời. Tình huống xui xẻo nhất là quan tới một lần phỉ lại tới thêm một lần nữa. Như vậy, từ gia đình sung túc đủ ăn chỉ chớp mắt đã biến thành nghèo đói, gia đình nghèo đói chỉ còn nước bám theo sau thổ phỉ tìm bữa ăn.

Những ngày này xung quanh Cự Lộc trạch, bắt đầu từ mùa xuân năm nay chưa từng ngừng lại, cứ quan tới phỉ đi, phỉ đi quan đến gần như không có ngày nào là không xảy ra đánh nhau, không có ngày nào là không có người chết. Dân chúng khi mới bắt đầu nghe được tiếng kèn hiệu còn biết nấp trốn vào ruộng rau, rừng cây. Sau này nấp trốn liên tục phiền toái quá, có một vài người lá gan lớn dứt khoát không trốn nữa, nằm sấp trên bờ tường nhìn xem là thổ phỉ diệt sạch quan quân hay là quan quân diệt sạch thổ phỉ. Chờ mong có thể mau chóng phân ra thắng bại, vô luận là quan binh thắng hay là thổ phỉ thắng, ít ra có thể tạm thời ngừng chiến một năm nửa năm cũng có thể khiến cho mọi người nhiều hít thở lấy hơi!

Nhưng lão trời già mù mắt lại không để mọi người được như nguyện, thổ phỉ và quan binh đánh nhau từ xuân tới hạ, từ hạ lại đánh tới đông, chiến trường vẫn luân chuyển xung quanh Cự Lộc trạch. Bên phía quan quân thật không dễ dàng xuất hiện một Dương Thiện hội bách chiến bách thắng nhưng không cẩn thận bị Trình Danh Chấn của Cự Lộc trạch đánh cho tan tác không còn manh giáp. Phía thổ phỉ thật không dễ quật khởi một Đậu Kiến Đức, kết quả, không cẩn thận gặp phải Ngụy Chinh và Ngụy Nguyên Trường, một cú ngã nhào từ trên mây xanh xuống vũng bùn đen, đánh mất chục vạn binh mã chạy như chó nhà tang, ngay cả dây buộc quần cũng đứt thành ba đoạn.

Mấy trận này còn không quá đáng tiếc, đáng tiếc nhất là trận đánh xảy ra ở phía nam Tương Quốc quận, Long Cương, vị trí giao nhau giữa Nam Hà huyện và Sa Hà huyện. Cuối tháng bảy, Hữu Vũ Hầu tướng quân Phùng Hiếu Từ dẫn theo một vạn thiên binh thiên tướng vây khốn đám giặc Vương Đức Nhân, Cao Khai Đạo, Lưu Phách Đạo, Thời Đức Duệ ở đó suốt một tháng trời, sau vài trận giao tranh đánh cho vài vạn thổ phỉ tan tác kêu cha gọi mẹ. Mắt thấy sắp đánh thẳng vào sào huyệt Cự Lộc trạch của phỉ tặc, làm cho vùng Hà Bắc một lần nữa thái bình thì hãn phỉ Trình Danh Chấn bộ hạ dưới trướng Trương Kim Xưng đột nhiên nảy sinh ý tưởng, đóng bè vượt qua hồ lớn phía bắc Cự Lộc trạch, vào ban đêm gấp rút hành quân hơn một trăm dặm vòng ra phía sau Phùng Hiếu Từ, một mồi lửa đốt sạch quân lương của hắn.

Đám quan quân không được tiếp viện tự nhiên không thể để bụng đói đánh trận, chỉ đành vừa đánh vừa lui, từ cửa nhà Trương Kim Xưng từng bước từng bước lui về Lê Dương thương. Chiếm được tiện nghi, đám thổ phỉ truy đuổi gắt gao không buông tha, từ Long Cương một mực đuổi theo tới Nghiệp Huyền, không chỉ lấy lại toàn bộ tổn thất của những trận chiến bại lúc trước mà còn thuận tay gây họa cho một vùng ngoại thành các quận Vũ An, Ngụy Quận, cướp đoạt binh mã lương thảo, miệng đầy dầu mỡ.

Mắt thấy phía nam Hà Bắc phải đổi chủ rồi, cẩu tặc Trương Kim Xưng đột nhiên sợ hãi, mang theo bao lớn bao nhỏ, dê bò gia súc ngoan ngoãn lui về Tương Quốc quận, dựa vào Cự Lộc trạch kinh doanh một mẫu ba phân đất của hắn. Lần này hắn dẫn đầu rời đi, những thổ phỉ khác đã không còn lòng dạ nào đuổi theo Phùng Hiếu Từ quyết tâm tử chiến, chiến lợi phẩm tới tay, đông nhổ một cái, tây một mồi lửa, tai họa không chỉ những địa phương đi qua.

Chỉ khổ cho dân chúng các quận xung quanh Cự Lộc trạch, quan quân chịu tổn thất muốn tăng thêm thuế tô bổ sung. Thổ phỉ đội ngũ lớn mạnh cũng cần thu thêm 'Bảo an lương' để nuôi dưỡng. Hoa màu trên ruộng còn chưa thu hoạch đã không còn bao nhiêu thuộc quyền sở hữu của chủ nhân chúng. Gia đình nào ít của cải không thể không vay mượn tiền mượn lương khắp nơi mới đủ để 'nộp lương' cho đại gia các phương.

Hiện tại ngay cả mượn cũng không tìm được người cho mượn, chỉ đành đem con nhỏ bán cho các hộ giàu có làm nô tỳ, nữ nhân trong nhà mang theo mấy khối lương khô cuối cùng, ôm quần áo trở về nhà mẹ. Đám nam nhân tự mình mài thái đao, ưỡn ngực cười lớn đi ra ngoài, hoặc gia nhập thổ phỉ, hoặc gia nhập quan quân. Dù sao gia nhập bất kỳ phương nào, trước khi chết trận tốt xấu gì cũng có thể được ăn no, còn hơn là ở nhà không còn gì ăn biến thành quỷ đói.

- Cha tụi nó gia nhập quan quân vẫn tốt hơn! Dù sao cũng là chính cành chính lá, ngày sau nói không chừng còn có thể trở lại quê nhà tìm ta!

Đám nữ nhân luôn mềm lòng như vậy, khóc đủ rồi, đau đớn chai lì, gạt nước mắt đuổi theo kéo áo trượng phu dặn dò.

Bị bức đến đường cùng trong lòng nam nhân lại có tính toán khác, nhẹ nhàng gỡ tay nữ nhân ra, đôi mắt đỏ bừng trừng lớn quát mắng:

- Bà hiểu cái gì! Nay Đại Tùy triều khí số sớm đã hết, hoàng thượng không giống hoàng thượng, quan lại không giống quan lại, làm việc cho bọn chúng chắc gì đã thu được kết quả tốt!

- Ông trời ơi, sao ông không mở mắt ra mà coi!

Nữ nhân nghe xong lại phát ra một tràng ai oán:

- Rốt cuộc ông đầu nhập vào bên nào, bao giờ mới có thể trở lại!

- Trước tiên tới Cự Lộc trạch xem thử bên phía Trương đại đương gia có cần người không? Dù sao cũng gần chỗ chúng ta nhất, nếu một ngày nào đó có thể đánh trở về nhất định phải bắt đám vương bát đản trong thành này treo lên!

Cho dù trong lòng khó chịu nhưng nam nhân không thể khóc, chỉ có thể khàn khàn hung ác nói vậy. Hắn không hận đám quan quân bất lực hèn nhát kia, cũng không hận thổ phỉ hung tàn bá đạo, hận nhất là đám quan lại địa phương trong vùng. Trừ khi đánh đến tận nơi nếu không quan quân thu tiền, thổ phỉ vơ vét tài sản đều phải thông qua bàn tay đám quan lại địa phương, mà đám người này không đắc tội với bất cứ bên nào, trăm điều thuận theo, hơn nữa còn giữ lại không ít, tên nào tên nấy ăn no bụng căng tròn.

- Cha tụi nhỏ, tôi, tôi đợi ông! Sinh là người của Vương gia chết sẽ là quỷ nhà Vương gia các ngươi!

Nữ nhân khóc lóc một hồi, một lần nữa gạt nước mắt cắn bờ môi trắng bệch lập thệ.

- Bà. . .Haiz!

Nam nhân vốn muốn nói với nữ nhân của mình, nếu như có thể tìm được một người nuôi sống thì gả cho họ. Lời này vừa tới cửa miệng lại không nhẫn tâm, suy nghĩ một lúc, thấp giọng hứa hẹn:

- Nếu tôi mạng tốt sẽ nhờ ai đó mang hộ ít đồ về cho bà. Bà một thân một mình phải cất cho kỹ, đừng để tiện nghi cho ca ca và đệ đệ nhà bà. Đợi đến khi đủ tiền chuộc thân cho đám nhỏ thì chúng ta sẽ chuộc chúng nó về. Cả nhà cùng nhau tới Hà Đông, nghe nói ở bên đó vẫn còn có thể miễn cưỡng sống qua ngày!

Cuộc sống thực tế ở Hà Đông rốt cuộc đến mức nào thì nam nhân và nữ nhân đều chỉ nghe qua lời truyền miệng, nhưng ít nhiều cũng làm cho hai người bọn họ nhìn thấy chút ánh sáng loe lói trong đêm đen, cho dù đốm sáng đó còn yếu ớt hơn cả ánh sáng đom đóm. Thà là chó thời thái bình chứ không làm người thời loạn. Trong loạn thế vì sống sót còn có bao nhiêu sự lựa chọn? Thành thành thật thật bảo vệ gia đình sống qua ngày, cho dù miễn cưỡng chống chọi được mùa đông sắp tới cũng không thể chống lại được mùa đông tiếp theo, muốn sống tiếp bọn họ nhất định phải cầm đao lên. Là giết người hay là bị người giết, đến bao giờ cô hồn dã quỷ phía Diêm Vương nhiều đến mức ngay cả địa ngục cũng không chứa hết thì có lẽ bọn họ đánh thức được lão trời già tỉnh dậy, ban xuống một long chủng chân chính, một lần nữa xây dựng lại thái bình thịnh thế.