Phục chế, sao chép, hoặc copy phục chế, chỉ hành động dùng các cách in ấn, ghi âm, vẽ lại… để chế tác một thứ gì đó thành hai hoặc nhiều bản.

Khi dùng máy tính, chúng ta thường ấn Ctrl+C sau đó ấn Ctrl+V, để sao một văn bản nằm trong tệp văn bản hoặc một khu vực nào đó của ổ cứng rồi đặt nó sang một vùng khác, rất đơn giản nhanh gọn; các văn bản có thể khác nhau về dung lượng, hoặc cũng có vấn đề là có thể copy hay không. Sự việc kể ra sau đây có vẻ như đơn giản nhưng thực tế lại rất phức tạp; nếu muốn nghiên cứu nó, e sẽ phải tốn rất nhiều thời gian mới có thể biết được kết quả.

Năm 2003, tôi vẫn đang công tác tại đài truyền hình thành phố C, tôi mới tốt nghiệp không lâu, nhưng đã nhanh chóng nhận ra rằng những điều thơm tho tốt lành mà tôi háo hức mong mỏi khi còn ngồi trên ghế nhà trường sẽ không bao giờ đến lượt tôi. Ví dụ, tôi sẽ tình cờ quen biết nữ phóng viên xinh đẹp, hai bên nảy nở tình cảm, rồi phát triển thành một tình yêu long trời lở đất quỷ khốc thần sầu, nhưng thực tế là tôi toàn gặp gỡ nam phóng viên trong giới truyền thông, thậm chí đôi khi nảy sinh va chạm rồi biến thành đấu đá nhau… Từ đó tôi dần cảm thấy công tác và sinh hoạt hàng ngày đều rất khô khan vô vị. Những lúc ngán ngẩm, tôi kéo Mông Nhân cũng đang buồn tênh như tôi đi dạo chơi; có lần chúng tôi uống say rồi mò đến ga tàu hỏa, cuối cùng bị hiểu lầm là hai thằng lưu manh, chúng tôi suýt nữa bị họ tóm cổ rồi tống về quê!

Một năm nọ, cuối thu sang đông, thời tiết vẫn rất oi bức, tôi còn nhớ rất rõ dịp quốc khánh, tôi và Mông Nhân đang ở bể bơi trong nhà lớn nhất thành phố C; đó là vào buổi chiều ngày quốc khánh. Tôi vừa trèo lên thành bể bơi, chuẩn bị thay quần áo sau đó sẽ đi quán rượu, thì Mông Nhân nhận được cú phôn của đài truyền hình gọi về gấp. Họ chỉ gọi Mông Nhân, nhưng tôi đang rỗi chẳng có việc gì làm nên tôi cũng “trơ trẽn lì lợm” đi theo Mông Nhân, nhằm đỡ tốn tiền đi tắc-xi trở về.

Về đến đài, sếp bảo Mông Nhân tối nay phải làm việc, có thể sẽ rất khuya hoặc làm qua đêm. Hồi đó tôi và Mông Nhân đều cùng làm ở tiết mục “3-15” tức tiết mục hợp tác giữa Sở công thương và một vài cơ quan chấp pháp, mục đích là phanh phui các vụ việc làm hàng giả hàng nhái, đánh cắp bản quyền sản phẩm. Sếp dặn chúng tôi tối nay đi cùng Phòng công thương của khu X thâm nhập một cơ sở phi pháp chuyên làm giả tiết vịt tiết lợn đặt ở ngoại thành. Sếp còn cảnh báo chúng tôi phải chú ý an toàn khi quay phim tác nghiệp; vì bên công an và Sở công thương nói rằng họ đã phát hiện ra: đứng đầu bọn làm ăn phi pháp ấy là một gã đại ca của một băng đảng lưu manh có màu sắc xã hội đen, được biết chúng luôn thủ sẵn mã tấu, và không loại trừ khả năng chúng có cả súng nữa.

Tôi và Mông Nhân nghe xong rất hào hứng. Bấy lâu nay tiết mục của chúng tôi toàn làm về những vụ nho nhỏ đơn giản, chưa giương máy ra thì họ đã khai nhận luôn. Tôi và Mông Nhân đã mấy lần đề nghị được đi theo cảnh sát tác nghiệp các vụ hình sự nhưng sếp cứ ép chúng tôi tiếp tục công việc như hiện nay, và còn châm biếm chúng tôi chưa biết đi đã đòi chạy!

Tôi hỏi sếp cho tôi đi cùng Mông Nhân, sếp đồng ý; tôi cũng nói thêm: hôm sau Mông Nhân được nghỉ nửa ngày, còn tôi vẫn đến đài làm như thường. Dặn dò xong, sếp ra về, trong phòng còn lại tôi và Mông Nhân chuẩn bị máy móc thiết bị.

Tất cả xong xuôi, chúng tôi về nhà, rồi liên hệ với Sở công thương, nhất trí 12 giờ đêm nay gặp nhau ở phòng công thương khu X. Hai chúng tôi ăn qua loa, đặt đồng hồ báo thức lúc 11 giờ đêm, rồi đi ngủ. Tôi vừa nằm vừa nghĩ ngợi, nếu sớm biết như thế này thì không đi cùng gã Mông Nhân phải gió này làm gì, mình phải hy sinh mất giấc ngủ đêm nay.

Đến nơi tập kết, tôi mới biết ngoài nhân viên chấp pháp của Sở công thương ra còn có gần chục cảnh sát vũ trang đầy đủ, có cả các dụng cụ chống bạo động rất chuẩn. Xem ra, tin tình báo là chính xác, bọn người của cái xưởng bí mật ấy không phải tay vừa.

Trên đường đi, lúc đến gần mục tiêu, chúng tôi dừng lại, lặng lẽ đỗ xe vào một ga-ra sửa chữa ô tô đã liên hệ từ trước, sau đó mọi người bắt đầu chờ đợi. Vì đã điều tra được biết, cái xưởng phi pháp này tuy sản xuất ra khối lượng hàng rất lớn nhưng họ phải từ sau nửa đêm mới nhập nguyên liệu, cho nên mọi người phải chờ đến 4 giờ sáng mới bắt đầu hành động để bảo đảm bắt tại trận cả người lẫn tang vật.

Tôi khẽ hỏi Mông Nhân: “Cậu cho rằng làm giả tiết lợn, tiết vịt, cần những nguyên liệu gì?”

Mông Nhân nói: “Bột tiết, chứ còn gì nữa?”

Tôi cố ý giả vờ cười ngạc nhiên: “Tôi dám chắc rằng không đơn giản thế đâu. Nếu chỉ là bột tiết thì không cần bày binh bố trận hùng mạnh thế này. Hay là họ… dùng máu người?”

Tôi vừa nói đến đây thì bị anh họ Lý chấp pháp của Sở công thương cắt ngang: “Nói vớ vẩn gì thế? Nguyên liệu là tiết bò! Nói thế nghe sợ chết khiếp, nói là máu người thì lâu nay phải có bao nhiêu người chết? Cậu cho là đem người ra hiến tế chắc?”

Tôi vội rút thuốc lá ra mời anh ta. Mông Nhân thì bắt đầu bật máy quay, anh Lý thấy thế vội nói: “Đừng quay tôi. Cần quay cần phỏng vấn thì gặp lãnh đạo của bọn tôi.”

Tôi khẽ hỏi Mông Nhân: dùng tiết bò làm giả tiết vịt tiết lợn mà cần huy động lắm cảnh sát làm gì, thì anh Lý nói: “Tiết bò là thứ có thể ăn, nhưng tiết bò mà bọn người này dùng lại rất kỳ quái: mẻ tiết bò đầu tiên bọn tôi tịch thu được ở thị trường là tiết bò có bệnh, nhưng rất lạ ở chỗ, sau khi xét nghiệm thì thấy rằng chúng là tiết của cùng một con bò, đám tiết ấy nhiều chừng nào, biết không?”

Tôi và Mông Nhân lắc đầu. Anh Lý bèn nói ra số lượng khiến hai chúng tôi giật mình, vì phải dùng đến mười mấy con bò. Anh Lý nói: “Cho nên, đó mới là lạ! Ngoài ra, chúng tôi mai phục ở đây mãi, ít ra đã nửa tháng trời, thấy rằng chỉ có đêm thứ ba hàng tuần có người chuyển tiết bò đến, sau đó, từ 5 đến 7 giờ sáng thì có người đến chở sản phẩm đi, có người đạp xe đạp, có người đi xe máy, có người lái xe tải nhỏ đến chở. Chúng tôi tính rằng, dù đem toàn bộ số tiết bò kia chế biến cũng không thể làm ra nhiều tiết vịt giả tiết lợn giả đến thế! Và, gã chủ cái lò sản xuất này cũng chẳng hay hớm gì, nghe nói mấy năm nay gã kiếm ra rất nhiều tiền, và còn cho con trai ra nước ngoài nữa.”

Tôi và Mông Nhân nghe đến đây cũng cảm thấy hay hay. Hai chúng tôi cố thức được đến 2 giờ sáng thì lăn ra ngủ, nhưng rồi anh Lý đánh thức dậy, sau đó chúng tôi đi theo các nhân viên chấp pháp của Sở công thương và cảnh sát lặng lẽ xuất phát tiến về phía cái xưởng đáng ngờ ấy, toàn bộ cảnh sát đi trước. Khi đến cái xưởng ấy thì tôi mới nhận ra “xưởng” chỉ là một ngôi nhà nho nhỏ kiểu nông thôn, bốn bề có tường vây tương đối cao; “nhà” là một khoảng trống được lợp tôn nhựa. Cửa, là cửa sắt khá kiên cố, không dễ gì mà mở được. Nhưng, cửa đang khóa ngoài, còn bên trong thì không một tiếng động. Lạ thật.

Tôi khẽ hỏi Mông Nhân: “Hay là chúng ta đến nhầm nhà rồi?” Nhưng các anh cảnh sát thì đang bố trí nhân lực bao vây quanh nhà, sau đó bắt đầu gọi vào bên trong, gọi chán chê mà không có ai trả lời. Cảnh sát đành hô lên: “Nếu không ra mở cửa chúng tôi sẽ phá cửa!” Lúc này trong nhà mới bật đèn, sau đó là một giọng phụ nữ: “Ai đấy?” Tiếp đó là im lặng.

Cảnh sát bí quá, đành cử người ra đem ô tô đến đây để kéo đổ cổng sắt. Đúng lúc này bỗng thấy một bóng người nhô lên ở trên tường, giá mà cái bóng ấy nhỏ thì chúng tôi sẽ nghĩ đó là con mèo hay con vật gì đó. Nhưng rõ ràng là bóng người. Tôi kêu lên: “Kìa, có người ra!”

Tôi vừa hô xong thì cái bóng đó ngồi chồm hỗm trên đỉnh tường, sau đó nhảy xuống rất nhanh rồi biến mất vào khu đất xung quanh. Tốc độ của nó cực nhanh, nhanh đến nỗi tất cả chúng tôi đều không kịp có phản ứng gì. Hai anh cảnh sát vội đuổi theo ngay. Lát sau, ô tô đã đến, rồi cảnh sát giải quyết được cái cửa sắt. Cảnh sát xông vào, tôi cầm bộ đèn đi sau, tiếp đó là Mông Nhân vác máy quay phim theo sát tôi.

Vào nhà rồi mới biết, khu này rất rộng, vì phía sau nhà là một cái dốc, dưới dốc là một khu đất trũng hẳn xuống dưới tựa như cái hố to, giữa hố là một cái bể nước xây gạch trát xi măng, trong bể toàn là tiết bò... đỏ như máu. Có vài công nhân trông có vẻ chân chất đứng bên cạnh bể, họ há hốc mồm trợn tròn mắt, phát hoảng khi thấy cảnh sát ập đến, tay họ vẫn đang cầm dụng cụ để khuấy trộn...

Cảnh sát đã lôi gã đầu sỏ từ trong ngôi nhà gác nhỏ ra, cùng với các thứ vũ khí mà gã giấu ở gầm giường: hai khẩu súng kíp, mấy thanh mã tấu, một khẩu súng bắn bi sắt. Đám vũ khí này tạm xếp gọn ở giữa sân. Sau đó cảnh sát bắt đầu thẩm vấn tại chỗ, nhưng người đàn ông gần năm chục tuổi tên là Trương Quân này chỉ nói độc ba chữ “tôi không biết”, ông ta còn nói mình chữ nhất bẻ đôi cũng không biết, ngay họ tên mình cũng không viết nổi. Khi hỏi đám súng ống đao kiếm kia là thế nào thì ông ta lại càng ù lì ngậm miệng.

Lúc này hai anh cảnh sát đuổi theo bóng đen kia đã quay về, họ thở hồng hộc nói rằng bóng đen ấy chạy quá nhanh, mình đeo vũ khí và dụng cụ nặng nề không sao đuổi kịp; nhưng cả hai khẳng định rằng bóng đen đó là người. Anh đội trưởng cảnh sát trợn mắt: “Tôi cũng biết hắn là người!” Sau đó anh hỏi Trương Quân gã ấy là ai, thì Trương Quân chỉ cười, không hé răng, cuối cùng lão nhắm tịt mắt lại.

Cảnh sát thẩm vấn được một lúc, Mông Nhân chấm ngón tay vào ly trà, viết lên bàn một chữ “tử” và hỏi Trương Quân có biết chữ này đọc là gì không. Trương Quân nhìn, rồi cười khẩy. Mông Nhân quay sang nói với tôi: “Cũng chưa đến nỗi nào, lão cũng biết đó là chữ “tử”...”

Động tác này của Mông Nhân khiến mọi người bật cười, đương nhiên ngoại trừ Trương Quân.