Thời gian trôi qua thật nhanh, chẳng mấy chốc đã đến kỳ thực tập năm thứ tư. Tôi cùng tám anh em khác bị gửi đến Sở công an thành phố Nam Giang, bắt đầu đợt thực tập pháp y chuyên nghiệp. Trong Sở có rất nhiều anh chị khóa trên, vì thế khi chúng tôi đến nhận thực tập đã được họ tiếp đón nhiệt tình. Vào thời điểm năm 2002, trung tâm pháp y của Sở công an Nam Giang có thể coi là đứng đầu cả nước. Đám sinh viên như chúng tôi nhìn thấy đều không khỏi ngưỡng mộ. Toàn bộ trung tâm pháp y chiếm hơn 1,6 hecta, có một tòa nhà văn phòng, một khu ký túc xá, còn có cả ao cá, đất trồng rau, bãi bắn tỉa… Như vậy đám chúng tôi cũng không cần đi thuê nhà.

Chúng tôi phải thừa nhận rằng nhà xác đông lạnh là nơi rất kinh khủng. Hai bên đường đi âm u lạnh lẽo được đặt chỉnh tề mấy chục cái tủ lạnh bốn ngăn. Vì nhà xác sẽ đến lấy thi thể đi theo định kỳ, nên 98 chỗ trống này cơ bản là đủ dùng. Trông coi nhà xác là một người lớn tuổi. Khi chúng tôi mới đến, ông cũng thân thiết hỏi chúng tôi rằng có sợ hay không. Các bạn của tôi thấy thế thì có hơi e sợ, nhưng tôi vì đã từng giải phẫu thi thể, lại là lớp trưởng nên cũng cứng đầu, làm ra vẻ khinh thường nói: “Sợ? Có cái gì mà sợ? Chỉ là thi thể thôi chứ có gì đâu”.

Lượng công việc ở phòng khám pháp y nhỏ bé trước kia không thể so với trung tâm pháp y Nam Giang được, trung bình mỗi ngày phải chạy qua hiện trường của ba vụ tử vong bất thường, trung bình mỗi ngày cũng phải giải phẫu khám nghiệm một thi thể. Vậy nên nửa năm chúng tôi thực tập ở Nam Giang vô cùng bận rộn, cả ngày chỉ đi qua bốn chỗ: căn tin, ký túc xá, phòng giải phẫu và hiện trường.

Gần một tháng chỉ quanh đi quẩn lại bốn chỗ đó, cũng chẳng gặp được vụ án nào đặc sắc, mấy đứa thực tập sinh như chúng tôi cảm thấy thật vô vị.

Hôm nay đến lượt tôi cùng thầy giáo Tiêu trực ban, chúng tôi rảnh rỗi ngồi ở phòng trực nói chuyện phiếm cho đỡ chán. Anh Tiêu bề ngoài không vạm vỡ như cái tên của anh. Anh ấy là một người đàn ông hơn ba mươi tuổi gầy gò, trông cũng đẹp trai, hào hoa phong nhã. Có rất nhiều câu chuyện kể về anh ấy, nghe nói vì anh lập công lớn, liên tục phá nhiều vụ án nghiêm trọng nên mới được Sở cấp cho hẳn một căn hộ. Dĩ nhiên những điều này chỉ là đồn đại thôi.

“Sao không có vụ án nào thật hồi hộp nhỉ? Mấy anh em pháp y chúng ta không có đất dụng võ rồi anh ơi!” Tôi gục đầu kêu gào.

“Phỉ phui cái mồm cậu!” Anh Tiêu dùng giọng Nam Giang đặc sệt nói, “Mấy chuyện này không thể nói bừa được đâu, nói chuyện khác đi.”

“Làm sao mà thiêng thế được…” Tôi còn chưa kịp nói xong, điện thoại đột nhiên vang lên.

Mặt anh Tiêu ra vẻ gian ác: “Đấy đấy, xem đi xem đi, thiêng lắm nhé, thiêng thế còn gì”.

“Còn lâu em mới tin! Chắc là tử vong không bình thường, hoặc là đi giám định thương tật thôi.” Làm gì có chuyện cứ nói là đến ngay thế? Không thể như vậy được!

Anh Tiêu nhanh chóng kết thúc cuộc gọi, mặt đầy bất đắc dĩ nhìn tôi, “Đồ mồm thối, đi thôi, ở sông đào ngoài thành phố phát hiện có mảnh xác!”

Tôi giật nảy mình, thật sự là có thần chú sao? Tôi có phải phù thủy đâu! Đã không có vụ án mạng nào thì thôi, đã có là phải xẻ xác hả?

Tuy biết bản thân sắp bận đến bù đầu, nhưng trong lòng tôi lại hào hứng vô cùng. Đương nhiên đến bây giờ thì cả tôi và anh Tiêu đều sợ án mạng xuất hiện, chỉ có mấy thằng mới vào nghề như tôi hồi đó mới có thể chờ mong án mạng mà thôi.

Chúng tôi lái xe như bay đến hiện trường. Hai bên sông đào đều chăng dải phân cách, xe của cảnh sát giao thông, cảnh sát tuần tra, cảnh sát khu vực và cảnh sát hình sự đỗ thành hàng dài ở ven đường. Trước đây ở Nam Giang từng có vụ án xẻ xác làm xôn xao cả nước, nhưng vài năm trôi qua vẫn chưa phá được án. Cho nên khi nghe đến vụ án xẻ xác là các bộ ngành đều vô cùng căng thẳng. Xung quanh vùng cách ly, người dân hiếu kỳ đứng xem đông nghịt. Khi tôi chui qua dải phân cách, đi vào khu vực được bảo vệ, trong lòng tự nhiên cảm thấy rất thần thánh, tựa như lần đầu được đeo găng tay giải phẫu vậy.

Phát hiện ra mảnh xác này là một người công nhân chuyên chặn vớt rác thải ở khu vực sông đào. Trong lúc anh ta đang ngồi trên thuyền nhỏ làm việc, thì đột nhiên phát hiện một bọc trăng trắng bập bềnh trên mặt nước, anh ta vừa mắng thầm kẻ ném rác xuống sông, vừa chèo thuyền qua, không ngời vớt lên lại thấy đó là một mảnh ngực bị cắt rời. Anh ta hoảng sợ đến lăn cả xuống nước. Lúc lên bờ liền vội vã gọi cảnh sát.

Trên sông hiện giờ có hơn mười chiếc thuyền lớn nhỏ chờ toàn cảnh sát đang giăng lưới vớt, hi vọng có thể vớt lên thêm nhiều mảnh xác nữa. Trong những vụ án xẻ xác thế này, càng tìm được nhiều mảnh xác càng có thêm nhiều manh mối. Nhưng giữa sông nước mênh mông thế này, xác suất vớt thêm được là rất thấp. Anh Tiêu dẫn chúng tôi cẩn thận xem xét mảnh xác bị ngâm nước đến trắng bệch, nhìn thấy đây là bầu ngực cùng một mảng da thịt vùng ngực của phụ nữ. Mặt cắt gọn gàng, hệ thống mô cơ, mô mỡ đều trở nên nhợt nhạt, nhưng chỉ có một phần mềm như thế thì có thể tìm ra manh mối gì chứ?

Đột nhiên đám người đứng xem bắt đầu ồn ào, xem ra đã có phát hiện mới. Quả nhiên là phía cảnh sát đã dùng móc câu, câu lên được một bọc nilon, ngay lập tức mang lên thuyển để mở ra xem xét. Sau đó thuyền liền nhanh chóng bơi về phía chúng tôi đang đứng, hẳn là có thêm manh mối!

Nhìn đến vật bên trong túi nilon, sự hào hứng trong chúng tôi lập tức rơi xuống vực thẳm. Trong túi có hai phần xác nữa, một phần là bầu ngực còn lại, một phần là mảng thịt trên bụng. Đối với những vụ án thế này, phần xương cốt có giá trị cao hơn những phần mềm. Thấy trời bắt đầu tối, hi vọng có thể vớt được xương cốt gần như tan biến, bước điều tra tiếp theo cũng lâm vào bế tắc.

“Đi thôi, về trung tâm rồi cẩn thận nghiên cứu sau.” Nhìn đám thuyền lục tục cập vào bờ, anh Tiêu biết công tác trục vớt chỉ có thể dừng ở đây.

Trên đường trở về, tôi bất lực hỏi: “Anh Tiêu, chúng ta không vớt nữa sao? Tiếp theo nên làm gì bây giờ?”

“Sông đào lớn như thế, cũng không thể hút cạn nước đi được. Có lẽ ngày mai sẽ đưa thợ lặn đến. Nhưng trên diện tích rộng như con sông này thì hi vọng vớt được quả thực rất xa vời.”

“Vụ án như vậy, chúng ta có thể làm gì đây?”

“Trong vụ án xẻ xác, chúng ta chủ yếu phải tìm được nguồn gốc của thi thể. Khi tìm được nguồn gốc rồi, vụ án cũng coi như phá được một nửa. Cho nên loại vụ án thế này cần phải xem khả năng của chúng ta, liệu có thể tìm ra nguồn gốc thi thể hay không, từ đó thu nhỏ phạm vi điều tra.”

Tôi nửa hiểu nửa không, gật gật đầu. Thế nhưng lúc này trong lòng tôi hỗn loạn không ngừng, với ba mảnh xác thì làm thế nào để thu hẹp phạm vi? Tuy rằng kĩ thuật xét nghiệm DNA hiện nay rất hiện đại, nhưng ở nước ta lại không có kho dữ liệu DNA, cho nên DNA chỉ có thể để tìm chứng cứ, chứ không thể tìm kiếm kẻ bị tình nghi phạm tội hay tìm ra manh mối về nguồn gốc của tử thi. Trong lòng anh Tiêu cũng chẳng hề có cảm giác chắc chắn.

Khi trở lại trung tâm, chúng tôi không phí một phút giây nào, lập tức làm thủ tục tiếp nhận những mảnh xác này. Tuy rằng chỉ có ba mảnh, nhưng cũng dựa theo quy trình giải quyết như một thi thể hoản chỉnh. Ba mảnh thi thể này phải được giải phẫu, phải giám định DNA xem có phải từ cùng một người hay không, đề phòng trường hợp đây là vụ án có hai, thậm chí là ba nạn nhân. Chúng tôi không thể chủ quan khẳng định ba mảnh xác này là của một người được. Giải quyết thủ tục xong, chúng tôi liền mang vài mẫu vật sang phòng xét nghiệm DNA, thực hiện giám định ngay trong đêm. Sau đó trở lại phòng trực ban, bắt đầu thảo luận về bước tiếp theo.

“Bất kể thế nào cũng phải đợi có kết quả giám định đã, sau đó xem ba mảnh xác này có thể ghép với nhau không, rồi mới tính tiếp.” Anh Tiêu đăm chiêu nói.

Nhìn anh Tiêu đang trầm tư, tôi biết việc tìm kiếm nguồn gốc thi thể trong vụ án này là rất khó khăn. Nguồn gốc này bao gồm các điều kiện cơ bản như giới tính, tuổi tác, chiều cao, cân nặng, loại quần áo… Bên cạnh đó cũng có một số điều kiện đặc biệt như hình xăm, sẹo, dị tật, bớt… Phải “đoán” ra những điều kiện này từ ba mảnh xác, liệu có thể hay không?

Sáng sớm hôm sau, tôi bị anh Tiêu gọi lên: “Có kết quả rồi, là cùng một người, mau lên ghép xác đi!”

Ghép ba mảnh xác này lại nghe thì đơn giản, nhưng làm thì rất khó. Chúng tôi mang ba mảnh xác lên đặt trên bà giải phẫu, dọc theo hướng cánh tay mà từ từ chắp nối. Kết quả thật không tin được, ba mảnh này quả thực ghép thành một khối, có thể nói là không có một kẽ hở, ghép lại hoàn chỉnh là vùng ngực bụng của một người.

“Cắt được gọn gàng như vậy, chẳng lẽ lại do đồng nghiệp của chúng ta làm?” Anh Tiêu trầm ngâm.

Chúng tôi ngẩn ngơ nhìn vào phần xác tái nhợt, nhất thời không biết nên bắt đầu từ đâu. Đối với chiều cao cũng như tuổi tác, bác sĩ pháp y vốn có phương pháp rất chuyên nghiệp để xác định. Tuổi tác có thể dựa vào hàm răng và xương chậu mà suy đoán, cách này có thể đoán tuổi gần như chính xác, chỉ chênh lệch không quá hai tuổi. Chiều cao cũng có thể dùng xương ống để tính toán, chêch lệch trong khoảng 2cm. Nhưng chỉ có phần mềm thế này thì đến cả anh Tiêu cũng không có cách nào thực hiện.

Đột nhiên, người phụ trách trực ban hôm nay là anh Bình hộc tốc chạy tới, “Chết rồi, lại có chuyện.”

Vụ này còn chưa có manh mối, giờ lại có thêm vụ nữa, chẳng phải là họa vô đơn chí sao? Anh Bình nhìn ánh mắt hoảng sợ của chúng tôi, nói tiếp: “Đừng vội, là tai nạn giao thông.”

Mọi người thở phào một tiếng. “Tai nạn giao thông thì có gì ngạc nhiên?” anh Tiêu tỏ vẻ bất mãn.

“Lần này thiệt mạng tới mười mấy người.” Anh Bình lau mồ hôi trên trán.

Một vụ tai nạn giao thông thiệt mạng mười mấy người chính là tai nạn vô cùng nghiêm trọng, công tác xử lý sẽ tương đối phức tạp. Đối với pháp y chúng tôi mà nói, chỉ cần cẩn thận tiến hành khám nghiệm bề ngoài, loại bỏ khả năng bị sát hại, xác định nguyên nhân tử vong là có thể xong việc rồi. Nhưng muốn làm khám nghiệm bề ngoài cho mười mấy thi thể cũng sẽ mất năm, sau giờ đồng hồ. Đó là một công việc vô cùng vất vả.

“Anh đến hiện trường à?” Anh Tiêu hỏi.

Anh Bình trả lời: “Đi chứ, nghiêm trọng lắm, các cậu đến thì biết. Xe chở tử thi của chúng ta không chứa đủ, phải gọi cả xe bus cỡ lớn.”

Anh Tiêu cúi đầu nhìn mảnh xác trên bàn giải phẫu, rồi quay lại bảo tôi: “Cậu đến cũng hơn một tháng rồi, vụ tai nạn giao thông cùng công tác tiếp đón đều giao cho cậu được không? Dù sao vụ án xẻ xác này còn chưa có đầu mối. Cứ yên tâm, một khi có manh mối lại cho cậu tham dự tiếp, không cản trở cậu học hỏi.”

Công tác tiếp đón mà anh nói là chỉ việc đưa người nhà nạn nhân đến nhận thi thể. Những người thiệt mạng trong tai nạn giao thông đều rất dễ nhận diện, trừ khi thi thể bị biến dạng hoàn toàn, còn lại chỉ cần thi thể vẫn còn nguyên vẹn, khuôn mặt, quần áo không tổn hại thì người nhà có thể nhận dạng dễ dàng. Tôi tự phụ cho rằng bản thân phải làm việc này là đem dao mổ trâu đi cắt tiết gà, thế nhưng do thầy giáo hướng dẫn phân công, tôi cũng đành vui vẻ đáp ứng.

Trong lúc tôi suy nghĩ dông dài, đã có một chiếc xe bus lớn tiến vào trung tâm pháp y, dừng ở trên khoảng sân ngoài phòng giải phẫu. Tôi mang danh nghĩa là “người phụ trách”, chỉ chờ cửa xe mở ra là nhảy vội lên xe.

Cảnh tượng trước mắt khiến tôi như hóa đá. Bên trong xe đặt ngang dọc hơn mười thi thể, quần áo chỉnh thề, đều là các thiếu nữ trẻ trung xinh đẹp.