Phố Thu dài như thu. Tiêu điều làm khách sầu
Sầu này ai đếm được . Bước lên Đông Thiên lâu
Vọng về tây, Trường An. Nhìn xuống dòng nước trong
Gửi lòng theo dòng nước. Chảy về đông về đông
Nghĩ xưa lệ thấm mau. Nhớ tôi không người hỡi
Vì tôi, đến Dương Châu.
~ Thu phố ca kỳ
Giang Nam cuối thu, trong một gian biệt uyển tráng lệ tại Dương Châu có hai vị lão nhân khóc lóc hết nước mắt lại thêm nước mũi đang kể lể với vị nam tử anh tuấn nhàn nhã hưởng trà.
“Nhưng mà, cô cô với dượng ngươi cũng chỉ có một biểu muội a. Hiện giờ gả nó cho cái tên thư sinh nghèo kia, ngày ba bữa cơm còn không lo nổi, còn phải hầu hạ cái tên thư sinh vô dụng tận cùng. Đáng thương cho Uyển Như, nói thế nào cũng là thiên kim tiểu thư, ở nhà chúng ta còn chưa từng chịu nửa chữ khổ. Thế mà hiện tại mỗi ngày còn phải mặt dày đến nhà người ta xin gạo nấu cơm cho chồng. Này bảo hai lão đây phải sống thế nào? Đây không phải là muốn chúng ta đau lòng cho tới chết hay sao?”
Nam nhân kia tên gọi Tần Nhung, là phú thương nổi danh Dương Châu thành. Hắn tuy rằng chưa từng vào triều làm quan, nhưng sinh ý của hắn bành trướng cực đại. Thật sự không hề khoa trương khi nói rằng, một nửa Dương Châu này đều thuộc về Tần gia.
Hai vị lão nhân đây là Trương lão nhân, là cô cô cùng dượng của Tần Nhung. Bọn họ đang nhắc đến Uyển Như, chính là biểu muội ruột thịt của hắn.
Phụ mẫu Tần Nhung mất sớm, khi còn nhỏ từng ở nhờ nhà cô cô. Nhị lão đối đãi với hắn như nhi tử thân sinh, hắn đối với biểu muội cũng tuyệt đối cưng chiều.
Vốn hắn có tâm thay biểu muội thúc đẩy một đoạn nhân duyên mỹ mãn, nghĩ đem biểu muội gả cho bạn tốt của mình – Trần Mậu Sinh, thường gọi “Trần Nhị Lượng” Mậu gia. Người nọ cùng hắn huynh đệ tương giao, nhà cửa tương xứng, của cải tràn đầy lại rất có thủ đoạn buôn bán. Hơn nữa lại là người cực kỳ hào sảng, chỉ cần có người già yếu ớt đến trước cửa cầu xin, sẽ không cần hỏi nguyên nhân mà đem tặng hẳn hai lượng bạc trắng, nên mới có cái tên Nhị Lượng. Vốn đúng là rể hiền xứng đôi với muội muội mà.
Ai ngờ rằng hắn một nến đốt cả hai đầu, đem tơ hồng lưỡng đoạn mà hảo cắt đứt.
Trần Mậu Sinh đó si mê một con hát nam cực kỳ mỹ mạo, cả ngày như hình với bóng quấn quýt lấy nhau, còn nghĩ hắn nhiều chuyện làm mai mà thiếu chút nữa trở mặt. Ở nhà, dượng hắn đột nhiên lại lôi đâu ra được tên tú tài hủ lậu nghèo kiết Quý Quân Lăng mang danh đã hứa hôn từ nhỏ. Y chỉ lấy ra một mảnh ngọc bội thì đã được dượng phụng bồi như thượng khách, hoàn toàn không để ý đến sự phản đối của hắn cùng cô cô. Kiên trì không ngại bần cùng, cứng rắn đem Uyển Như muội muội gả cho tên thư sinh cổ hủ đến cực điểm.
Bây giờ, lập gia thất chưa đến ba tháng, hai vị lão nhân gia liềm đem nước mắt nước mũi lại đây mà cầu Tần Nhung hắn vô luận thế nào cũng phải cứu cho được biểu muội thoát ly bể khổ.
Cho dù bổn ý của Tần Nhung cũng là chướng mắt tên tú tài nghèo kiết hủ lậu kia. Nói đi nói lại, Trương gia nhị lão cũng chỉ có một nữ nhân là Uyển Như, làm sao có thể để nàng chịu khổ? Mới tân hôn ba tháng liền cầm lòng không đặng?
Dò hỏi ý tứ mới hay rằng, nguyên lai Trương lão gia vốn cảm thấy, Quý tú tài tuy gia thế bần hàn, nhưng lại là người một bụng văn chương. Cũng vì Trương lão và phụ thân Quý gia có quan hệ hảo ý, mới chỉ phúc vi hôn. Nhớ kỹ chuyện cũ hai nhà, chỉ cần Quý Quân Lăng yên phận ngụ tại Trương gia mà chuyên tâm đọc sách, tương lai dù không thể “một bước lên trời” ( Nhất phi trùng thiên 一飞冲天) thì cũng chẳng cần để tâm sinh kế. Hà tất làm người khoác lác, khinh ghét phú quý chỉ cầu thanh danh?
Huống chi Quý gia tuy rằng sa sút, nghèo rớt mồng tơi nhưng Quý Quân Lăng lại là người cực kỳ tuấn tú: mặt mũi như ngọc, môi hồng răng trắng, đôi mắt xuân thủy ẩn tình. Định rằng Uyển Như cũng là nữ nhân xuân thì xinh đẹp cùng với một người phong lưu lỗi lạc làm một cặp vợ chồng son ân ân ái ái không phải sao? Chỉ cần bọn họ sống tốt, gia thế vốn dĩ bậc trung, tuy là so ra thua kém đứa cháu Tần Nhung mười bước liền, nhưng là cả đời cũng không lo cơm áo. Gia sản đó cũng không có khả năng sa sút, nữ nhân lại là người duy nhất kế thừa, Quý Quân Lăng còn lo gì việc có tiền hay không?
Đáng tiếc Trương lão gia bàn tính chu toàn, lại gặp phải cái tên tú tài ngoài mặt thông minh nhưng đầy bụng hủ bại.
Quý Quân Lăng sau khi cưới Trương Uyển, sống chết cũng không chịu ngụ lại Trương gia. Còn viện lý lẽ “Ta đường hoàng là người đọc sách. Như thế nào lại có thể làm ra sự tình ở rể nhục nhã danh dự gia môn như thế này?” Hơn nữa, y còn không cho Trương Uyển Như đem theo của hồi môn, còn nói “Nếu bị người nhìn đến, còn tưởng rằng ta chỉ muốn tài sản Trương gia. Ta đường đường là người đọc sách, sao lại có thể dính hơi tiền?”
Nghĩ Trương Uyển Như từ nhỏ chưa hề biết khổ là gì. Lấy chồng theo chồng nhập Quý gia, nhà ở cũng chỉ có bốn bức tường quây lại thành phòng. Mang theo thị nữ cũng bị Quý Quân Lăng đuổi đi, mà không thì cũng không nuôi được. Quý gia vốn dĩ có lão quản gia thay mặt lo sinh kế, bất đắc dĩ Quý gia thật sự bần hàn, có thêm Uyển Như nhân khẩu liền tăng thành ba người. Lão quản gia ăn không đủ no, không thể nề hà chịu thiệt, lão đành chảy nước mắt mà rời đi.
Quý Quân Lăng vốn là tú tài chỉ biết đọc sách thánh hiền, chính là thư sinh vô dụng vô tích sự, y nào biết việc cơm áo gạo tiền? Uyển Như lại là khuê nữ nhà người ta. Hai người không hề biết việc kiếm tiền, cuộc sống tất nhiên trở thành túng quẫn.
Mỗi ngày không phải mặt dày về nhà xin cơm thì cũng là Trương gia nhị lão lén lút sai người đem qua tiếp tế.
Đáng thương một vị thiên kim tiểu thư bị đày đoạ đến mức da bọc xương, mỗi ngày mỗi đổ lệ. Còn lúc nào cũng bị trượng phu trách mắng nàng không hiểu tam tòng tứ đức, không thể lo liệu chuyện nhà. Nếu không phải phụ mẫu định trước hôn ước thì y cũng sẽ không thú nữ tử vô hạnh vô đức như thế về làm nương tử. Thành ra giống như chính Quý Quân Lăng mới là người bị trời đày đọa.
Trương gia nhị lão vừa hận lại vừa oán, ruột gan kêu gào, hối hận vô cùng. Nữ nhân ra khỏi nhà như bát nước hất đi. Dù cho có nghĩ thầm rằng mẹ đón con gái ruột về ở nhà, nhưng Uyển Như giờ cũng đã là người của Quý gia, nói tình nói lý ngả nào cũng không thuận. Đành ngày ngày đau lòng nước mắt tuôn rơi. Mẹ con hai người ngẫu nhiên gặp nhau, Uyển Như gần như tìm chết, chỉ cầu cha mẹ cứu nàng trở về. Trượng phu có cũng như không, đã chẳng hiểu cho lại càng không tiếc thương thê tử. Cuộc sống như vậy so với địa ngục có khác chi?
Trương gia nhị lão càng nói càng sinh khí, càng nghĩ càng thương tâm. Bất chấp thể diện, ở trước mặt cháu trai mà kêu khóc, níu áo níu tay Tần Nhung quyết không buông, “Chính là, ta có tán gia bại sản cũng muốn cứu Uyển Như về. Phụ mẫu hại chết nó. Hiện tại nó chỉ cần trở về, phụ mẫu dưỡng nó cả đời cũng được.”
Tần Nhung nghe được, quả thật phát hỏa. Uyển Như bên hắn từ nhỏ, hắn không có huynh đệ tỷ muội nên vẫn coi nàng là tiểu muội mà yêu thương. Vốn dĩ hắn quyết liệt phản đối Trương lão gia gả nàng cho Quý Quân Lăng. Ai ngờ dượng hắn lại thừa dịp hắn vắng nhà, trộm làm hôn sự. Gạo nấu thành cơm thế nên hắn còn có thể nói gì?
“Đừng trách ta không khuyên dượng. Lúc trước ta không đồng ý hôn sự này, dượng lại càng khư khư cố chấp. Hiện tại, hại cả biểu muội.”
“Đều tại ta, đều tại ta a.” Trương lão lệ già lai láng, “Ta nhất thời hồ đồ, ai ngời tiểu súc sinh Quý gia cổ hủ đến vậy? Hắn tự cho mình không vương khói lửa nhân gian, vậy thì sao lại liên lụy nhi nữ con ta?”
Tần Nhung thấy lão khóc đến thương tâm, kêu hạ nhân dìu lão ngồi xuống, “Lúc trước hai người quyết không nghe ta, bây giờ thành tình cảnh này. Hiện giờ cứu biểu muội trở về cũng không phải không có cách, nhưng hai người nhất định phải hoàn toàn theo lời ta.”
Trương gia nhị lão vừa nghe có biện pháp, vội vội vàng níu tay Tần Nhung, “Hảo hài tử, chúng ta toàn bộ nghe lời ngươi. Chỉ cần ngươi đem Uyển Như cứu ra khỏi chỗ đó, bảo chúng ta làm cái gì cũng được.”
Tần Nhung nhếch môi cười tà “Nếu muốn Quý Quân Lăng thả tiểu muội về, ta không thể không tự ra tay. Chỉ là hai người nhớ kỹ, người trở về được mới là quan trọng, còn danh tiết kia, dượng không nên quá coi nặng.”
Trương lão gia liên tục gật đầu, “Toàn bộ theo ý ngươi.”
Tần Nhung hơi hơi mị thượng ánh mắt, trong đầu nhanh chóng tính toán ra một cái chủ ý.
Quý Quân Lăng rõ là tên ngốc đọc sách đọc đến hư đầu óc. Người ta nói tin mù quáng vào sách thì cũng như không đọc sách. Y chính là coi lời nói của Khổng phu tử như thánh chỉ, lấy quạt lông gà coi là lệnh bài, căn bản không hiểu khó khăn nhân gian. Đối phó với người như thế, quá là dễ dàng.
Y nếu đối với biểu muội của hắn ngại Đông ngại Tây, vậy đơn giản tạo sự tình làm cho y tự mình hưu* biểu muội, hắn sẽ hảo hảo đón nàng về.
—
(*) hưu: từ vợ.