- Trước kia, nhà nước có dùng hình thức kinh tế có kế hoạch nuôi một đống xí nghiệp. Thường thường khi cảm thấy lĩnh vực nào năng lực sản xuất không đủ, liền xây dựng nhà xưởng, gia tăng sản lượng. Kỳ thật ở rất nhiều thời điểm, thị trường là có chu kỳ nhất định. Trong một thời gian, sản phẩm lớn nào đó được hoan nghênh, qua một thời gian, sản phẩm này có thể sẽ bão hòa, hoặc là đơn vị bị lạc hậu, sẽ không được hoan nghênh nữa. Nhưng nhà xưởng của chúng ta vẫn còn tồn tại chế độ sở hữu toàn dân. Bọn họ sản xuất sản phẩm hoàn toàn không được hoan nghênh, hoàn toàn không bán được, vẫn phải giữ lại nhà xưởng, còn phải tiếp tục nuôi công nhân. Loại hành vi này, rõ ràng là đi ngược với quy tắc thị trường. Cho nên tôi cho rằng, với khối xí nghiệp này, có thể tiến hành cải cách tư hữu hóa, có thể bán đi một số lớn, chỉ có xí nghiệp chiến lược là không bán.
Hạ Cạnh Cường hỏi:
- Vậy Phó cục trưởng Lưu xem thử xí nghiệp nào mới được gọi là xí nghiệp chiến lược?
Cho tới nay, nhóm các chuyên gia học giả đều chưa có một định nghĩa nào thực sự rõ ràng cho cái gọi là xí nghiệp chiến lược, hoặc là xí nghiệp ở cấp độ chiến lược.
- Xí nghiệp gắn bó chặt chẽ với quốc phòng, đương nhiên là xí nghiệp chiến lược, ví dụ như công nghiệp binh khí, sắt thép, nguồn năng lượng vân vân. Ở một vài quốc gia phát đạt, tập đoàn công nghiệp binh khí, tập đoàn nguồn năng lượng, tập đoàn sắt thép bao gồm xí nghiệp mỏ, đều là kinh doanh tư nhân, nhưng chính phủ tuyệt đối không mặc kệ, có đầy đủ dự luật, quy phạm để xí nghiệp đó triển khai hoạt động, động tác trọng đại của xí nghiệp, đều phải được chính phủ cho phép. Đây là một loại hình thức mà chúng ta có thể tham khảo, cũng có thể không tham khảo, vẫn là dựa theo hình thức mà bản thân chúng ta muốn làm. Nhà nước thống nhất quản lý xí nghiệp quốc phòng là một chiến lược. Mặt khác, tôi cho rằng, hầu hết bộ phận sản nghiệp gắn bó với quần chúng nhân dân, cũng là ngành sản xuất chiến lược. Ví dụ như nói công ty xử lý nước sạch, sản xuất lương thực, xí nghiệp điện lực, giáo dục, y tế, mấy thứ này đều liên hệ chặt chẽ tới cuộc sống hằng ngày của toàn thể nhân dân, không thể thiếu được. Đây cũng là ngành sản xuất chiến lược. Công ty Thủy vụ, tập đoàn lương thực, xí nghiệp điện lực, giáo dục và ngành sản xuất y tế, đều là những xí nghiệp mà chính phủ quốc gia nên thống nhất giám sát, thống nhất giải pháp, không thể sản nghiệp hóa, càng không thể thị trường hóa. Bởi vì việc đảm bảo những vấn đề cơ bản nhất của quần chúng như ăn, mặc, ở, đi lại, từng cái từng cái này, chính phủ đều phải quan tâm đến. Nếu ngành sản xuất này bị thị trường hóa, thương nghiệp hóa, mạch máu của chúng ta liền giao vào tay tư nhân, chính phủ đã từng bước đánh mất công năng nên có. Điều này là không được.
Lưu Vĩ Hồng trầm tư, chậm rãi nói.
- Xí nghiệp có thể bán, xí nghiệp nào không thể bán, ngành sản xuất nào có thể thị trường hóa, ngành sản xuất nào không thể thị trường hóa, hẳn là có một giới hạn vô cùng rõ ràng. Đương nhiên, quá trình triển khai hoạt động trên thực tế, có lẽ sẽ gặp phải lực cản rất lớn, gặp phải rất nhiều ý kiến nghi ngờ và phản đối, nhưng phải kiên quyết đứng vững. Chúng ta không thể tự mình hủy bỏ vũ khí của mình. Một khi sản nghiệp dân sinh bị tư nhân khống chế, thậm chí là bị thế lực bên ngoài khống chế, chính phủ chúng ta sẽ bị 'bắt cóc', trở nên không tự chủ được. Mà nhà nước chúng ta trong hoàn cảnh trước mắt, hoàn toàn có khả năng rất lớn, sẽ lọt vào loại bị bắt cóc này. Thứ nhất, bởi vì chúng ta có rất nhiều cán bộ không hiểu thị trường, không hiểu kinh tế. Thứ hai, bởi vì bọn họ qúa tham lam.
Lưu Vĩ Hồng nói không chút khách khí.
Lần này Hạ Cạnh Cường không phản bác ý kiến của Lưu Vĩ Hồng, chỉ thoáng suy nghĩ rồi gật gật đầu, nói:
- Phó cục trưởng Lưu, mời tiếp tục.
- Tuy nhiên tôi còn cho rằng điều kiện tiên quyết để bán xí nghiệp, là phải thu xếp tốt cho công nhân viên chức thất nghiệp. Theo quy định của nhà nước về luật phá sản, đều có ghi rõ ràng, bán của cải xí nghiệp phá sản lấy tiền mặt, ưu tiên chi trả tiền lương và khoản tiền bồi thường cho công nhân viên chức, là quan trọng nhất. Chỉ sau khi thỏa mãn điều này, còn dư bao nhiêu tiền mới có thể để hoàn lại nợ nần. Luật Phá sản đã quy định như thế, vì muốn bảo vệ cho quần thể nhân dân yếu thế, cam đoan xã hội được công bình và công chính. Đây cũng là chức trách cơ bản nhất của chính phủ. Nếu bán xí nghiệp, không đủ tiền để trả tiền lương và khoản bồi thường cho công nhân viên chức, như vậy chính phủ còn có nghĩa vụ bổ xung phần thiếu này. Mặc kệ có bao nhiêu lý do, dân sinh vĩnh viễn là nên đặt ở vị trí quan trọng nhất. Đây là cơ sở lớn nhất để đảm bảo cho chúng ta trường kỳ chấp chính. Bất kể quốc gia hùng mạnh cỡ nào, giàu có cỡ nào, nếu không thể tạo ra một môi trường xã hội tương đối công bình công chính, đều rất nguy hiểm.
Nói tới đây, Lưu Vĩ Hồng hơi dừng lại một chút, lát sau, mới nói tiếp:
- Chủ tịch thành phố Hạ, tôi đã từng nói qua với anh, bán đi một bộ phận xí nghiệp, gom góp tài chính làm đường.
- Đúng, đã từng nói qua.
- Bán đi bộ phận doanh nghiệp nhà nước, hành vi này được xem như một hình thức buôn bán. Hành vi buôn bán thu hoạch lấy tài chính, là có thể dùng làm sử dụng buôn bán. Chủ tịch thành phố Hạ, đây là ý kiến của tôi. Thật ra, chính phủ chỉ đảm đương vai trò của một người trọng tài, quyết định phân phối tài chính như thế nào, sử dụng tài chính như thế nào. Chúng ta có thu nhập tài chính rất lớn đến từ thuế thu nhập. Thuế thu nhập thật ra là lấy từ dân, dùng cho dân. Cho nên tôi kiên trì cho rằng, chính phủ thành phố Bình Nguyên, đầu tiên hẳn là nên cố gắng hết sức xây dựng lĩnh vực dân sinh, đem đại bộ phận thu nhập tài chính của chính phủ đầu tư vào trong lĩnh vực dân sinh, cố gắng bảo đảm hoàn thiện hệ thống xã hội.
- Vậy phát triển kinh tế thì sao? Tài chính xây dựng cơ sở thượng tầng của thành phố từ đâu mà có?
- Kiếm tiền!
Lưu Vĩ Hồng đơn giản nói rõ.
- Kiếm tiền?
- Đúng. Chính phủ phải kiếm tiền, đương nhiên, còn phải thu hút đầu tư. Thật giống như anh hiện đang tiến hành hình thức thay đổi chế độ doanh nghiệp nhà nước, về phương hướng lớn tôi cho rằng chính là nghiêm túc đáng khẳng định. Sau đó đem toàn bộ xí nghiệp không có tính chiến lược bán đi, giao cho người dân đi kinh doanh, giao cho chuyên gia, người thực sự hiểu được thị trường đi kinh doanh, so với sự quản lý từ chính phủ còn tốt hơn nhiều, vừa trừ đi gánh nặng, cũng có thể toả ra sức sống chân chính. Chỉ cần thu xếp tốt cho công nhân viên chức thất nghiệp, phương thức này chính là chính xác. Mà phát triển kinh tế thành phố, không thể luôn chủ ý lấy từ thuế thu nhập, càng không thể nắm giữ tài chính dân sinh. Ví dụ như nói, tình hình làm đường. Nếu tình hình tài lực của chính phủ sung túc, chúng ta có thể đầu tư làm đường. Nếu tài lực không đủ, có thể xin vay, hoặc là trực tiếp khoán trắng cho bên ngoài, đem quyền xây dựng quốc lộ và quyền vận chuyển sau này bán đi, mượn vốn đầu tư bên ngoài đến hoàn thành xây dựng này. Thương nhân có thiên tính là theo đuổi lợi nhuận, chỉ cần có thể có lợi, luôn có thể tìm được người cùng hợp tác. Buôn bán gì đó, hay dùng thủ đoạn buôn bán hóa để giải quyết.
Hạ Cạnh Cường khẽ mỉm cười, nói:
- Phó cục trưởng Lưu, chúng ta không có khả năng yêu cầu mỗi một vị Chủ tịch thành phố đều là một người làm ăn ưu tú.
Lưu Vĩ Hồng cười nói:
- Nghiêm khắc mà nói, Chủ tịch thành phố chúng ta, hẳn đều là người làm ăn ưu tú. Chủ tịch thành phố không làm việc buôn bán, nhưng anh ta phải là người làm ăn để phục vụ cho toàn thể người dân trong thành phố của mình. Thành phố Bình Nguyên có năm triệu người, mỗi người đều có thể làm ông chủ, Chủ tịch thành phố lại chỉ có một.
Hạ Cạnh Cường cười lắc đầu.
Không khí nói chuyện dường như vô tình đã dịu xuống.
- Chủ tịch thành phố Hạ, tôi chủ yếu là muốn nói chuyện về vấn đề có liên quan đến cải cách giáo dục và cải cách y tế.
Vẻ tươi cười vừa lóe lên đã chợt tắt, Lưu Vĩ Hồng lại trở nên nghiêm túc.
- Đươc, xin mời Phó cục trưởng Lưu cứ nói.
Lưu Vĩ Hồng trầm giọng nói:
- Trên phương diện này, ý kiến của tôi vô cùng rõ ràng, không thể sản nghiệp hóa, càng không thể thị trường hóa. Đây là lợi ích điển hình của người dân!
Hạ Cạnh Cường không nói gì, chỉ nhìn Lưu Vĩ Hồng.
- Tôi biết, hình thức giáo dục và hình thức y tế mà trước kia chúng ta đã thực hành, quả thật tồn tại rất nhiều chỗ bất hợp lý. Chính phủ bao toàn bộ, áp lực tài chính rất lớn, xem như một gánh nặng không nhỏ. Nhưng mặc kệ áp lực tài chính nhiều thế nào, gánh nặng trầm trọng bao nhiêu, thì chính phủ chúng ta vẫn phải gánh vác. Gánh nặng này, không thể lại bỏ xuống đầu quần chúng. Đảm bảo từng đứa trẻ đều có thể được học hành cho tốt, đảm bảo từng người bệnh đều có thể đi khám chữa bệnh, đây là chức trách cơ bản nhất của chính phủ. Bằng không, chính phủ phải làm cái gì chứ?
Hạ Cạnh Cường nói:
- Phó cục trưởng Lưu, cải cách là tất yếu hay là phải tiến hành. Ngoại trừ áp lực, gánh nặng tài chính, kinh tế phát triển, cuộc sống người dân càng ngày càng giàu có, bọn họ đối với giáo dục và y tế, cũng sẽ đề xuất yêu cầu rất cao, hy vọng được giáo dục, phục vụ y tế thật tốt.
Lưu Vĩ Hồng nhẹ nhàng khoát tay chặn lại, nói:
- Chủ tịch thành phố Hạ, cái này không hề mâu thuẫn. Tôi cũng nói, cải cách là tất yếu có thể tiến hành, nhưng căn bản thương mại không thể theo kịp. Một bộ phận người đã giàu từ trước, có thể có yêu cầu rất cao. Chúng ta chọn dùng hệ thống song song thôi. Trường công song song với trường học tư nhân, bệnh viện công lập song song cùng bệnh viện tư nhân. Bệnh viện Công lập và trường công, là hướng tới tuyệt đại bộ phận quần chúng bình thường. Trường học tư nhân và bệnh viện tư nhân, có thể tự xác định mức thu phí, như vậy có thể đáp ứng yêu cầu của quần thể đặc thù. Chúng ta phải nhìn nhận một sự thật, trong giai đoạn hiện nay, quần chúng giàu có dù sao vẫn là một số rất ít, tuy nhiên giải quyết vấn đề ấm no cho đại bộ phận quần chúng mới là vấn đề chính. Trong tay thoáng có dư chút tiền, làm điều gì đó quá xa xỉ, vẫn là chưa thích hợp với bọn họ. Bình Nguyên hiện đang tiến hành cải cách giáo dục và cải cách y tế, toàn bộ phương vị này sẽ khiến giá cả lập tức trở mình vài lần. Mặc kệ tất cả quần chúng, bọn họ vui hay không vui, đều phải chấp nhận loại giá cả mới này, điều này chính là bất hợp lý. Giáo dục và y tế, chủ yếu phải do chính phủ xử lý, phải khống chế giá cả ở trong phạm vi khá rẻ tiền. Chúng ta hiện đang tiến hành cải cách sản nghiệp hóa, thị trường hóa như vậy, nói trắng ra, chính là biến thành thu thuế từ trong tay quần chúng. Đây vốn là trách nhiệm mà chính phủ phải gánh vác, thì lại đem toàn bộ đổ xuống đầu quần chúng. Chủ tịch thành phố Hạ, cải cách mở cửa đã tiến hành hơn mười năm rồi. Của cải tích lũy trong tay quần chúng nhân dân chúng ta cũng không nhiều. Hiện tại chúng ta liền cấp bách muốn lấy chút tiền ấy trong tay bọn họ, có phải rất không nên hay không? Tích lũy cho dân hay là tích lũy cho nhà nước, tôi lựa chọn vế trước. Chúng ta không thể luôn tranh lợi với dân, cứ thế mãi, sẽ là tự mình hủy đi nền tảng!
Hạ Cạnh Cường trầm mặc, lại đốt một điếu thuốc nữa.
- Phó cục trưởng Lưu, đây là chính sách quan trọng!
Hút điếu thuốc mấy hơi, Hạ Cạnh Cường trầm giọng nói.
Trên thực tế, hiện tại Hạ Cạnh Cường có chút cảm giác bị Lưu Vĩ Hồng làm cho “Kinh ngạc”.
Lưu nhị thiếu gia đây muốn lấy năng lực của bản, khiêu chiến với lợi ích của toàn bộ tập đoàn!
Lá gan thật không nhỏ!
Hắn chẳng lẽ không hiểu rõ, người chế định và người thi hành chính sách quan trọng này, chính là Phó thủ tướng Hồng sao?
Lưu Vĩ Hồng thản nhiên nói:
- Chủ tịch thành phố Hạ, tôi biết đây là chính sách quan trọng. Nhưng chúng ta cũng có thể có chủ kiến của riêng mình. Chủ tịch thành phố Hạ, nội dung văn kiện kèm theo, tôi không tính sửa lại, nhưng, hình thức báo cáo, có thể thay đổi. Có thể sử dụng danh nghĩa chính phủ thành phố Bình Nguyên báo cáo lên!
Đồng tử Hạ Cạnh Cường bỗng dưng co rút lại.