Một tuần cuối cùng của học kì bị vô số bài tập tiểu luận và cuộc thi làm cho tắc nghẽn. Tôi lại phải trở về tình trạng muốn treo cổ tự tử của kì trước. Mỗi ngày mở to đối mắt gấu mèo chạy đi chạy lại giữa những nơi có điều hòa và ánh sáng như phòng tự học, căn tin và quán ăn. Đương nhiên đi cùng tôi là một đám anh không ra anh, em không ra em, cũng đang lật giở mấy quyển sách giáo khoa mới tinh hoặc lướt điên cuồng đống giáo án điện tử.

Ở đại học, nghiệp theo đuổi bài vở của sinh viên chỉ giới hạn trong mấy tuần cuối cùng của mỗi học kỳ. Trong mấy tuần này, người ta mới có thể nhìn thấy thái độ nghiêm túc ham học và tinh thần nghiên cứu quên mình của sinh viên.

Ngày thi xong toàn bộ, tôi cứng đờ người tới nhà tắm tắm rửa, sau khi trở lại kí túc xá, tôi chống đỡ hết nổi nữa, mê man một ngày một đêm.

Đang ngon giấc, tôi nhận được điện thoại của hội trưởng Dư trong hội đồng hương, nhắc chúng tôi nhanh chóng đăng kí tham gia hoạt động thực tế mùa hè. Đối với tôi mà nói, sự tồn tại của anh Dư như thần thánh, thế nào là gia cảnh nghèo hèn, thế nào là ý chí tự cường, thế nào là bất khuất, nói chung, trước khi tới Bắc Đại, tất cả những chuyện bi thảm nhất của cuộc đời, anh ấy đều đã trải qua một lần, từng phải nghỉ học, nhưng vẫn kiên cường tự học, cuối cùng thi đỗ Bắc Đại. Khi đó, anh ấy chính là hình tượng mẫu mực được tương truyền trong thị trấn của chúng tôi, hiệu trưởng lại càng nở mày nở mặt, phóng đại đầu của anh ấy gấp mấy lần trên “cột sỉ nhục”, bất cứ ai ngẩng đầu một góc 45 độ đều có thể chiêm ngưỡng rõ ràng.

Hiện giờ anh Dư đức cao vọng trọng lại tự mình gọi điện cho hạng vô danh tiểu tốt như tôi, thói hư tật xấu của tôi đều lộ hết cả ra, mặc kệ là loại hoạt động gì cũng đồng ý tham gia. Nghe điện thoại xong, tôi còn đang cảm thán, bản thân mình còn đang sống sờ sờ, cùng anh ấy tham gia hoạt động của hội đồng hương, thật sự là… Khoan, hội đồng hương? Vậy chẳng phải bên tay trái là Phương Dư Khả, bên tay phải là Tạ Đoan Tây sao? Thần thánh ơi! Con có thể rút lui khỏi tổ chức được không?

Hơn nữa, tình cảm của tôi đối với hoạt động thực tế và hoạt động lý luận là tương đương, nói cách khác, tôi cho rằng đọc sách buồn chán thì thực tế cũng rất vô nghĩa. “Chỉ thượng đắc lai chung giác thiển, tuyệt tri thử sự yếu cung hành” (1), hai câu này hoàn toàn không thích hợp với tôi. Bởi vì tôi không cần theo đuổi những gì thâm sâu, tôi chỉ cần những thứ thoáng qua, tổng quát… Nói tóm lại, tôi là một kẻ nông cạn.

Danh sách những người tham gia kỳ nghỉ hè thực tế đã gửi tới hòm thư của tôi. Tôi nhìn thấy tên của Phương Dư Khả, Tiểu Tây, thậm chí cả đồng hương nửa vời, Như Đình, cũng ở trong danh sách. Bức thư do anh Dư gửi đi, nội dung như sau:

Các vị đàn em:

Ky điểu luyến cựu lâm, trì ngư tư cố uyên. (2)

Trong lần thực tế lần này, chúng ta trở về thăm quê hương của chúng ta, tìm hiểu sự phát triển kinh tế của quê hương ta, cũng tìm cách để các ngành liên quan giải quyết một số vấn đề. Là một sinh viên Bắc Đại ý chí ở thiên hạ, nơi đầu tiên chúng ta cần trở về cảm ơn chính là quê hương của chúng ta. Hy vọng mọi người tích cực chuẩn bị, tích cực tham gia. Lần thực tiễn này tôi đặc biệt mời đàn em của tôi, tổng biên tập tạp chí của trường, người đáng tin cậy nhất khoa báo chí, Văn Đào, tham gia để giúp chúng ta viết những lời ca ngợi quê hương, cũng để mở rộng du lịch cho quê hương chúng ta. Ha ha…

Đây thật sự là một kì thực tế sáng tạo, gộp tất cả những người không được tự nhiên với tôi lại chung một chỗ, hội trưởng hội đồng hương thật sự rất quyết đoán. Nhưng dùng những tiền đề như “Ky điểu luyến cựu lâm, trì ngư tư cố uyên”: “ý chí thiên hạ”: “trở về cảm ơn” làm loại người tiểu nhân như tôi phải sĩ diện ngẩng đầu.

Mặc kệ tôi có bao nhiêu nguyên nhân chủ quan và khách quan để không muốn tham gia hoạt động thực tế, nhưng tôi là một người có năng lực hồi phục còn nhanh hơn chó. Ngày xuất phát, tôi thản nhiên xách hai cái túi lớn xuất hiện trước mặt bọn họ.

Trước đây, trước mặt Tiểu Tây, tôi phải làm bộ thục nữ, giả bộ như ngọc bích, hiện giờ không cần phải giả bộ nữa, nhờ có Văn Đào dùng lời ít ý nhiều miêu tả quá trình tìm bạn trai của tôi trong buổi tiệc sinh nhật lần trước, vì vậy hiện tại tôi không còn bất kì gánh nặng nào nữa. Lợn chết không sợ nước sôi, nhất định đạo lý này áp dụng cho trường hợp này; về phần trước mặt Phương Dư Khả, tôi chưa từng có hình tượng gì đáng nói. Vì vậy, lần này tôi chân không ra trận, trở lại là tiểu bá vương, cô gái kim cương xinh đẹp vô địch, hùng hổ đứng trước mặt bọn họ.

Đây là lần đầu tiên tôi tham gia hoạt động tập thể của hội đồng hương, nhìn hơn hai mươi cái đầu nhấp nhô, tôi chỉ biết một vài người. Ở trên xe, anh Dư giới thiệu từng người một, đến lượt tôi giới thiệu, anh ấy bỗng ngập ngừng, không nhớ được tên của tôi, đành phải xấu hổ nói với tôi: “Em gái, lần đầu tiên thì tự mình giới thiệu đi.”

Trong loại tình huống này, tôi còn xấu hổ hơn anh ta. Một đống người tụ tập, nhìn bọn họ đùa nghịch vui vẻ, còn tôi lại xa lạ cô đơn đúng một bên, thậm chí cả người tổ chức cũng không nhớ được tên của tôi, dù có là ai cũng sẽ sinh ra một chút cảm giác sa sút, cam chịu cúi đầu. Hơn nữa, tôi vốn có hiểu biết gà mờ với loại hoạt động này. Lập tức tôi đã hận không thể kéo hành lý, tự mình mua vé xe lửa về nhà.

Văn Đào cười cười sáp lại, một tay đáp trên vai tôi: “Long trọng giới thiệu với mọi người, đây chính là bạn gái tương lai của tôi. Lần này tôi tới đây, một nửa là nể mặt anh Dư, hơn nửa là vì cô ấy. Mọi người nhất định phải toàn lực giúp đỡ tôi, quan trọng nhất là toàn lực giúp đỡ chúng tôi. Khi việc đã thành, tôi xin chân thành dâng tặng số QQ, số di động của các người đẹp trong trường ta.”

Bên dưới rộ lên tiếng vỗ tay. Tôi đẩy tay Văn Đào ra: “Sao vẫn còn chơi trò này? Lần trước không phải nói rõ ràng rồi sao?”

“Em có quyền của em, anh cũng có quyền của anh. Chúng ta không quấy rầy nhau là được, Hơn nữa, chẳng nhẽ em muốn mất mặt trước người mình thích sao?” Văn Đào nhỏ giọng nói.

Tôi có chút cảm ơn Văn Đào, biết anh ta có lòng tốt tới cứu tôi, nhưng tôi cũng không dám chắc mình có muốn thể hiện trước mặt Tiểu Tây hay không. Chu Lỵ nói, người bị từ chối luôn là người cam chịu, tưởng tượng chính mình thay đổi hình tượng để đối phương nhìn mình với cặp mắt khác xưa. Tôi đã từng như vậy, nhưng hiện giờ tôi bỗng nhiên không còn sự hăng hái đó nữa. Không biết tôi đã trưởng thành hơn hay vì cái khác.

Khi ở trên tàu hỏa, mọi người phát huy tinh thần đoàn đội, tất cả đều chơi tú lơ khơ, bài nói dối, hơn nửa đêm rồi vẫn chưa có ý định ngừng tay, làm cho những hành khách khác trong toa không tài nào ngủ được. Ngược lại, tôi có chút chờ mong, không hiểu những người này làm sao có thể có ý chí thiên hạ, quay lại đền đáp quê hương. Ông anh kia đánh nhầm bài đang bĩu môi giậm chân, nếu cửa sổ tàu hỏa có thể mở ra, có lẽ đã nhảy khỏi xe tự sát rồi.

Từ sau khi Như Đình biết sự kiện say rượu lần trước của tôi, thái độ của cô ta đối với tôi xuống dốc không phanh, nhìn thấy tôi như nhìn thấy bệnh dịch. Tôi rất muốn nói cho cô ta biết, nếu cô ta muốn báo thù, tôi không ngại để cô ta hôn tôi một cái. Lúc này, cô ta đang gọt táo cho Phương Dư Khả ăn, Phương Dư Khả đang nhìn ra ngoài cửa sổ không nói không rằng. Tiểu Tây ngồi đối diện bọn họ đang nhắm mắt dưỡng thần. Văn Đào ngồi cạnh tôi đang chỉ huy người ta đánh bài từ xa. Còn tôi giả dạng thánh nữ, đang đọc quyển “địa lý quốc gia”. Trước đây, trên xe lửa, Phương Dư Khả cũng vừa xoay bút vừa đọc “địa lý quốc gia”, lúc đó tôi còn mắng cậu ta giả vờ giả vịt. Hiện giờ tôi không đọc “tri âm” nữa, cũng bắt đầu đọc tạp trí tri thức. Khi ở chung quá lâu sẽ ảnh hưởng lẫn nhau, sau đó càng ngày càng hiểu đối phương, càng ngày càng giống đối phương. Ví dụ như tôi biết Phương Dư Khả nhìn ra ngoài cửa sổ không phải vì cậu ta buồn phiền chuyện gì, chỉ vì Văn Đào đang ngồi cạnh tôi, nếu cậu ta không nhìn ra ngoài cửa sổ thì sẽ nhìn thấy bộ dạng đang huyên thuyên bừa bãi của anh ta, mà cậu ta không muốn nhìn thấy anh ta như vậy.

Sau đó, khi tôi đang ngủ thì mơ màng tỉnh lại, cảm giác có người đắp một cái áo cho tôi, lại cảm giác có hai người đang nhỏ giọng cãi vã, có người nói: “Tôi thích Lâm Lâm, không, tôi yêu cô ấy. Tôi sẽ nói với cô ấy. Trước đó, mong anh tự trọng.” Tôi muốn mở mắt ra, nhưng thần ngủ có ma lực hơn thần bát quái, tôi lại nặng nề chìm vào giấc ngủ.

Buổi sáng, khi tỉnh lại, tôi nhớ lại cuộc đối thoại đêm qua, không biết là thật hay là mơ. Tôi bỗng nhiên hy vọng nó là thật, bởi vì tôi nhớ mang máng giọng nói đó giống giọng của Phương Dư Khả. Trong lúc đó, thái độ của Văn Đào lại không giống trước nữa, dĩ nhiên tôi có chút mừng rỡ, giống như một ít chỗ trống được lấp đầy, một ít khát vọng gần ngay trước mắt.

Đáng tiếc, đây chỉ là mong muốn. Tôi còn chưa ngốc đến mức chạy đi hỏi kết quả. Một lần thổ lộ trước kia đã đủ tổn thương rồi.

Giờ tôi chỉ có thể cảm thán, tôi đã thích Phương Dư Khả, đó là sự thật không tránh được. Tình cảm bắt đầu từ lúc nào, ngay cả tôi cũng không rõ nữa. Là khi cậu ta dạy tôi bơi? Hay khi cậu ta đưa thuốc cho tôi? Hay khi cậu ta dạy tôi học bổ túc? Hoặc là khi chúng tôi cùng xem pháo hoa? Xem ra, chúng tôi đã ở bên nhau rất lâu rồi, lâu đến nỗi chính tôi cũng đã quên không hỏi, vì sao chúng tôi lại ở bên nhau lâu như vậy.

Nhưng, hiện giờ tôi cũng không dám hỏi…

***

(1) Chỉ thượng đắc lai chung giác thiển, tuyệt tri thử sự yếu cung hành: Ý là: nếu chỉ nhìn những gì viết trên giấy thì đó là sự giác ngộ, hiểu biết chưa sâu, những kiến thức thật sự phải tự mình thực hành và tìm tòi.

(2) Trì ngư tư cố uyên: Trích “Quy điền viên cư kỳ 1” của Đào Tiêm

Dịch nghĩa (Hoàng Tạo):

Chim lồng nhớ rừng cũ

Cá vũng tiếc đầm khơi