Toby đẩy cửa bước vào phòng Gus. Trước đây anh mới chỉ vào phòng của Gus hai lần - một lần để xem ông cụ còn sống không khi không thấy ông xuất hiện trong bữa sáng (ông già vấp phải giày của mình và bị trật xương mắt cá) và một lần khác để xem ông liệu ông có còn sống không khi không thấy ông xuất hiện trong bữa tối (ông già chẳng may uống nhầm thuốc ngủ thay vì thuốc đau đầu và từ giờ trà chiều đã ngủ gục mà vẫn mặc nguyên áo khoác ngoài và đi giày).

Căn phòng bồi giấy dán tường với hoa văn kẻ sọc khủng khiếp màu rượu chát và màu kem và trên tường treo mấy bức tranh sơn dầu xấu xí được chiếu sáng bằng đèn gắn tường kim loại. Rèm cửa hơi rủ bằng vải bông hoa màu xanh lam và tấm thảm trải nhà là một mớ tồi tàn, màu hồng ảm đạm. Giữa trần treo một chiếc đèn chùm bằng đồng. Chỉ còn mỗi một bóng duy nhất sáng. Chiếc giường đôi trũng ở giữa như một chiếc võng được phủ bằng vải màu rượu chát và một lớp chăn n dày. Căn phòng tỏa ra một thứ mùi, không phải thứ mùi mà người ta quen đợi, mùi của sự già cỗi, mùi của cô đơn, mà là mùi sữa lên men và mùi của một con mèo già.

Mùi sữa lên men có thể được giải thích bởi việc Gus ngày nào cũng ăn một gói bích quy làm từ sữa lên men. Mùi của mèo già thì chẳng thể có giải đáp nào hợp lý.

Toby đi về phía bàn làm việc của Gus. Chiếc bàn được kê ở sát cửa sổ và trông xuống mảnh vườn sau nhà và mái nhà tắm trải nhựa đường bên dưới. Gus có hẳn một cái máy chữ kiểu cổ. Toby không thể nhớ ra lần cuối cùng anh nhìn thấy một cái máy chữ khi nào. Ông già cũng có hàng chồng sách, giấy tờ và một bộ sưu tầm những chiếc hộp thiếc cũ, nhỏ xinh dùng để đựng thuốc ngửi. Trên bàn cũng có một tập bản thảo. Rõ ràng là bản thảo đã rất cũ rồi và chi chít những vết bút chì đã phai màu và những chỗ chỉnh sửa bằng bút mực. Quần áo của Gus treo trên những chiếc móc kim loại nặng trịch cứ va ng keng vào nhau trong một chiếc tủ bằng gỗ dán kiểu năm 1920 khi Toby kéo một chiếc quần.

Và ở đó, ở đáy tủ quần áo, có một cái khay nhựa màu đỏ đựng đầy cát cho mèo. Một cục cứt mèo duy nhất nằm chòi ra khỏi chỗ cát màu xám, trông còn tươi. Ở phía bên kia tủ là một cái chén màu xanh đựng đầy những viên màu nâu nâu, một bát nước đầy và một túi to đựng thức ăn sẵn cho mèo hiệu Science Diet.

“Anh đang làm gì thế?”

Toby nhảy dựng lên và thót cả tim.

“Khỉ thật.”

Đó là Ruby. Cô đang ăn một quả chuối.

“Xin lỗi. Em cứ tưởng anh nghe thấy tiếng em vào.”

“Nhìn xem này,” anh nói, chỉ vào bên trong tủ.

Cô nhìn qua vai anh. “Khiếp!” Cô nhăn mặt.

“Anh biết. Và còn tươi nữa. Em có biết là ông cụ nuôi mèo không?”

Cô nhún vai. “Giờ em mới biết đấy. Nó đâu nhỉ?”

Cả hai người đồng thời nhìn quanh phòng. Ruby ăn nốt quả chuối và thản nhiên thả cái vỏ vào trong thùng rác của Gus. Toby để ý thấy hành động đó, thầm ghi nhớ nó như một lý do nữa khiến anh nên thôi phải lòng cô. Giờ đây anh có khoảng từ ba mươi đến bốn mươi lý do tại sao anh nên thôi thầm thương trộm nhớ Ruby wis.

Cô đã ngủ với hơn năm mươi người đàn ông.

Và ít nhất là với một phụ nữ.

Cô để mặc những mẩu móng chân bị cắt rơi ra sàn nhà tắm.

Cô gọi các cô bạn gái của mình là “cưng yêu” và “kẹo ngọt”.

Cô luôn luôn sập cửa ra vào khi về nhà vào ban đêm, kể cả khi Toby đã hơn một trăm năm mươi lần lịch sự đề nghị cô đừng làm vậy.

Cô chửi thề quá nhiều.

Cô hút thuốc quá nhiều.

Cô chẳng bao giờ chuyển lại lời nhắn qua điện thoại cho mọi người.

Hiếm khi cô trả tiền nhà.

Cô là trung tâm vũ trụ của chính mình.

Cô tin tưởng vào Chúa trời (khi điều ấy có ích cho cô).

Cô để nguyên tăm bông và bông tẩy trang dính đầy mỹ phẩm trên giá phòng tắm.

Cô gọi anh là “Tobes”.

Cô đầu mày cuối mắt với bất cứ ai, vào bất cứ lúc nào.

Cô có một đốm vàng trên một trong mấy cái răng cửa.

Cô đọc loại tạp chí với những tiêu đề kèm dấu chấm than và ra sức buôn chuyện với anh về mấy mẩu tin ngồi lê đôi mách về những người được cho là nổi tiếng mà anh chưa hề nghe nói đến.

Cô chỉ giặt giũ một tháng một lần và sau đó giăng đầy các máy sưởi trong nhà với toàn bộ tủ quần áo của cô, khiến cho Toby buộc phải nhìn chòng chọc vào quần lót của cô (xấu một cách kinh ngạc) trong khi ăn tối.

Cô nghĩ rằng nhạc cổ điển chán ngắt.

Cô nghĩ rằng văn học cổ điển chán ngắt.

Cô nghĩ rằng kênh Radio 4 chán ngắt.

Cô nghĩ là ở ru rú trong nhà thật chán ngắt.

Và hơn hết, cô nghĩ là Toby chán ngắt.

Cô thường xuyên nói với anh điều đó “Chúa ơi, Tobes, anh thật là chán ngắt,” bất cứ khi nào anh mon men nói đến một chủ đề nghiêm túc, quan trọng hoặc hơi mang tính gia đình một chút.

Cô cười vào tóc anh và những quần áo anh mặc, thỉnh thoảng vỗ mông anh qua lớp quần jeans và chế nhạo sự kém đầy đặn của cơ thể anh ở phần ấy.

Cô kinh khủng, thực sự, về nhiều mặt. Một cô gái kinh khủng. Nhưng, Chúa ơi, cô rất xinh đẹp và, Chúa ơi, tài năng tuyệt vời.

“Có khi ở dưới gầm giường?” cô gợi ý.

“Cái gì cơ?” Toby bừng tỉnh khỏi sự mơ màng.

“Có thể con mèo trú ngụ ở đó.”

“Ồ. Đúng đấy. Phải.”

Bất ngờ cô quỳ xuống, chống tay và đầu gối lên sàn nhà, trong một tư thế khiến Toby liên tưởng tới thứ mà anh xem trên internet đêm qua. Anh liếc nhìn cặp mông ôm gọn trong lớp vải bò của cô đang ngoáy qua ngoáy lại như đèn tìm kiếm.

“Ồ, Chúa tôi. Không thể tin được.”

“Cái gì nào?”

“Xin chào,” cô thì thào với cái gì đó dưới gầm giường. “Đừng có xấu hổ thế. Không sao mà.”

Toby thôi không nhìn dán vào cặp mông của cô và quỳ xuống cùng với cô trên sàn.

“Nhìn kìa,” cô chỉ vào một góc. “Ở kia kìa.”

Toby chớp mắt và một đôi mắt khác cũng chớp lại với anh. “Ồ, Chúa tôi.”

Họ thành công trong việc dụ dỗ con mèo ra bằng cách lắc lắc bát thức ăn và tạo ra đủ loại âm thanh ngớ ngẩn.

“Trong đời em chưa bao giờ nhìn thấy con mèo nào bé như con này.” Ruby nói, nhìn con mèo cắn khẽ khàng những miếng đồ ăn hiệu Science Diet.

Trông nó như một bức minh họa hơi điên rồ về loài mèo. Nó có một cái đầu to tướng gắn vào thân hình còm cõi và những sợi lông đen dài lơ thơ. Trông như thể nó còn già hơn cả Gus. Bản năng tự nhiên của Toby khiến anh muốn nuôi nấng con vật tội nghiệp, nhưng có cái gì đó trong bộ lông cóc cáy, và đám xương nhô lên trên thân mình nó làm anh mất hứng.

“Em không thể tin là ông già lại nuôi một con mèo ở đây bằng ấy năm. Sao ông già phải giấu giiếm nhỉ?”

“Ai mà biết được. Có thể là người chủ cũ không chấp nhận bất kỳ loại thú nuôi nào ở đây. Có khi ông cụ nghĩ anh sẽ bắt ông cụ đem cho nó đi.”

“Thật bi thảm, phải không? Trông nó như bị còi xương hay gì đó.”

“Trông nó gớm quá.” Toby chặc lưỡi và lắc đầu.

“Ồ, nhưng mà trông nó cũng dễ thương và xinh xắn theo kiểu riêng của nó đấy chứ, anh có nghĩ vậy không?”

“Không hẳn.” Toby đứng lên và duỗi hai chân. “Làm gì với nó bây giờ nhỉ?”

“Em không muốn nó đâu nhé,” Ruby nói, hơi co rúm người lại.

“Anh cũng thế.”

“Phải cho nó biến đi thôi.”

“Cái gì - giết nó đi á?”

“Không!” Ruby nhìn anh vẻ bực mình. “Đem nó vào trung tâm nuôi dưỡng. Hoặc tương tự gì đó.”

“Ồ Chúa ơi,” Toby thở dài bởi lại thêm một việc nữa vào danh sách Những Điều Anh Cần Phải Làm Bởi Vì Gus Đã Qua Đời. Sáng nay anh đã mất cả tiếng đồng hồ cố gắng tìm ra người chắt họ của Gus. Cô này đã chuyển nhà khoảng mười lần, dường như vậy, kể từ lần cuối Gus chuyện trò với cô ta. Rồi chẳng biết thế nào mà cuối cùng anh lại thấy mình nhận tổ chức một “tiệc uống nho nhỏ” sau lễ tang của Gus tuần sau, hãi thật, thực sự hãi thật. Tiếp đó, anh sẽ phải tìm khách thuê lại căn phòng của Gus. Một căn phòng có lẽ cần phải được trang trí lại toàn bộ, bởi anh ngờ rằng chẳng có ai tầm tuổi dưới sáu mươi lại có thể ưa thích được cái lối trang trí nhà ván gỗ thời những năm 1970 mà Gus đã sử dụng cho căn phòng. Và giờ đây anh còn phải giải quyết cái con mèo bé nhỏ kỳ quặc mà có lẽ Gus đã giấu giếm trong phòng mình từ mười lăm năm nay.

Ruby đứng dậy và đi vơ vẩn về phía chiếc tủ ngăn kéo. “Em tự hỏi không biết ông già có những đồ đạc gì nhỉ,” cô nói, lười biếng mở một ngăn kéo ra.

“Ruby!” Toby nói nghiêm khắc. “Em không được tự tiện dòm ngó đồ đạc của ông già.”

“Tại sao lại không nhỉ? Ông già đã chết rồi. Ồ, Chúa tôi. Jesus - nhìn những thứ này đi!” Cô quay phắt lại, tay nắm chặt một mẩu vải hoa màu cam sáng.

“Cái gì thế?”

“Quần đùi của Gus đấy!” mặt cô tươi hơn hớn. “Ý em là, mua những của này ở đâu mới được nhỉ?” Cô giơ chúng lên ánh sáng và săm soi.

Toby liếc nhìn quanh gian phòng lần nữa. Trái tim chợt lỗi nhịp. “Anh không thể tin được là ông cụ đã qua đời.”

“Em cũng vậy.” Ruby đút chiếc quần màu cam vào chỗ cũ và đóng ngăn kéo lại...

“Chín mươi bảy năm,” Toby thở dài. “Ông cụ đã mang theo chín mươi bảy năm cuộc đời xuống mộ. Tất cả những kinh nghiệm. Tất cả những cảm xúc. Những người ông yêu thương, những chỗ ông đã đi qua - thế là hết.” Anh búng ngón tay và gục đầu xuống. “Ước gì anh đã chuyện trò với ông cụ nhiều hơn. Ước gì ông cụ đã truyền lại những câu chuyện ấy cho anh. Anh có thể gìn giữ chúng cho ông. Em biết đấy.”

“Ồ, thôi đừng ủy mị nữa đi.” Ruby đá mũi giày vào đùi anh. “Đó là một ông lão tồi tệ không ra gì. Ông lão chẳng muốn chia sẻ những câu chuyện của mình với ai cả. Một lần em đã thử nói chuyện với ông ấy rồi. Chẳng ích gì. Em nói cho anh biết anh cần cái gì này,” cô vươn vai và ngáp dài. “Một chút đồ uống mạnh.”

“Nhưng còn chưa tới năm giờ mà.”

“Đúng vậy, nhưng cho tới khi em chuẩn bị xong đồ uống và quay lại thì cũng đến năm giờ. Vả lại, bên ngoài trời đã tối rồi. Cũng như đêm rồi còn gì nữa. Rượu Rum với cô ca nhé? Hay là Gin với Tonic? Hay cái gì đó mạnh hơn nữa? Em có một chai rượu trắng đấy?”

Toby ngước nhìn Ruby, khuôn mặt anh tự động biểu lộ sự không bằng lòng. Nhưng rút cuộc anh cũng mặc. Anh cũng chả buồn đóng vai ông già nghiêm khắc, ngày hôm nay. “Được một cốc vang đỏ thì hay quá,” anh nói, vẻ mặt dịu xuống.

“Ngoan.” Cô tươi tắn nhìn anh.

Sau đó cô ra khỏi phòng và Toby nhìn theo cô. Ruby wis. Tình yêu của đời anh.

Con mèo nhỏ chui tọt trở lại dưới gầm giường vì có tiếng sập cửa ở dưới nhà và Toby đứng dậy. Anh đi về phía cửa sổ và nhìn qua những mái nhà. Dưới đất tuyết đã tan, nhưng trên các mái nhà và vòm cây, tuyết còn phủ như lớp kem mỏng trang trí. Sáng ngày mai, tuyết sẽ tan hết, biến đi dưới những cống, những rãnh, mang theo ký ức của một ngày tuyết lạnh tháng Giêng. Tuyết ở London cũng giống như cuộc sống vậy: hôm nay còn ở đó, mai đã đi xa. Có nghĩa lý gì đâu?

Ruby đã trở lại, nắm trong tay một chai rượu Cava và hai chiếc ly đế cao.

“Em tìm thấy cái này trong tủ lạnh. Em nghĩ nó là của Melinda đấy.”

“Ồ, Chúa tôi, chị ấy sẽ điên tiết lắm đấy.”

“Phải,” Ruby nháy mắt. “Em biết vậy. Nhưng cũng hợp cảnh mà.” Cô bật nút chai và rót rượu vào hai ly. “Vì Gus,” cô nói, tay giơ cao cái ly. “Một lão già tồi tệ, nực cười, nhưng dẫu sao ông lão cũng luôn luôn đóng nắp bồn cầu sau khi dùng và không bao giờ để phân dính lại bên trong bồn.”

“Vì Gus. Và vì tương lai. Ước gì nó cũng tươi sáng như màu quần đùi lót của ông già.”