Toby đặt một bát đựng đầy tortilla chip lên bàn uống nước và liếc nhìn đồng hồ. Trước tám giờ một chút, hai phút nữa sẽ tới giờ bắt đầu cuộc họp các thành viên trong nhà. Ruby là người đầu tiên xuất hiên. Vào lúc mười giờ cô sẽ có buổi biểu diễn ở quán rượu ở Tufnell Park nên cô đã mặc sẵn trang phục lên sân khấu - bốt mũi nhọn, áo không tay trong suốt, quần jeans kẻ sọc và vòng đeo cổ đính đá lấp lánh.
“Vòng cổ đẹp lắm,” Toby nói.
Cô đổ vật xuống ghế sofa và bốc một nắm đầy tortilla. “Tim tặng em đấy,” cô nói, cắn một một miếng chip. “Đẹp tuyệt, phải không nào?” Cô ăn nốt chỗ chip, miếng nọ tiếp miếng kia, liếm chỗ vụn trên lòng bàn tay, rồi lại vốc thêm nắm nữa.
“Đừng ăn hết cả,” Toby bảo. “Để phần những người khác nữa.”
Cô chặc lưỡi. “Nghe này, em là người đầu tiên buồn đến đứng giờ. Em phải được ưu tiên ăn chip chứ.” Cô lại tóp tép ăn. “Vậy là - tất cả chuyện này thật bí hiểm. Họp thành viên nhà. Hừm...” cô đặt ngón tay trỏ lên môi và nói bằng một giọng châm chọc. “Em tự hỏi không biết có thể là chuyện gì?”
Có tiếng bước chân trên cầu thang phía sau họ rồi thì xuất hiện Melinda và Con. Họ cùng ngồi xuống trên chiếc ghế sofa còn lại và Con lấy cho mình một nắm tortilla. “Ồ, xem kìa,” Ruby nói, “đôi lứa vui vầy. Cuộc sống hôn nhân thế nào rồi?”
Con nhướng mày. Melinda trừng mắt nhìn rồi lờ Ruby đi.
Người cuối cùng xuất hiện là Joanne, vừa từ chỗ làm về, tay cầm chiếc túi đựng hàng của Jane Norman. Cô ta thò đầu qua cửa. “Xin lỗi,” cô ta nói, “tôi phải đi vệ sinh đã. Nếu cần cứ việc bắt đầu vắng mặt tôi.”
Toby ngồi lên mép chiếc bàn nước và gõ gõ những ngón tay lên đầu gối. Không ai nói năng gì. Chỉ có tiếng nhai chip rau ráu. Joanne quay lại và Toby đứng lên. Anh liếc nhìn quanh phòng. Bốn đôi mắt nhìn lại anh. Đã đến lúc đây, thời điểm anh không bao giờ nghĩ là sẽ xuất hiện, tình huống anh không bao giờ dự đoán. “Cám ơn mọi người đã có mặt,” anh bắt đầu. “Tôi biết ai cũng bận cả.”
Ruby xì một tiếng, kiểu như một cô gái mới lớn sẽ làm ở cuối phòng học.
“Dẫu sao, lý do tôi mời mọi người tới đây tối nay là bởi tôi có một thông báo quan trọng, một thông báo sẽ có ảnh hưởng tới tất cả mọi người. Như mọi người đã biết, bố tôi đã mua cho tôi căn nhà này mười lăm năm trước, một nơi để tôi sống với vợ mình. Mọi người cũng đã biết rằng, vợ tôi đã bỏ tôi đi ba tuần sau đó và tôi chưa hề gặp lại cô ấy. Kể từ khi đó, tôi đã sử dụng ngôi nhà như một nơi để mọi người ở lại trong một thời gian, khi cuộc đời không đứng về phía họ, một nơi để mọi người có thể thực hiện được giấc mơ và hy vọng của mình, và hy vọng rằng họ có thể tìm được một cách để tiến lên phía trước. Tôi có lẽ sẽ tiếp tục sử dụng căn nhà vì mục đích đó mãi, nếu như không có hai sự kiện đã xảy ra trong hai ngày tiếp nối nhau. Trước tiên là Gus, người thuê nhà vĩnh viễn của tôi, qua đời, và tiếp đó, tôi nhận được một lá thư của bố tôi, thông báo là ông trở về nước và muốn xem tôi sống ra sao. Ba ngày sau thì tôi được thừa hưởng một khoản tiền từ Gus, với chỉ dẫn cụ thể rằng tôi phải dùng nó để cải tạo lại ngôi nhà. Và để, ờ... tiếp tục sống. Bởi vì Gus cảm thấy cũng như lúc này tôi cảm thấy, là tôi bị mắc kẹt trong một lối mòn, và lạc đường. Vậy là tôi sẽ rao bán ngôi nhà này ngay khi công việc sửa chữa xong xuôi. Và tôi e rằng, giờ tôi phải thông báo rằng mọi người còn bốn tuần, kể từ ngày hôm nay.”
Toby dừng lời và ngước mắt khỏi vết bẩn trên thảm.
“Ố ồ,” Ruby nói, tay ôm ngực, “thật là sốc.”
Ba người kia chỉ ngây ra nhìn anh.
“À,” rút cuộc Con nói, “em nghĩ thế hay lắm. Em nghĩ thế.”
“Ừ,” Melinda tiếp lời, “Tốt lắm Toby ạ. Em xứng đáng đấy.”
Toby nhìn Joanne. Vẻ mặt cô ta ngây dại. Cô từ từ đặt tay lên đầu gối, rồi chậm rãi đứng lên. Sau đó cô rời khỏi phòng, bước đi không tiếng động và vô định.
“Joanne, Toby đây.”
Cửa mở và khuôn mặt Joanne hiện ra. Cô ta đã khóc.
“Chuyện gì?”
“Tôi muốn nói chuyện với cô.”
“Về việc gì?”
“Về việc vừa xảy ra hồi nãy. Về việc chuyển ra khỏi nhà.”
“Ổn cả thôi.”
“À, không, rõ ràng là không ổn.”
“Ổn mà,” cô ta nói, bắt đầu đóng cửa lại.
Toby thò một bàn chân vào khe cửa và vẫy vẫy một chai rượu trắng trước mặt cô. “Đây này, uống cùng tôi nhé. Hãy uống và trò chuyện.”
“Không, nhưng cảm ơn anh.” Cô ta ấn cửa kẹp giày của anh.
Anh đẩy vai vào cánh cửa.
“Tôi không đi đâu cả, cho tới khi cô để tôi vào.”
“Ồ, mẹ kiếp,” cô ta kéo cửa mở ra và nhìn anh. Mắt cô ta sưng và đỏ. “Tôi thực sự không muốn nói chuyện. Đây là nhà anh. Anh thể làm bất cứ điều gì anh muốn. Chỉ có điều sẽ hay hơn nếu anh báo cho chúng tôi sớm hơn một chút. Rõ ràng là anh biết về kế hoạch này một thời gian rồi. Tôi cho rằng từ khi Gus mất. Tôi không hiểu tại sao giờ anh mới nói với chúng tôi.”
Toby mỉm cười. “À, có lẽ nếu cô để tôi vào, tôi sẽ giải thích.”
Cô lắc đầu. “Trong này lộn xộn lắm. Hãy sang phòng anh đi.”
Trông Joanne như một đứa trẻ nhỏ nhắn và ốm yếu với mớ tóc vàng trắng, mắt và mũi đỏ.
Toby đưa cho cô ta một ly rượu và cô ta cầm lấy vẻ biết ơn.
“Tôi hiểu, có vẻ kỳ quặc là đến giờ này tôi mới báo cho tất cả mọi người, nhưng có một lý do tại sao tôi đã không nói sớm hơn.”
Cô ta gật đầu yếu ớt và nhấp một ngụm rượu vang.
“Tôi cảm thấy như mình chịu trách nhiệm về tất cả mọi người và vì thế tôi không thể đơn giản tống cổ mọi người ra mà không biết mọi người có sẵn sàng để ra đi không. Vì vậy tôi cố gắng để biết về mọi người rõ hơn. Điều, tôi phải nói thật rằng, khá khó khăn. Tôi không có tính can thiệp và chõ mũi vào việc người khác. Tôi và cô khá giống nhau ở điểm này. Chúng ta cùng thích chỉ biết mình với mình, giữ khoảng cách với thế giới. Nhưng tôi cũng cảm thấy phấn chấn kỳ lạ, chặng đường của mấy tuần qua, những điều mà tôi biết được về những người mà tôi sống chung. Tôi thực sự cảm thấy như thể tôi đã tạo được ấn tượng, như thể mọi người đều tiến lên theo một cách nào đó. Nhưng cô, Joanne ạ, thì tôi không biết. Cô... thì tôi không thể nào.”
Một nụ cười giễu cợt mở trên khuôn mặt bất động của cô ta. “Vâng, tôi biết.”
“Tôi không biết một chút gì về cô, cô là ai, từ đâu đến, cô muốn gì, tại sao cô lại ở đây. Vậy là tôi đầu hàng và để cho cô bước ra thế giới đúng y như khi tôi đã tìm thấy cô. Một bí ẩn. Một điều không thể giải đáp. Một tâm hồn lạc lối...”
“Tôi không lạc lối.”
“Ồ, Joanne. Dĩ nhiên là cô lạc lối. Cô đã gần bước sang tuổi trung niên, nhưng cô không có nghề nghiệp, không nhà cửa, không bạn bè. Cô thay đổi hình ảnh của mình với tần số của một cô gái mới lớn không tự tin về bản thân, cô tiêu hết tiền vào việc sắm sửa quần áo và mỹ phẩm, nhưng cô chẳng bao giờ đi đến đâu. Và rồi người đàn ông đó tới, người đàn ông buồn bã với đôi mắt đẫm nước, một người đàn ông cô đã từng yêu, một người, dường như, vẫn yêu cô. Anh ta đã để lại cho cô một lá thư khiến cô khóc, nhưng cô vẫn lờ đi. Cô tiếp tục như thể không có chuyện gì xảy ra. Tôi muốn nói là, Joanne, cô đã bỏ lại điều gì sau lưng khi cô tới đây? Điều gì tệ tới nỗi cô thà sống với những người xa lạ còn hơn? Tại sao cô cho phép bản thân mình trở thành một người... kỳ dị, không thể thương được trong khi cô đã biết tình yêu trong đời, trong khi cô rõ ràng biết nhiều hơn?”
“Ồ, Toby, anh có tự nghe thấy mình không? Có nghe không?”
Anh nhìn cô ta dò hỏi.
“Hãy đặt ngược lại câu hỏi. Hãy hỏi chính anh.”
Anh thở dài. “Nhưng vấn đề chính là ở đó, Joanne. Tôi đã tự hỏi mình câu đó. Và giờ thì tôi biết câu trả lời. Tôi đã để cho mình trở thành một người... kỳ dị, không thể thương được bởi vì trước tiên là mẹ bỏ tôi lại, hệ thống trường tư đã nuôi dạy tôi và thứ hai là ông bố, người ghét bỏ tôi, nuôi dạy tôi. Rồi thì bố bỏ tôi đi, để bắt đầu một, tôi đoán, gia đình tốt hơn ở nước ngoài. Nhưng tôi không phiền lòng bởi vì tôi đã yêu, một người vợ mới xinh đẹp và một ngôi nhà mới. Rồi thì vợ tôi bỏ tôi, và tôi đã quyết định rằng tôi không muốn bị bỏ lại lần nào nữa. Tôi muốn ở một chỗ và giữ cho tâm hồn mình được an toàn. Tôi đóng cửa mình lại, tôi giữ thế giới ở bên ngoài. Tôi nuôi tóc, tôi tạo cho mình một vẻ ngoài không thu hút. Tôi ở lì trong phòng và trong những dịp bất thường tôi cần phải đi xuống phố, tôi biết là tôi an toàn bởi vì không ai cố gắng biết đến tôi bởi tôi là một gã kỳ quặc với tóc và mũ và đôi bốt đầy lỗ thủng. Tôi đã làm cho mình trở nên đáng sợ, Joanne, khiến mọi người tránh xa.”
“Một lần tôi đã đọc một tài liệu, về cặp song sinh người Xiêm, và hai người phụ nữ ấy, thảo luận về cuộc sống tình dục với bạn trai của họ, như thể đó là điều bình thường nhất trên thế giới. Làm như thể cái gã đàn ông muốn làm tình với một người phụ nữ bị dính đầu với một người phụ nữ khác là một gã hoàn toàn bình thường. Và tôi chỉ nghĩ, thật buồn làm sao những người phụ nữ này sẽ chỉ có thể có quan hệ với những gã bệnh hoạn và lập dị. Và đó là điều tôi cảm nhận về bản thân mình trong những năm qua - rằng bất cứ ai muốn ở bên tôi, khi tôi như thế, khi tôi đã như thế, như cái cách mà giờ tôi cố để khác đi, thì theo định nghĩa, là một người lập dị. Và chỉ bây giờ, chỉ vì ngôi nhà, mà tôi bắt đầu rời bỏ cái lỗ mà tôi tự đào cho mình. Chỉ bây giờ tôi mới có thể công nhận sự đáng sợ của mình và sống tiếp. Thế còn cô, Joanne? Khi nào cô sẽ công nhận cái con người cô đã cho phép mình trở nên như thế?”
Joanne nghẹn ngào và lăn lăn li rượu trong tay, chán chường. “Đó là tôi sao?” cô ta hỏi, mắt rưng rưng nước. “Một kẻ đáng sợ?”
Toby gật đầu. “Đúng thế.”
Cô ta thở dài và gục đầu xuống. “Tôi chỉ, tôi không biết là gì khác nữa. Tôi không còn nhớ mình đã như thế nào.”
“Cô?” Toby nói. “Cô đã như thế nào?”
“Tôi đã...” cô ta sụt sịt. “Tôi đã là một người lầm lạc trong đời, rồi tìm lại được lối cho mình. Tôi đã từng yêu. Tôi đã...” Cô ta dừng lời, nhìn chằm chằm vào li rượu, rồi ngước nhìn Toby, mắt chan chứa nỗi buồn đau, “là một người mẹ.”