Đường triều thi hành chính sách “Tiền lụa song hành”, hay nói cách khác, tơ lụa, vải vóc cũng chính là tiền tệ. Vì thế mà Đường triều quy định nghiêm ngặt kích cỡ, độ dày và trọng lượng của tơ lụa, đồng thời đưa ra công thức quy đổi tương ứng. Hiện tại, một dải lụa bình thường có giá trên dưới 150 văn tiền, nhưng nếu là tơ lụa thượng đẳng, vậy sẽ tương đối mắc, có vài loại đáng giá vài quan tiền. Nhưng một dải lụa thượng đẳng cũng không nặng, rất dễ để giao dịch, vì giá trị bản thân nó cũng đã cao rồi.
Đã là tiền tệ, vậy cần phải có tính thống nhất, kích thước là đã được định trước. Nếu kích thước đa dạng hóa, vậy sẽ không dễ định giá, thị trường sẽ trở nên hỗn loạn.
Trưởng Tôn Vô Kỵ nhất thời cũng không hiểu thông rốt cuộc Hàn Nghệ đang có ý gì, hiếu kỳ nói: “Ngươi nói tiếp đi.”
“Vâng!”
Hàn Nghệ khẽ chắp tay hành lễ rồi nói tiếp: “Bách tính thường nói, nhỏ thì dùng tiền, lớn thì dùng lụa, hay nói cách khác, giá trị nhỏ thì dùng tiền đồng, giá trị lớn thì dùng tiền lụa. Nhưng bách tính cũng thường dùng một thước vải lụa để mua lương thực, vậy giá trị chân chính của một thước lụa là ở đâu? Nó có thể làm được những gì, chỉ có thể dùng làm chiếc khăn lau tay, chính như tiểu dân nói trước đó, vải vóc có kích thước càng lớn thì càng có giá trị. Bởi vì kích thước càng lớn thì tác dụng càng nhiều, một khi chia nhỏ ra, thì giá trị bản thân nó sẽ bị thu hẹp lại. Kể từ đó, vải vóc sẽ vì bị cắt nhỏ mà không ngừng mất giá, cuối cùng cũng sẽ bị đánh bật khỏi vũ đài tiền tệ.”
Câu này như sét đánh bên tai.
Trưởng Tôn Vô Kỵ đột nhiên ngẩn ra, rồi lập tức chìm vào trầm tư.
Chử Toại Lương cũng vậy.
Cái thứ vải vóc này, nếu như coi nó hoàn toàn là tiền tệ, thì sẽ gặp phải rất nhiều khó khăn, một thước vải là tiền, nhưng vấn đề là, giá trị của một thước vải nằm ở đâu? Giá trị của bản thân nó là rất thấp. Cùng một lượng vải lụa, nếu như đem một miếng vải lớn ra so với hàng loạt những miếng vải con ghép lại, thì rõ ràng là miếng vải lớn có giá trị hơn nhiều. Nhưng nếu đã xem chúng như tiền tệ, thì giá trị của hai thứ này lẽ ra phải bằng nhau mới đúng.
Mâu thuẫn chính là nằm ở chỗ đó.
Mâu thuẫn này đủ để khiến vải lụa bị đánh bật khỏi thị trường tiền tệ.
Trưởng Tôn Vô Kỵ mặc dù thông minh, nhưng lại không có tài năng vượt bậc ở phương diện này, cũng chẳng có tri thức tiên tiến, chẳng nhìn xa được tới vậy, vội hỏi: “Vậy ngươi cho rằng nên làm thế nào?”
Hàn Nghệ nói: “Tiểu dân cho rằng, sớm muộn sẽ có một ngày, vải lụa sẽ không còn tác dụng là một loại tiền tệ nữa, mà sẽ hoàn toàn chỉ là một loại hàng hóa. Bởi vì vải lụa vốn là hàng hóa chứ không phải là tiền tệ. Nhưng chúng ta có thể trì hoãn hiện tượng này xảy ra, để nó từ từ rút khỏi, để tránh vấn đề đột nhiên bột phát, dẫn đến thị trường đại loạn. Muốn làm được điều này, cách duy nhất chính là đa dạng hóa và quy phạm hóa kích cỡ vải lụa.”
Quy phạm nghiêm ngặt kích cỡ của vải lụa, giống như với tiền đồng vậy, như thế mới có thể thỏa mãn bản chất của tiền tệ.
Chúng ta có thể căn cứ vào tình hình thực tế để quy phạm kích cỡ của vải lụa, từ đó đảm bảo giá trị của vải lụa không bị suy yếu. Chúng ta có thể chế định 3 loại kích cỡ, thớt lụa lớn, thớt lụa vừa, thớt lụa nhỏ. Loại lớn đương nhiên là để làm ga trải giường các loại, loại vừa dùng để may quần áo, còn loại nhỏ thì dùng trong phạm vi nhỏ hơn. Tuy nhiên kích cỡ phải căn cứ vào nhu cầu hàng ngày của người dân mà định. Cứ như vậy, vừa có thể đảm bảo giá trị của vải lụa không vì lớn nhỏ mà ảnh hưởng, vừa có thể khiến tiền tệ trên thị trường càng trở nên phong phú, cũng không còn hiện tượng lãng phí nữa, người dân sẽ không vì một miếng khăn lau tay mà phá hỏng cả một tấm vải lớn.
Hắn nói rất có lí, có căn cứ, chứ không phải ba hoa khoác lác.
Trưởng Tôn Vô Kỵ khẽ gật đầu nói: “Nhưng ngươi nói thì dễ, khi thực hiện thì mới khó.”
Hàn Nghệ nói: “Trị nước năm Trinh Quán của Đại Đường ta chẳng phải cũng bắt đầu từ thời điểm khó khăn nhất sao?”
Trưởng Tôn Vô Kỵ ngây người ra. Điều này ông ta quả là cũng không thể phản bác. Thời kì đầu Lý Thế Dân xưng đế, thứ chờ đợi ông ta là một quốc gia rối ren bung bét. Lúc ấy khó khăn tới mức Lý Thế Dân còn phải oán thán với thần tử rằng, đất nước loạn thế này, chúng ta liệu có thể quản lí nổi không.
Ngay cả Lý Thế Dân cũng nói ra những lời này, có thể thấy rằng, tình hình lúc đó nghiêm trọng đến thế nào, càng chẳng có ai có thể nghĩ ra được sau này lại xuất hiện cái gọi là Trinh Quán trị nước. Đương nhiên, từ góc độ đất rộng người thưa mà nhìn, thì Trinh Quán trị nước tất yếu sẽ phải xuất hiện, chỉ cần Hoàng Đế đừng quá kém cỏi là được.
Chử Toại Lương nói: “Nhưng hiện nay quy phạm một loại kích cỡ vải lụa đã rất khó rồi, huống chi là quy phạm nhiều loại kích cỡ.”
Hàn Nghệ nói: “Tại sao quy phạm một loại kích cỡ vải lụa lại vô cùng khó, đó là bởi mọi người cần nhiều loại kích cỡ khác nhau hơn, cho nên đa dạng hóa kích cỡ ngược lại sẽ khiến sự việc trở nên đơn giản hơn. Còn về quy phạm thế nào, thì phải giải quyết tận gốc.”
“Giải quyết tận gốc?”
Chử Toại Lương tò mò hỏi: “Giải quyết tận gốc thế nào?”
Hàn Nghệ nói: “Đương nhiên là quy phạm ngay từ lúc dệt vải.”
“Ngay từ lúc dệt vải?” Chử Toại Lương nói: “Ý ngươi là máy dệt vải?”
“Đúng thế, đúng thế, Hữu Phó Xạ quả là mẫn tiệp, tiểu tử khâm phục vạn phần.” Hàn Nghệ liên tục gật đầu.
Chử Toại Lương đột nhiên khựng lại, chỉ mặt Hàn Nghệ mắng: “Tiểu tử được lắm, nói vòng vo tam quốc, chính là để dụ bọn ta nói ra câu này.”
Ngươi biết thì đã muộn rồi. Hàn Nghệ cúi đầu nói: “Tiểu dân không dám.”
Trưởng Tôn Vô Kỵ cười ha hả nói: “Không nói thì cũng đã nói rồi, Đăng Thiện, ngươi cũng không phải để tâm nữa.” Nói rồi lại quay về phía Hàn Nghệ nói: “Ngươi nói tiếp đi.”
Hàn Nghệ nói: “Kích cỡ của máy dệt sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới kích cỡ vải lụa, muốn quy phạm kích cỡ vải lụa, thì cách tốt nhất là quy phạm kích cỡ máy dệt trước. Tuy nhiên, máy dệt vải trong dân gian hiện nay khá hỗn độn, vẫn chưa có sự thống nhất, cho nên tạo ra hiện tượng mỗi vùng có kích cỡ vải lụa khác nhau, cũng thường vì thế mà nảy sinh tranh cãi. Tiểu dân bất tài, nguyện xin tự tiến cử, loại máy dệt kiểu mới này của tiểu dân, nhỏ tới mức mỗi một linh kiện đều đã trải qua quá trình quy phạm nghiêm ngặt, hơn nữa có thể lựa chọn to nhỏ, loại to nhất cần 3 người thao tác, đồng thời vẫn đang trong quá trình không ngừng đơn giản hóa, còn loại nhỏ thì chỉ cần một tay là có thể cầm, thao tác vô cùng giản tiện, ngay cả đi nhà xí cũng có thể dệt ra được một tấm vải nhỏ.”
Điều này thì cứ tạm tin đã, còn rốt cuộc có làm được hay không thì đến lúc đó sẽ hay, mấu chốt cũng không nằm ở điểm này.
Chử Toại Lương nói: “Cách làm này của ngươi mặc dù không tồi, nhưng tính khả thi lại khiến người ta lo lắng, nếu như dựa vào cách nói này của ngươi, thì bắt buộc mỗi hộ gia đình đều phải có một cỗ máy dệt loại này của ngươi.”
Hàn Nghệ nói: “Hữu Phó Xạ quả là lợi hại, một lời đã nói ra được vấn đề mấu chốt.”
Chử Toại Lương chẳng vui vẻ gì nói: “Không lợi hại bằng ngươi.”
Ông ta cũng biết, mình đã bị Hàn Nghệ dắt mũi, nhưng đã vào tròng rồi thì muốn thoát ra cũng khó.
Hàn Nghệ lo sợ bất an, không dám đạt được lợi còn tỏ vẻ như không, đoạn nói: “Tiểu dân vẫn muốn nói câu vừa rồi, không thể vì khó khăn mà không làm, chỉ cần nó giúp cho Đại Đường ta phát triển hơn, chỉ cần nó có tính khả thi, thì triều đình nên dũng cảm thử nghiệm, nếu không thì Đại Đường chỉ có giậm chân tại chỗ thôi.”
Trưởng Tôn Vô Kỵ nói: “Vậy rốt cuộc thì nên làm thế nào?”
Hàn Nghệ nói: “Quan dân hợp tác.”
“Quan dân hợp tác?”
Trưởng Tôn Vô Kỵ khẽ ngẩn người. Cái thời đại này, chẳng có ai dám nói vậy cả, một người dân thường như ngươi dựa vào đâu mà hợp tác với triều đình.
Hàn Nghệ nói: “Triều đình mặc dù có thể phổ biến ở phạm vi rộng, nhưng đồng thời quy tắc cũng nhiều, quá trình thao tác vô cùng phức tạp, ngược lại sẽ không đạt được hiệu quả, nhưng tư nhân thì không như vậy, tư nhân có thể linh hoạt thay đổi, chấp hành càng có hiệu quả hơn. Nói luôn kế hoạch trợ giúp người nghèo của tiểu dân, làm vậy đã có thể giúp đỡ được rất nhiều người dân nghèo, nhưng nếu như cái kế hoạch này lại do triều đình thực thi thì sẽ tạo ra những hưởng ứng rất lớn, khó khăn chồng chất, nhưng nếu như triều đình ở bên cạnh giúp đỡ chút ít, thì ngược lại sẽ thu được những thành quả to lớn.”
Trưởng Tôn Vô Kỵ nói: “Nói tới kế hoạch trợ giúp người nghèo của ngươi, ta lại muốn hỏi ngươi một câu. Ngươi đừng có nói tất cả hoàn toàn là vì bách tính, trong đó rốt cuộc là có chuyện gì mờ ám?”
Hàn Nghệ nói: “Quốc Cữu Công nói đúng lắm, tiểu dân dù sao cũng còn phải nuôi sống gia đình, không thể ném tiền qua cửa sổ được, nhưng cũng không như Quốc Cữu Công nói là trong đó còn có gì mờ ám, tiểu dân chỉ hi vọng Đại Đường ta có thể ngày một tốt lên. Không phải là tiểu dân khoác lác, thực ra tiểu dân có rất nhiều cách kiếm tiền, chứ không cần phải làm những việc tốn sức mà vô bổ này. Chỉ riêng kịch nói đã đem đến cho tiểu dân không ít tiền bạc rồi. Hơn nữa, nói cho cùng, tiểu dân cũng phải kiếm tiền chứ, chỉ là không yêu cầu người mua phải thanh toán hết một lần, tiểu dân rốt cuộc cũng không thiệt, nhưng đó không phải là mục đích của tiểu dân, mà mục đích chính của tiểu dân là hi vọng Đại Đường ta có thể ngày một cường thịnh.”
Đại Đường cũng như phượng hoàng vậy, bay lên trong lửa chiến, dân số tổn thất nghiêm trọng, thua xa tiền triều, mà dân số lại chính là căn cơ của một quốc gia. Mặc dù trước mặt dân số vẫn tăng đều, nhưng cũng vẫn có hạn, mấu chốt là vấn đề này cũng không gấp được, cho nên tiểu dân cho rằng, làm thể nào để sử dụng lượng dân số có hạn để sản xuất ra đủ lương thực và vải vóc, mấu chốt vẫn là ở công cụ, máy dệt kiểu mới này của tiểu tử có hiệu năng sản xuất gấp đôi máy dệt kiểu cũ, nếu như nhà nhà dều dùng cỗ máy này, vậy thì với cùng một lượng dân số như nhau, tài sản của Đại Đường ta cũng có thể tăng lên không ít, cày Hùng Phi cũng như vậy.
Lời này nói ra nghe hay lắm.
Trưởng Tôn Vô Kỵ gật đầu nói: “Ngươi tuổi đời còn nhỏ, nếu như thực sự có tấm lòng như vậy, thì quả thực là hiếm có!”
Chử Toại Lương cũng gật đầu biểu thị đồng ý.
Nhưng ngay sau đó, Chử Toại Lương lại nói: “Nhưng nếu như chỉ dựa vào mình bản thân ngươi, thì làm sao có thể phổ cập loại máy dệt này ra toàn quốc?”
Lão thất phu, ngươi muốn thì cứ nói thẳng ra đi, Hàn Nghệ ta mà thèm quan tâm đến chuyện này, xem ra ngươi cũng đánh giá người khác thấp quá đó. Hàn Nghệ mỉm cười nói: “Điều này đương nhiên vẫn phải lấy triều đình làm chủ, tiểu dân chỉ theo sau triều đình thôi, lấy chút tài hèn sức mọn, trợ giúp triều đình, để thực hiện điều đó, tiểu dân nguyện giao nộp tất cả những thứ liên quan tới máy dệt vải, bao gồm cả phương thức sản xuất của nó, tiểu dân dám bảo đảm rằng, nếu như sử dụng phương thức sản xuất này của tiểu dân, hiệu quả sẽ tăng lên gấp bội, ngoài ra, loại máy dệt này của tiểu dân có thể lắp ráp, cho nên vận chuyển vô cùng thuận tiện, có lợi cho việc phổ cập.”
Loại máy dệt này hắn có không nộp cũng không được, vừa rồi hắn nói cho Chử Toại Lương ngậm miệng chẳng biết nói gì, đó chỉ là bởi Chử Toại Lương chưa có sự chuẩn bị kĩ, nhưng chỉ cần có một công văn của triều đình đưa xuống, trưng thu loại máy dệt này, thì với quy tắc đương thời, Hàn Nghệ bắt buộc phải giao nộp. Bởi vì trong bối cảnh xã hội lúc ấy, muốn bảo vệ hoàn toàn quyền sở hữu trí tuệ của mình là điều không thể, hơn nữa cỗ máy dệt này một khi bán ra, thì cũng khá dễ bắt chước. Đương nhiên, những đại gia tộc thì có thể làm được, kinh thư của bọn họ không truyền ra ngoài, triều đình muốn, bọn họ cũng không đưa, đó là bởi bọn họ có thực lực, còn Hàn Nghệ trước mắt mà nói, lại chẳng có cái thực lực đó.
Nhưng nói lại thì, hắn cũng chẳng mong dựa vào những thứ này để kiếm tiền, hắn vẫn nguyện ý giúp triều đình sớm phổ cập loại máy dệt này, bởi vì điều đó quả thực là có thể tạo phúc cho bách tính.
Trưởng Tôn Vô Kỵ như bừng tỉnh ngộ, đúng thế, nếu như là vận chuyển từng cái một, thì tốn công sức quá, nếu như là từng khúc gỗ một, thì tiện lợi hơn nhiều. Đoạn cười nói: “Xem ra ngươi đã sớm có sự chuẩn bị đó!”
Hàn Nghệ thật thà nói: “Nếu như tiểu dân không có sự chuẩn bị chu toàn, thì sao dám trưng cái máy dệt này ra.”