Từng chiếc xe bò, xe ngựa cũ kỹ đang ì ạch đi trên quan lộ. Đàn ông dắt xe bò, đi từng bước nặng trịch về phía trước, trên miếng ván bằng trên xe chất đầy toàn bộ gia tài của họ, có nồi niêu soong chảo, và chiếc hồ lô lớn chứa đầy nước cùng mấy túi bánh gạo lương thực, ngoài rìa còn có một số rau củ quả mới hái, sau xe là phụ mẫu đầu tóc bạc phơ trên tay đang bồng những đứa cháu tuổi còn thơ của mình. Trong ánh mắt đầy dấu tích của thời gian của họ là nỗi đau thương rời xa nơi chôn giao cắt rốn và hoài nghi về tương lai.

Bọn trẻ con không có nhiều cảm xúc đến thế. chúng chỉ biết cầm lê lên cắn một miếng, ánh mắt ngó dọc ngó nghiêng đầy phấn khởi nhìn mới mẻ xung quanh, mọi thử xung quanh với chúng đều vô cùng hay ho thú vị.

Còn mẫu thân của bọn trẻ thì bụng mang dạ chửi đi cạnh xe bò, ả lại mang bầu. bước từng bước nặng trĩu đi theo, nhưng do trên xe không thể ngồi quá nhiều người, nên ả đành phải đi sau chồng. một tay cẩn thận tựa vào chiếc rương gỗ nam. trong đó là mấy quan tiền cùng vài mảnh vải lụa của hồi môn của ả năm xưa. có lẽ bên trong còn vài bộ áo váy đẹp nhất và vài món nữ trang ả vẫn quý. Từ góc độ nhỏ nhen của một người phụ nữ. có thể xem ra chiếc rương này chính là tài sản quỷ giá nhất của cả nhà.

Đây chỉ là một gia đình bình thường, cơ hồi mỗi một hộ di dân trên quan đạo này đều chẳng khác gì họ, lúc này tuyệt đại đa số người đều không chi vì ba mươi mẫu đất mà rời bỏ quê nhà. mà là chạy giặc! Vì họ phải rời bỏ cái vùng đất sắp xảy ra chiến tranh đó.

Triều đình đã áp dụng chính sách dung nạp khoan dung với những người Hồ quy thuận, cho họ được quyền lực tự do và tự trị, trong mắt của người cầm quyền ngoài ngàn dặm ở Trường An. nhưng người Hồ này không nhà không cửa thật đáng thương, như chó mất chủ phải chạy đến hiên nhà Đại Đường ở nhà. những người Hồ này đã mang đến sự thỏa mãn tâm lý ngạo mạn mù quáng của người cầm quyền.

Nhưng đối với những người dân tại đáy xã hội sống cạnh bọn người Hồ này thì lại có cảm nhận hoàn toàn khác với người cầm quyền. Họ chi nhìn thấy được sự hung hãn tàn bạo và tham lam của những người Hồ này nhiều hơn. Những con chó không nhà này ngẩng mặt lên nhìn người phía trên thì vẫy đuôi xin xỏ, nhưng với những dân chúng xung quanh chúng là thò rãng nanh móng vuốt của mình ra. để lộ bộ mặt hung tợn chó dữ thật sự, khiến những người dân nhỏ bé này đầy bất an và sợ hãi khi đối mặt với chúng.

An Lộc Sơn đã chiêu mộ được vài chục vạn người Hồ đến quy thuận tòng quân, nhưng Hán dân yếu ớt đều cảm nhận rõ được hiểm nguy cận kề, nên chỉ có bỏ chạy mới thoát ly được hiểm nguy, đi càng xa càng tốt. vì tâm lý này mà trên bảy phần dân di dân đều chọn lựa Lũng Hữu.

Hơn một vạn tám người hộ dân chúng đang đi trên quan đạo huyện Tỉnh Hình tiến về phía Thổ Môn quan ở phía trước. Bọn họ lấy tông tộc làm đơn vị, một tông tộc bèn có trăm hộ dân. và tộc trưởng sẽ thống nhất an bài chăm sóc cho mọi người trong tộc. Mỗi tông tộc đều có vài chục tên thanh niên trai trẻ xếp hàng đi bên cạnh, trên tay họ đều cầm đao cầm gậy để tự vệ cho tông tộc mình.

Trong đoàn người chốc chốc có nha dịch cười ngựa đến duy trì trật tự. dàn xếp mâu thuẫn giữa các tông tộc. Lúc này, vì mấy tên trẻ tuổi của một hộ tông tộc Tường thị Hằng Châu và một hộ gia tộc Mộc thị Triệu Châu mà xảy ra tranh chấp, không chịu nhường nhau, hàng trăm người trẻ tuổi đang nhìn nhau giận dữ. ai ai tay cầm gậy gỗ kiếm trường, như sắp xảy ra đánh nhau tập thê. Nha dịch thế tình hình không hay vội đi bẩm báo với cao quan hai châu.

Chỉ một chốc sau. một đội nha dịch hộ tống mấy quan viên cỡi ngựa phóng đến. người đứng đầu là một nam tử trung niên, hắn thân hình cỡ trung, nhưng lại rất đen và gầy, hắn chính là Nhan Chân Khanh thái thú Triệu Châu (*Nhan Chân Khanh là một đại thư pháp gia của thời Trung Đường).

Nhan Chân Khanh trúng tiến sĩ vào sĩ đồ năm hai mươi hai Khai Nguyên, hắn đã mấy lần xuất nhậm giám sát ngự sứ. sau lại được thăng làm điện trung thị ngự sử. nhưng do tính khí bộc trực ngay thẳng không chịu cúi mình mà đắc tội Dương Quốc Trung. bị biếm làm quan địa phương. sau lại được thăng làm thái thú Đức Châu, chính tích hiển hách. Năm ngoái vì Triệu Châu có nạn châu chấu, hắn đã đường Chính sự đường điều làm thái thú Triệu Châu. Dưới sự trị vì tích cực của hắn mà tai tình đã được tích cực dìm xuống. Hắn đã nhận được điều lệnh của triều Đường, điều hắn hồi triều nhận chức Hình bộ thị lang. Trước lúc hắn rời nhiệm thì gặp được lần tổng di dân Hà Bắc phen này. Hắn cũng là một người ủng hộ việc này, không tiếc kéo dài thời gian rời nhiệm kỳ, tích cực góp sức động viên dân chúng Triệu Châu di dời về tây, trước sau đã đưa được ba đợt dân đi.

Trong mấy tên quan viên này, ngoài thái thú Triệu Châu Nhan Chân Khanh ra còn có thái thú Hằng Châu Nhan Cảo Khanh và trưởng sứ Viên Lịch Khiêm. Nói cũng trùng hợp, Nhan Cảo Chân là tộc huynh của Nhan Chân Khanh, hai huynh đệ cùng làm thái thú cho Hà Bắc, hơn nữa còn là hai châu gần kề nhau, và cũng cùng có lòng yêu dân. lập chính công dày dặn.

Hgianh em thái thú đương thương lượng nên mở cửa kho lương của quan phủ như thế nào thì bỗng nghe nói dân chúng hai châu Triệu - Hằng đang có tranh chấp, bèn lập tức đến tra sát.

Lúc này đội đội di dân đã vì hai hộ tông tộc tranh chấp mà dừng bước lại. Hai hộ tông tộc này hiển nhiên là đại tộc. thanh niên của hai tông tộc gộp lại có gần ba trăm người, bọn họ cùng đứng trên một khoảng đất trống giận dữ trợn mắt lườm nhau, không khí có vẻ kích động, tộc trưởng hai tộc cũng không ai chịu nhường ai. Chỉ đứng phía sau không ngừng cổ động thêm cho tử đệ của mình.

Kỳ thực mối hoạn để hai nhà tranh chấp là từ tối qua. Vì lương thực dọc đường của di dân sẽ do quan phủ cung cấp, mỗi ngày đều phát theo đầu người, do các tộc trưởng thống nhất đến nhận, để họ tự về phân phối cho tông tộc của mình. Tường thị tông tộc tối qua vì ít đi hai túi lương thực, có người phát hiện là bị người Mộc gia lấy trộm, thế là hai nhà bắt đầu gây gỗ xích mích. Dù cho sau này phía quan phủ đã cho bù hai túi lương thực cho Tường thị gia tộc, kết thúc tranh cãi. nhưng mâu thuẫn hai nhà cũng vẫn chưa được giải quyết, hôm nay hai nhà lại xảy ra tranh cãi. mâu thuẫn bỗng chốc lại được bộc phát, và càng lúc càng công khai hóa.

Mấy mươi nha dịch cùng xông lên tách hai gia tộc ra. Sợ quan là truyền thống mấy ngàn năm nay của nông dân Trung Quốc, nhất là cao quan cờ Nhan Chân Khanh, cùng với một tiếng hét giận dữ của Nhan Chân Khanh, ba trăm mấy tên tử đệ hai tộc đều cùng lũ lượt bỏ đao kiếm xuống, không còn dám lộng hành.

Nhan Cảo Khanh cũng đã phóng ngựa đi lên. thời gian làm quan phụ mẫu của hắn lâu hơn. biết phải giải quyết những mâu thuẫn này thế nào. bèn nói với người hai tộc: “Tộc trưởng các ngươi đâu? Để hắn đến gặp ta!”

Tộc trưởng hai hộ tông tộc nghe nói thái thú chi đích danh đòi gặp đều ấp úng đi lên. khom người thi lễ: “Tiểu dân tham kiến Nhan thái thú.”

“Hai tộc các ngươi sao lại tranh chấp?”

“Bẩm thái thú. tối qua bọn họ đã trộm lương thực của bọn tiểu dân.”

“Nói láo! Người bọn ta đã tự có lương thực, sao còn phải trộm của các ngươi.”

“Rõ ràng có người nhìn thấy, ngươi còn dám chối sao?”

“Ăn nói hàm hồ!”

Tộc tường hai hộ đỏ mặt tía tai cãi nhau như hai con gà trống sửng cồ, Nhan Cảo Khanh chau mày. Cách giải quyết tốt nhất cho tình hình này chỉ có đánh cho mỗi bên năm mươi gậy, đánh cho thật đau thì bọn họ mới im miệng không dám cãi nữa.

“Được rồi. các ngươi vì gia tộc mình mà ảnh hưởng tiến độ mọi người, vậy lương thực tối nay mỗi nhà sẽ giảm một nữa. nếu ngày mai còn cãi nữa. ta sẽ lại giảm thêm một nữa. lúc nào thôi không tranh cãi thì ta sẽ cho khôi phục lại bình thường.”

Tộc trưởng hai nhà đều bỡ ngỡ nhìn nhau, cùng thỉnh cầu nói: “Bẩm thái thú. bọn tiểu dân sẽ không cãi nữa. xin thái thú hãy tha cho bọn tiểu dân.”

“Hôm nay không tha, có gì mai tính, đi thôi!”

Nhan Cảo Khanh không chút mềm lòng giải quyết tranh chấp hai nhà. Đoàn người lại tiếp tục xuất phát, tiếp tục tây tiến. Lúc này, Nhan Chân Khanh mới chạy qua cười nói: “Không ngờ có thểgiãi quyết đơn giản như thế!”

Nhan Cảo Khanh chi cười nhạt nói: “Đúng thế! Có rất nhiều việc chỉ cần nhằm trúng chỗ yếu. một nhát đao là thấy hiệu lực. không cần tốn hơi tốn sức nhiều, bọn họ suy cho cùng cũng chỉ tranh nhau vì lương thực mà thôi!”

Nhan Chân Khanh gật gật đầu cười nói: “Huynh trường nói chí phải!”

Nhan Cảo Khanh cười nói: “Đợi đợi di dân này qua Thổ Môn quan rồi thì hiền đệ cũng đến lúc phải vào triều rồi chứ?”

“Đúng! Hôm qua Lại bộ đã phát thông điệp hối thúc, ta đã dời hai lần, lần này tuyệt không thế trễ hẹn nữa, định ngày mai sẽ vào Kinh thành nhận chức, chỉ sợ là kế nhiệm của ta nhất thời không thể đến, việc của di dân còn phải nhờ huynh trường nhiều.”

“ừm. ngươi yên tâm mà lên đường đi! Ta có thể xử lý tốt.”

Hai người quay đầu ngựa tăng tốc phóng về phía tây.

Trời đã dẫn tối. đoàn người đã đến Thổ Môn quan. Nhờ ánh đuốc trên thành mà Thổ Môn quan sáng rực như ban ngày, trên quan có năm tên thị vệ quân An Tây, thủ tướng là một hiệu úy tên Dư Phương, là một quân quan trạc ba mươi. Lúc này hắn đã nhìn thấy đại đội di dân đi đến, bèn lập tức hạ lệnh: “Mở cửa cho người vào!”

Cửa lớn Thổ Môn quan từ từ hé ra. hàng vạn di dân bất đầu ùa vào quan nội như ong vỡ tổ, tiếng nói tiếng cãi cọ, kèm theo tiếng con nít khóc hỗn độn, các nha dịch vội lớn tiếng thét lên: “Đừng vội! Từng người từng người đi vào, đều được vào cả. không phải sợ!”

Dư Phương lắc lắc đầu, sớm muộn thì có khác gì nhau nào? Có gì đâu phải vội. Ngay tại lúc này, một xích hầu sấc mặt hoàng hốt từ xa phóng đến, nhưng cả thành môn đều bị dân chúng chen đầy, hắn không vào được thành, Dư Phương thấy vẻ mặt bàng hoàng của xích hầu, không khỏi cúi người hô hào hỏi: “Đã xảy ra việc gì?”

Xích hầu nhìn nhìn dân chúng bên cạnh, lại không dám lớn tiếng nói ra. bèn bẽ gẫy đầu tiễn, rút tình bào ra cột vào tiễn phóng lên thành đầu. Có binh sĩ nhặt lại đưa lên cho Dư Phương. Dư Phương miễn cưỡng biết chữ, hắn giờ tình báo ra đọc, bỗng chốc mặt mày biến sắc.

Hàng vạn kỵ binh U Châu đương ập về phía này. tiên phong đã ở ngoài ba mươi dặm.