UAAG - Đội điều tra tai nạn hàng không
Tác giả: Mạc Thần Hoan
Chuyển ngữ: Dú
Quyển 1: Đường thẳng song song
Chương 10: "Hôm đó là một ngày thời tiết đẹp ở Phần Lan, nhưng tiếc thay, có lẽ ở vòng Bắc Cực lại chẳng hề được êm đẹp như vậy."
Động cơ MaiFei F435 sử dụng là Roll-Royce Trent 810.
Vào những năm 90 của thế kỉ trước, vì cạnh tranh thị trường mà mấy hãng máy bay thương mại như Boeing, Mạch Phi và các hãng máy bay chở khách khác lần lượt đua nhau phát triển máy bay chở khách cỡ lớn bay chặng dài của mình chỉ trong vòng vài năm. Là nhà cung cấp động cơ, Roll-Royce cũng chẳng rảnh rỗi lắm, họ đã nghiên cứu ra một kiểu động cơ mới dựa vào những cải tiến của khoa học kĩ thuật: Rolls-Royce Trent 810.
Vào thời điểm đó, Rolls-Royce Trent 810 được xem là khoa học công nghệ động cơ hàng đầu.
(*Tuy không tìm được bản dịch tiếng Việt nào cho Roll-Royce Trent 810 nhưng có một đoạn cho Roll-Royce Trent 900. Roll-Royce Trent 900 là một loại động cơ Turbofan (Động cơ tuốc-bin phản lực cánh quạt), được phát triển từ chương trình động cơ RB211 và được dùng làm động cơ cho máy bay Airbus A380.)
Nó được tạo thành từ kết cấu ba trục quay, được trang bị hệ thống cao áp tiên tiến nhất, vừa giúp máy bay có được lực đẩy lớn hơn vừa hoạt động được trong thời gian ngắn, chưa kể khối lượng nhẹ và tiết kiệm chi phí bay nên rất được hoan nghênh.
Cho đến ngày nay, Rolls-Royce Trent 810 vẫn là một trong những động cơ máy bay bán chạy nhất.
Trác Hoàn: "Để tiết kiệm chi phí, giảm bớt sức nặng của động cơ mà Rolls-Royce đã giản lược các chi tiết và bộ phận, bao gồm cả thiết bị dò hạt sắt từ MCD của nó." Hắn như viết động cơ Rolls-Royce thành sách, mỗi một chữ được khắc ghi trong đầu, không cần đọc sách cũng thốt lên được nguồn tri thức khổng lồ này, "Thiết bị dò hạt sắt từ bình thường hay sử dụng phương pháp Vật lí thông thường, tức là kim loại có tính chất từ."
Tiện tay cầm bút lông màu đen trên bàn lên, hắn vẽ sơ đồ lên tấm bảng trắng.
"Khi xăng pha nhớt đi từ bình xăng qua ống dẫn nhiên liệu và đi qua thiết bị dò hạt sắt từ MCD, những hạt sắt từ trong xăng pha nhớt sẽ bị miếng kim loại có tính chất từ này hút lấy, nó như một thiết bị lọc, loại bỏ các hạt sắt từ cặn bám không nên có trong xăng pha nhớt." Trác Hoàn nói, "Để làm được điều này, động cơ thường phải sử dụng một tấm nam châm chính, bảy tấm nam châm phụ, như thế mới có thể đảm bảo việc lọc được hạt sắt từ trong xăng pha nhớt. Nhưng Roll-Royces Trent 810 thì lại không hề có một tấm nam châm nào."
Đa số những người ở đây đều là nhân viên chuyên điều tra sự cố máy bay, nhưng trước khi tìm đọc tài liệu, không một ai dám nói mình hiểu rõ về tình trạng thiết kế của động cơ Roll-Royce Trent 810.
Người có thể làm được chuyện này chỉ có Reid Irvin Patrick.
Chú Joseph đưa ra nghi vấn: "Không dùng tấm nam châm thì Rolls-Royce Trent 810 dùng vật mang tính chất từ nào?"
Trác Hoàn nhìn ông: "Cảm ứng điện từ."
Mọi người ồ lên.
Trác Hoàn viết công thức lên bảng trắng: "Theo cách tính toán tỉ mỉ và chính xác thì khi dòng điện đi qua thiết bị dò hạt sắt từ MCD sẽ sinh ra từ trường cực mạnh do hiện tượng cảm ứng điện từ*. Trực tiếp sử dụng từ trường này thì sẽ hút được các hạt sắt từ trôi nổi trong xăng pha nhớt. Phương pháp này giúp động cơ Rolls-Royce Trent 810 không cần lắp thêm một tấm nam châm nào, tiết kiệm được chi phí cân nặng 6kg của nó."
(*Hiện tượng cảm ứng điện từ là hiện tượng hình thành một suất điện động trên một vật dẫn khi vật dẫn đó được đặt trong một từ trường biến thiên. Năm 1831, Michael Faraday đã chứng tỏ bằng thực nghiệm rằng từ trường có thể sinh ra dòng điện.)
Dừng một lát, hắn tuyên bố bằng chất giọng bình tĩnh và nghiêm túc: "Đây là một bản thiết kế xuất sắc."
Không dùng nam châm mà dùng điện năng, thông qua cảm ứng điện từ sinh ra từ trường, hút hạt sắt từ nổi dập dềnh trong ống dẫn xăng.
Đây là lĩnh vực của Chúa, là bản thiết kế chỉ thiên tài mới nghĩ ra được.
Nghe xong câu này, trên mặt chú Joseph lộ vẻ lưỡng lự. Dường như ông đã nhận ra được điều gì đó song mãi chẳng thốt ra. Mà trong số tất cả những người có mặt cũng có người nghĩ ra được một đáp án có khả năng thấp nhất, nhưng chẳng ai dám nói ra.
Cuối cùng cũng có một người kìm lòng không đặng cất lời: "Thiết kế gốc của Rolls-Royce Trent 810 là dùng điện năng để tạo ra từ trường. Ý của anh là thiết bị này đã gây cản trở cho hệ thống điện năng?"
Sao có thể?
Rolls-Royce đã thiết kế bao nhiêu năm nay, tiêu tốn hết bao nhiêu tâm huyết của hàng nghìn con người, chắc chắn họ phải làm vô số thí nghiệm kiểm tra đối với thiết bị dò hạt sắt từ rồi chứ. Hơn hai mươi năm nay, chưa một lần ngoài ý muốn nào xảy ra cả.
Sao bỗng dưng bây giờ lại gặp chuyện không may được?
Vả lại...
Chú Joseph nhìn Trác Hoàn với vẻ nghiêm túc: "Cái gì đã thay đổi từ trường khiến điện năng bị trục trặc?"
Tất cả mọi thứ đều đã được các nhà khoa học tính toán kĩ lưỡng rồi, tuyệt đối không thể có sai sót được.
Cái thiết bị dò hạt sắt từ MCD này là tâm huyết của hơn một nghìn nhà thiết kế, họ tính chi li đến từng bước một.
Cũng như mã lập trình được viết trong máy tính vậy, máy móc chỉ chịu trách nhiệm làm phép tính mã lập trình chứ tuyệt đối không biết sửa mã. Vậy ắt phải có một nhân tố bên ngoài bí ẩn viết lại mã lập trình an toàn này rồi.
Não Phục Thành nhanh chóng hoạt động, anh suy ngẫm từng câu từng chữ của Trác Hoàn.
Tất cả nhân viên điều tra ở đây đều đang say sưa nghĩ suy, họ thấp giọng thảo luận, muốn tìm ra đáp án từ những lần va chạm linh cảm.
Sau đó, họ ngẩng đầu lên nhìn người đàn ông đang đứng trước tấm bảng trắng, muốn nghe đáp án từ chính miệng hắn.
Song lúc này đây, Trác Hoàn lại đặt bút lông xuống bàn.
Hắn cúi đầu nhìn thiết bị dò hạt sắt từ MCD nhỏ bé trên bàn: "Thật đáng tiếc là chính tôi cũng không biết. Nhưng tất cả những gì chúng ta phải làm hiện giờ là phải chứng minh – Dưới tác động từ trường bên ngoài, từ trường của thiết bị dò hạt sắt từ MCD có thay đổi hay không; nếu có, sự thay đổi đó có gây phản tác dụng, ảnh hưởng đến hệ thống điện năng của máy bay hay không."
"Thưa mọi người..."
"Đây chính là nhiệm vụ kế tiếp của chúng ta."
Người bên công ty Rolls-Royce đến trụ sở điều tra vào xế chiều ngày hôm đó.
Cái tên Rolls-Royce này chẳng hề xa lạ với mọi người. Ai nấy đều biết đó là một trong những chiếc ô tô đắt đỏ hàng đầu thế giới.
Thật ra nó cũng đúng là Rolls-Royce kia.
Công ty Rolls-Royce chia làm hai bộ phận chính: Một bộ phận sản xuất ô tô Rolls-Royce, một bộ phận sản xuất động cơ máy bay. Để tiện phân loại, bộ phận thứ hai còn được gọi là động cơ RR.
Nhân viên nghiên cứu động cơ Rolls-Royce đi vào trụ sở điều tra nhằm trợ giúp UAAG tra xét sự cố động cơ.
Đối phương vừa đến đã nói thẳng: "Khoa học luôn tập tễnh chịu khổ bước đi từ những lần sai sót này đến những lần sai sót khác. Thất bại là con đường tất phải đi qua trên con đường đi đến thành công. Rolls-Royce rất vui lòng phối hợp điều tra, nhưng chúng tôi không hề cho rằng đây là do trục trặc về động cơ."
"Thiết bị dò hạt sắt từ MCD của Rolls-Royce Trent 810 từng được thí nghiệm 3176 lần trong phòng thí nghiệm của chúng tôi, nó chưa từng xảy ra bất cứ trục trặc nào."
"Từ trường của thiết bị dò hạt sắt từ được cung cấp bởi hệ thống điện năng, nếu từ trường của nó thay đổi thì chắc chắn là do hệ thống điện năng đã thay đổi trước. Đây là vấn đề con gà và quả trứng. Nếu hệ thống điện năng không có sai sót gì thì từ trường sẽ không bị lỗi được. Nên suy cho cùng, đó không phải vấn đề của chính động cơ."
Trác Hoàn: "Nhà thiết kế của thiết bị dò hạt sắt từ hiện đang ở đâu?"
Nhân viên nghiên cứu Rolls-Royce cử tới bị câu này chẹn họng. Gã không ngờ gã nói nhiều thế mà bên kia lại chẳng đếm xỉa gì đến gã. Song, nghĩ lại người trước mặt mình là ai, gã cũng chỉ đành bỏ qua cho sự ngạo mạn của hắn.
"Bởi vì năng lực cá nhân có hạn nên mười hai năm trước, Rolls-Royce đã sa thải nhà thiết kế kia rồi."
Trác Hoàn tặc lưỡi, hắn quay đầu định nói thì phát hiện người đứng bên cạnh là Lina.
Lông mày chau lại, Trác Hoàn gọi Phục Thành đang cầm mạng lưới đường bay Japan Airlines JL917 để nghiên cứu qua đây. Đợi anh đến đây rồi, hắn bảo Lina kể cho anh biết tất cả những gì đã xảy ra ban nãy, tiếp đó mới nói với Phục Thành: "Cậu xem, tôi đã bảo rồi mà, thiên tài luôn là những kẻ cô độc."
Nhân viên Rolls-Royce chả hiểu mô tê gì: "...?"
Phục Thành: "..."
Nhân viên nghiên cứu của Rolls-Royce quả quyết cho rằng tuyệt đối không phải động cơ của họ xảy ra vấn đề.
Toàn bộ từ trường của động cơ được cung cấp bởi hệ thống điện năng máy bay, nếu hệ thống điện năng không bị lỗi thì làm sao từ trường của động cơ lại lỗi được.
Nhưng Trác Hoàn lại chẳng cho họ một cơ hội để biện bạch.
Mọi người đưa một thiết bị dò hạt sắt từ mới cóng của Rolls-Royce Trent 810 vào phòng thí nghiệm, tạo một từ trường đặc biệt cho nó từ môi trường bên ngoài và không ngừng thay đổi phương hướng và cường độ của từ trường. Chỉ qua mỗi 37 lần thí nghiệm là đã có kết luận.
Chú Joseph mỉm cười nói: "Rất rõ ràng là sau khi từ trường của thiết bị dò hạt sắc từ MCD bị môi trường bên ngoài ảnh hưởng, chỉ cần từ trường lớn hơn 156 Gauss*, góc lớn hơn 18.6 thì sẽ làm thay đổi từ trường vốn có của thiết bị dò hạt sắt từ; khi cường độ từ trường này lớn hơn 865 Gauss sẽ gây phản tác dụng ảnh hưởng đến hệ thống điện năng làm hệ thống điện năng của máy bay bị quá tải dẫn tới trạng thái tắt máy, cũng chính là chết máy."
(*Gauss là đơn vị đo mật độ thông lượng từ (hoặc "cảm ứng từ" B) được lấy tên từ một nhà Toán học và Vật lý người Đức Carl Friedrich Gauss, viết tắt là G hoặc Gs.)
Sắc mặt nhân viên nghiên cứu của Rolls-Royce thay đổi liên tục, song gã đã tỉnh táo lại rất nhanh, đoạn mỉm cười hỏi vặn lại: "Lấy đâu ra từ trường 865 Gauss của môi trường bên ngoài?"
Nụ cười trên mặt chú Joseph dần tắt.
Từ trường đạt 865 Gauss đúng là cực kì bé nhỏ trong phòng thí nghiệm này, cường độ từ trường của một cái nam châm vĩnh cửu còn đạt tới 1000 Gauss nữa là.
Nhưng trên máy bay, dưới tình huống không có ngoại lực nào tác động thì đào đâu ra một cái từ trường như thế?
Chú Joseph cầm lòng không đặng quay đầu nhìn Trác Hoàn.
Dưới luồng ánh trăng nhảy múa, người đàn ông này liếc bọn họ một cách lạnh lùng, đoạn cởi áo blouse trắng của phòng thí nghiệm xuống, vắt bừa trên lưng ghế. Hắn im lặng, chỉ xoay người nhấn nút cửa kính phòng thí nghiệm rồi đi ra ngoài.
Qua ô cửa sổ, trong bóng tối im lìm chợt lóe vài đốm lửa.
Rời khỏi phòng thí nghiệm, Trác Hoàn và chú Joseph về trụ sở điều tra.
Ai nấy đều đang nhìn họ với vẻ trông mong, đợi họ cho ra kết quả thí nghiệm cuối cùng.
Chú Joseph cười khổ: "Đúng là từ trường bên ngoài có thể làm thay đổi từ trường của thiết bị dò hạt sắt từ MCD thật. Sau khi đạt tới con số 865 Gauss, nó sẽ gây ảnh hưởng đến hệ thống điện năng khiến hệ thống tắt máy. Nhưng, đào đâu ra từ trường bên ngoài này?"
Trên mặt mọi người toát lên vẻ thất vọng.
Trác Hoàn vừa quay lại trụ sở điều tra là ngồi trước máy tính tìm kiếm những bài luận án liên quan ngay.
Má trái hắn viết chữ mất hứng, má phải viết chữ hết sức bực bội. Trên đầu in bốn chữ: Người sống chớ lại gần.
Áp suất thấp khủng bố dựa vào khí thế không thể cản và đội quân hùng dũng cấu xé nhau mà ùa ra khiến toàn bộ người trong trụ sở điều tra không dám lên tiếng.
Tô Phi đương náu mình sau máy tính thậm thụt quan sát Đại Ma Vương thì bỗng nhiên nơi khóe mắt cậu thấp thoáng một bóng người.
Tô Phi ngẩng đầu: "Này, đừng đi, đừng để ý đến anh ta! Quay lại!"
Ánh sáng bị bóng người che khuất, Trác Hoàn chậm rãi ngước đầu nhìn người tới.
Trác Hoàn: "Hửm?"
Phục Thành đặt một xấp tài liệu xuống trước mặt hắn: "Ngày 19 tháng 12 năm 2019, chuyến bay của hãng hàng không quốc gia Nhật mang số hiệu JL917 cất cánh từ Tokyo đến Helsinki, Phần Lan. Vào đêm cùng ngày hôm đó, máy bay bay tới vòng Bắc Cực, vòng Bắc Cực đột ngột dâng "làn sóng" cực quang lần đầu tiên chứng kiến trong suốt 38 năm nay, căn cứ theo bản ghi chép mắt thấy tai nghe, tại cùng một địa điểm, cực quang đã "dâng lên" những 73 lần và chỉ xảy ra vỏn vẹn trong vòng hai tiếng."
Môi hơi hé, Trác Hoàn nhìn chàng trai tóc đen trước mặt mình, bỗng không thốt được một chữ nào.
Phục Thành: "Tôi giở báo cáo thẩm vấn 89 người sống sót, 65 người trong số đó đã nói lúc ngồi trên máy bay đã trông thấy cực quang..."
"Hôm đó là một ngày thời tiết đẹp ở Phần Lan, nhưng tiếc thay, có lẽ ở vòng Bắc Cực lại chẳng hề được êm đẹp như vậy."