“Theo tin tức của các bên có liên quan, hai ngày trước khi vượt Ni Tát ở thành Ma Quỷ, nghiên cứu viên trẻ tuổi Đỗ Vi Ngôn của Viện Khoa học xã hội Trung Quốc(1) mất tích đến nay vẫn không rõ tung tích. Chính phủ đã điều động trực thăng để tìm kiếm ở tầng trời thấp trên diện rộng, còn trên mặt đất, điều động hơn mười chiếc xe việt dã, phạm vi tìm kiếm khoảng 4000 kilomet vuông. Trong đó khu vực chung quanh cách địa điểm xảy ra tai nạn khoảng 30 km được lấy làm trọng điểm tìm kiếm, tiến hành phân tách thành các mảng để rà soát. Nhưng cho tới bây giờ, vẫn không tìm thấy nhân viên mất tích ở bất cứ đâu.”

Khi tin tức này phát trên ti vi, trời đang chạng vạng, thời điểm nhà nhà lên đèn.

Trong viện nghiên cứu thông tin ngôn ngữ thành phố Thiên Doãn, tỉnh Lâm Tú còn có người chưa tan tầm. Nhân viên công tác trẻ tuổi Tiểu Lương tiếp nhận hết cuộc điện thoại này đến cuộc điện thoại khác, ngẩn người nhìn chuyên đề tin tức trên trang web, một lúc lâu sau, cô với tay tắt máy tính, lặng lẽ nghĩ: Vi Ngôn, cậu phải trở về. Trước đây nhiều khó khăn đến thế đều vượt qua được, ở đây còn có nhiều việc phải làm như vậy, cậu… sẽ không sao đâu.

Trong một khu dân cư phổ thông bình thường ở Minh Võ, thị xã phía nam thành phố Thiên Doãn, một bé trai vừa mới làm xong bài tập. Trước chiếc ti vi màu duy nhất trong nhà, ông nội ngồi thẳng mình xem vô cùng chăm chú. Trong TV xuất hiện một bức ảnh, rất quen thuộc…Trong chốc lát Trương Hiểu Hiểu có chút sững sờ, kéo tay ông nói: “Ông ơi, đây chẳng phải là… cô giáo Tiểu Đỗ sao?”

Khi nhắc tới cái tên này, chẳng biết Trương Hiểu Hiểu nhớ đến điều gì, khuôn mặt nho nhỏ cau lại, “Cô… gặp chuyện không may ạ?”

Ông cụ vẫn không lên tiếng, vẻ mặt phức tạp kéo tay cháu trai, chậm rãi nói: “Không có gì đâu. Cô giáo Tiểu Đỗ là người tốt… Cô ấy sẽ không sao cả.”

Còn ở Châu Âu cách xa thiên sơn vạn thủy, vì lệch múi giờ, đang là đêm khuya. Trần Vũ Phồn ngồi thật lâu trong sân nhà, vẫn không nhịn được gọi điện thoại cho Giang Luật Văn: “Xem tin tức chưa?” Bên kia không nói gì, cộ lại tiếp tục hỏi một câu: “Thật sự… không có tin tức gì sao?”

Giọng Giang Luật Văn dường như có chút mệt mỏi: “Anh ta đã đi sang bên đấy rồi, có thể tìm về hay không, hiện giờ không ai biết được…”

Bất ngờ là Trần Vũ Phồn không nói gì cả, chỉ “Vâng” một tiếng. Cho dù là giờ phút này, cô vẫn không có thiện cảm với Đỗ Vi Ngôn. Nhưng cô hiếu kì, người đàn ông tưởng chừng không gì không làm được kia, rốt cuộc có thể tìm Đỗ Vi Ngôn về không?

Trên máy bay đi Ni Tát ở phía tây bắc Lâm Tú, chàng trai trẻ tuổi vươn tay mở cửa che sáng của máy bay. Tay áo sơ mi của anh xắn đến khuỷu tay, cổ áo nới lỏng, trong nháy mắt ánh sáng chiếu vào, anh nhẹ nhàng khép mi, nhắm mắt lại, biểu cảm trên mặt trầm tĩnh như nước. Đây là lần thứ tư tiếp viên hàng không đi qua bên người anh, cũng là lần thứ tư anh gọi cô ta lại, thấp giọng hỏi giờ.

Đứng trước người đàn ông trẻ tuổi khôi ngô thế này, tiếp viên hàng không hơi đỏ mặt, nhưng không mất bình tĩnh, dịu dàng nói: “Còn 40 phút nữa, máy bay sẽ hạ cánh.”

Anh gật đầu nói lời cảm tạ. 40 phút… Còn có 40 phút, khoảng giữa anh và cô có thể gần thêm chút nữa, chí ít cũng có thể làm được điều gì đó, không phải vô vọng chờ đợi ngoài ngàn dặm xa.

Thân máy bay nhẹ nhàng rung lên, thuận lợi hạ cánh. Anh đứng lên, môi mỏng nhếch thành một đường mỏng manh trông tựa lưỡi đao.

“Hoan nghênh qúy khách lần sau tiếp tục ngồi hàng không XX…” Tiếp viên hàng không ở cửa tiễn đưa tươi cười ngọt ngào.

Nhưng dường như anh không nghe thấy, lúc này, chắc chẳng có gì có thể thu hút sự chú ý của anh… Anh bước vội vàng, bóng dáng cao gầy rất nhanh biến mất trong màn đêm.

Ni Tát, thành Ma Quỷ ở nơi tây bắc rộng lớn tràn ngập đủ loại tiếng động cơ gầm rú.

Từ khi Đỗ Vi Ngôn mất tích đến nay đã hai ngày rồi.

Dựa vào các báo cáo, trước ngày bắt đầu vượt qua Ni Tát tổ khảo sát ngôn ngữ của Viện Khoa học xã hội Trung Quốc cũng dự tính là sau bốn ngày sẽ tới một địa điểm khác của thành Ma Quỷ. Mục tiêu khoa khảo lần này, là khảo sát ngôn ngữ của một tộc người Tây Bắc xưa nay vẫn ẩn cư ở giáp ranh đại mạc. Nhưng ngay ngày thứ hai khi vừa mới tiến vào Ni Tát, trong một lần dừng xe nghỉ ngơi chỉnh đốn đội ngũ, nữ thành viên duy nhất trong tổ là Đỗ Vi Ngôn đi chụp ảnh một khu vực mang địa mạo rãnh máng (2), không may lạc mất đội ngũ. Đồng nghiệp đã xác nhận là cô không mang theo bất cứ đồ ăn nước uống nào. Điều này có nghĩa là, trong hoàn cảnh sinh tồn khắc nghiệt ở sa mạc, thời hạn sống còn sẽ không vượt qúa ba ngày.

Công tác tìm kiếm đã tiến hành suốt một ngày. Trên tivi chiếu đến cảnh máy thăm dò kim loại trong tay nhân viên tìm kiếm vang lên, đào các lớp đất lên, cuối cùng phát hiện hóa ra chỉ là một cái lon vứt đi đã lâu. Khi được phóng viên phỏng vấn, chuyên gia vô cùng lo lắng nói: “Những mỏm đá lớn trong thành Ma Quỷ có cấu tạo và tính chất đất rất xốp, trải qua thời gian dài gió thổi nắng chiếu, có thể sập xuống bất cứ lúc nào. Chúng tôi lo lắng người mất tích bởi vì sức cùng lực kiệt mà tránh ở chỗ râm mát phía dưới những mỏm đá này nghỉ ngơi. Nếu như bị mỏm đá sụp đổ vùi lấp, thổ tầng có khả năng sâu đến 2-3 thước. Nếu đúng là như thế, đối với công tác tìm kiếm cứu trợ của chúng tôi, hy vọng cũng rất mong manh…”

Nhân viên tìm kiếm đều từng xem tấm hình của Đỗ Vi Ngôn. Đó là bức ảnh tập thể chụp tất cả đội viên trước khi tiến vào Ni Tát ở thành Ma Quỷ. Cô đứng ở hàng trước, mỉm cười hướng về phía ống kính, núm đồng tiền thật sâu lộ ra trên gương mặt, quả là một cô gái trẻ tuổi xinh đẹp. Chính dáng vẻ này là nguyên nhân khiến cho tất cả mọi người có mặt ở đây càng nghĩ càng cảm thấy thương tiếc.

Một lượt tìm kiếm cứu hộ trong khoảng thời gian này đặc biệt quan trọng – thời gian sống còn quý giá nhất sắp qua đi, nếu vẫn không thể tìm được, hy vọng sống sót của cô sẽ vô cùng thấp.

Đội viên đội cứu viện bắt đầu đăng ký cử xe đi tìm kiếm cứu hộ lượt này. Nơi không xa, có một chiếc việt dã xe nâng nắp capô, chạy về hướng đông bắc.

“Hướng đông bắc, dẫn đội là ai?”

“Ở đây nhé, đánh số mười bốn.” Có người trung niên nâng tay, “Lập tức xuất phát.”

Người nọ nghi hoặc nâng ngẩng đầu: “Ơ? Chiếc xe kia do ai điều khiển?”

Đoàn người ngơ ngác nhìn nhau. Cho đến khi có người nói: “Ấy, người thân của Đỗ Vi Ngôn vừa rồi đuổi theo đâu?”

Có người nhớ lại đó là một chàng trai tuổi còn trẻ, từ phía nam tỉnh Lâm Tú vội vã đuổi theo, nhảy xuống xe việt là xem xét bản đồ trong lều trại chỉ huy cứu viện luôn, sắc mặt u ám giống như mưa gió sắp đến.

“Anh ta… sẽ không tự mình lái xe đi tìm chứ?” Có người lắp bắp nói, “Người dẫn anh ta đến đâu? Người đâu?”

Trong thành Ma quỷ đầy những mỏm đá lớn hình thù kỳ quái, màu nâu vàng, bị ánh sáng mặt trời lúc hoàng hôn quét qua, lại mang một loại rỉ sắt màu đỏ. Đỗ Vi Ngôn biết rõ lúc này cô không thể nằm ở dưới những mỏm đá râm mát. Những tầng trầm tích chưa thành đá lẳng lặng đứng sừng sững này nhìn như vô hại, nhưng một khi sụp đổ, có lẽ chỉ cần trong nháy mắt.

Cô cảm thấy môi mình đã rạn nứt, có một giọt máu ứa ra, trong nháy mắt đã bị nhiệt độ cao nơi sa mạc làm bốc hơi, chỉ kết thành lớp rất mỏng trên môi, còn hiện ra những vẩy máu tanh.

Chẳng lẽ thật sự sẽ phải bỏ mạng ở chỗ này sao? Cô mệt mỏi nghĩ, khóe môi khe khẽ động, môi lại tiếp tục rách ra đau đớn. Cô chậm rãi ngồi xuống, cát sỏi dưới thân mình nóng bỏng đáng sợ, cách một lớp vật liệu may mặc, da thịt chính mình dường như bị nướng chín cả… Cô không hề hoài nghi rằng thật sự sẽ có người bị phơi nắng thành thịt khô ở nơi đây.

Mà lúc này, còn sót lại một cọng rơm lót trên lưng lạc đà.

Không, không phải là rơm. Là một con rắn thôi.

Tạo hóa lúc nào cũng thần kỳ như thế, tại đây, trong hoàn cảnh tàn khốc này, cũng có loài động vật sinh mệnh ngoan cường sống sót, bất cứ lúc nào cũng có thể hướng về phía người quấy nhiễu nhe răng nanh ra .

Nơi nó nằm cách chỗ chính mình hai ba thước, đầu rắn ngóc lên cao cao, lưỡi dài nhỏ giữa đầu rắn phun ra nuốt vào, giống như là một dụng cụ tinh vi. Đỗ Vi Ngôn nhớ lại những cách cấp cứu thường biết, cô muốn trấn tĩnh, cố gắng không di chuyển thân thể… Nhưng con rắn kia, hình như đang chậm rãi tới gần, thân hình hình chữ S để lại phía sau vết nước miếng trăng trắng nhờ nhờ.

“Mạc Nhan… Thật xin lỗi…” Đỗ Vi Ngôn dời tầm mắt khỏi thân mình con rắn kia, chuyển qua vầng dương như bánh xe vĩnh viễn không bao giờ hạ xuống, lòng thầm nói, “Thật xin lỗi, anh đã đợi lâu như vậy, nhưng có lẽ sẽ khiến anh thất vọng…”

Đây là khoảnh khắc trước khi sinh mệnh sắp kết thúc chăng.

Rất nhiều chuyện không thể ngăn lại từ trong đầu hiện ra, cố chấp của anh, trốn tránh của cô, vận mệnh chung của họ… Giờ đây cô không phải lựa chọn nữa rồi, như thế cũng tốt lắm.

*Chú:

(1) Chinese Academy of Social Sciences (CASS)

(2) Yardang landform (formed by wind erosion).

Trong phòng khách sở công an tỉnh Lâm Tú, tiếng điều hòa vù vù vang lên. Đỗ Vi Ngôn ngẩng đầu, ánh nắng buổi chiều chiếu vào trong phòng, cô nheo mắt nhìn một chú ong vàng bé nhỏ ngoài cửa sổ, chú ong kia vỗ cánh, liều lĩnh đâm đầu vào tấm thủy tinh trong suốt, nhưng không vào được, để lại những chấm màu đen li ti nho nhỏ.

Một nữ cảnh sát mặc đồng phục đi tới, rót thêm nước:

“Cô Đỗ, xin cô chờ cho một chút. Đội trưởng Vương đang họp, sẽ ra ngay bây giờ đấy ạ.”

Đầu ngón tay của cô lướt nhẹ qua cốc nhựa, nước sôi nóng bỏng khiến cho lớp vỏ ngoài của chiếc cốc phải mềm đi, khe khẽ thở hắt ra, mỉm cười nói: “Không sao.” Dừng một chút, lại hỏi, “Ở đây các cô có bản đồ tỉnh Lâm Tú không?”

Khi đội trưởng Vương của đại đội hình trinh đẩy cửa vào, bàn lớn trong phòng khách được đánh véc-ni trông giống như một mặt gương đồng sáng loáng thật lớn, phản chiếu ánh sáng ra ngoài, chói lóa đến nỗi khiến người ta không mở mắt ra được.

Một bên bàn, từ góc độ của anh nhìn qua, là một cô gái tuổi còn trẻ, đang vươn người ra cẩn thận xem xét tấm bản đồ được trải rộng. Cô mặc áo khoác ngoài màu vàng nhạt, đai lưng buông nhẹ ở một bên. Lúc này tay cô đang chỉ vào một chỗ nào đó trên mặt bản đồ, dường như đang rì rầm tự nói.

Với kinh nghiệm phong phú về hình sự, trong lòng anh thoáng không tín nhiệm. Mời vị học giả nghiên cứu ngôn ngữ này đến, không biết là ý kiến của ai ở cấp trên. Nhưng lúc này anh cũng chẳng còn cách nào khác, chỉ có thể coi ngựa chết như ngựa sống mà trị bệnh thôi.

Luồng không khí tràn vào khi cửa mở làm vạt áo của cô hơi cuộn lên, Đỗ Vi Ngôn ngẩng đầu, nhìn thấy mấy người đứng ngoài cửa, tóc ngắn đến tai chỉnh tề, dừng ở hai bên má, uốn thành một độ cong xảo diệu. Cô vội đứng lên, thấy người đàn ông tựa như con người sắt đá kia vươn tay về phía mình.

“Xin lỗi, đã để cô phải đợi lâu.”

Đỗ Vi Ngôn nhìn người đàn ông cao lớn ngăm đen này, râu ria thật dày, trong mắt đầy tơ máu, xem ra đã thức trắng mấy đêm rồi. Cô duỗi tay bắt lấy tay anh, cười nói: “Vương đội, xin chào.”

Đội trưởng Vương cũng không khách sáo nữa, lắc đầu cười khổ: “Ôi, luống cuống tay chân quá.”

Luống cuống tay chân, chẳng bằng nói “Nhốn nháo hoảng loạn”, lại càng chuẩn xác hơn.

Nửa tháng nay, thành phố Thiên Doãn trực thuộc tỉnh Lâm Tú bỗng nhiên có một nhóm tội phạm gây án khắp nơi. Hầu hết là vào ban đêm. Gây án tập thể, người bị hại, có tài xế xe taxi bị cướp bóc, cũng có người qua đường đi một mình.

Báo án liên tiếp không ngừng, hơn nữa truyền thông tạo áp lực đòi làm sáng tỏ, toàn bộ cục công an bây giờ người ngã ngựa đổ.

Tiến triển duy nhất chính là một vụ án gần đây nhất, bởi vì địa điểm xảy ra chuyện là ở bên máy rút tiền, vì thế có mấy đoạn camera ghi lại mờ mờ. Bây giờ phố lớn ngõ nhỏ, dán đầy giấy truy nã, hình ảnh đều là hai người đàn ông đội mũ lưỡi trai.

Vương đội lập tức đưa Đỗ Vi Ngôn tới văn phòng, mời cô đeo tai nghe, trước khi mở máy phát ra, còn nói một lần: “Đây là một đoạn đối thoại vô tình thu lại được, bên Bộ kỹ thuật đã xử lý rồi, cái này là do chúng tôi lấy về, giọng nói trong tư liệu rất rõ ràng. Nghe giọng nói, hình như chính là người bản tỉnh.”

Đỗ Vi Ngôn gật đầu, đeo tai nghe lên, tập trung nghe hết một lượt.

Ba mươi giây ngắn ngủi. Tua đến tận đoạn cuối cùng rồi ngừng lại.

Cô nhắm mắt suy nghĩ, thật lâu sau, mới nói: “Tôi sẽ nghe thêm một lần nữa.”

Mười phút sau, Đỗ Vi Ngôn treo bản đồ tỉnh Lâm Tú ở trên tường, trong tay là một cây bút đánh dấu màu đen. Đặt bút lên, cô lại cẩn thận suy nghĩ, sau đó vẽ vẽ, khoanh một vòng chằng chịt quanh thị xã Minh Võ nằm ở phía nam tỉnh Lâm Tú, quay đầu nhìn về phía Vương đội: “Ít nhất hai người nói chuyện kia đến từ Minh Võ.”

Vương đội chớp mắt, hơi ngẩn người.

“Đội trưởng Vương, anh mời tôi đến, không phải là vì bản đồ phương ngôn (tiếng địa phương) sao?” Đỗ Vi Ngôn vén tóc về phía sau tai, nói lưu loát.

“Điểm thứ nhất, có thể anh nghe không hiểu, trong giọng nói người nọ có mang theo âm rít và cuộn tròn.”

Đỗ Vi Ngôn suy nghĩ làm thế nào đơn giản nhất để giải thích rõ ràng cho Vương đội cái gì là âm rít và cuộn tròn:

“Âm rít và cuộn tròn là một phương thức phát âm của người xưa. Nói một cách đơn giản, so với khẩu âm hiện nay của chúng ta phức tạp hơn, phân loại cẩn thận hơn. Trong tiếng phổ thông của chúng ta đã mất đi âm rít và cuộn tròn, ngày nay âm rít và cuộn tròn chỉ còn bảo tồn trong một số phương ngôn. Nhưng bởi vì sự phát triển của tiếng phổ thông, nó cũng đang dần dần biến mất. Lệch về phía nam thị xã Minh Võ, thời cổ đại từng dung hợp với một chi đến từ dân tộc thiểu số phía nam, giọng nói trái ngược với toàn bộ Lâm Tú, còn tương đối cổ xưa. Đến nay vẫn bảo tồn chút ít âm rít và cuộn tròn. Điều này không khó nhận ra.”

“Điều thứ hai, anh có chú ý đến lời thô tục trong đoạn đối thoại của họ không?”

“Người ở vùng chúng ta nói lời thô tục, sẽ chửi cả người thuộc dòng họ bên mẹ. Có đôi khi, cũng sẽ tiện mồm mắng chửi với đặc trưng nữ giới. Mà theo tôi được biết, ở thị xã Minh Võ cùng với địa khu Hồng Ngọc ở hướng nam, khi mắng chửi người, rất ít đề cập đến đặc trưng mẫu hệ. Lại xét đến ngôn ngữ của điền tộc Hồng Ngọc, so sánh với ngôn ngữ chúng ta dùng để trao đổi hằng ngày, khác biệt càng rõ ràng hơn nhiều, cho nên có thể loại trừ họ. Chắc hẳn là hai người kia đến từ thị xã Minh Võ.”

Thật lâu sau đội trưởng Vương mới có phản ứng, đến gần cẩn thận xem xét tấm bản đồ kia, cười ha ha, dường như có đôi phần ý tứ nhìn cô bằng cặp mắt khác xưa: “Cô Đỗ, vừa rồi cô nói, mắng chửi người ấy… Tôi vẫn không hiểu lắm.”

“Là thế này, thật ra điểm này vẫn liên quan với việc thị xã Minh Võ từng có một chi dân tộc thiểu số du nhập vào. Anh biết đấy, một số dân tộc thời viễn cổ duy trì chế độ mẫu hệ thị tộc trong thời gian rất dài, tín ngưỡng cũng đề cập đến thần nữ. Những tập tục đó còn giữ lại cho đến tận bây giờ, phản ánh trong văn hóa ngôn ngữ, ở một vùng rất nhỏ, họ sẽ không được mắng chửi người tôn kính thuộc dòng họ bên mẹ. Ví dụ như thế này…” Đỗ Vi Ngôn do dự một lát, có chút xấu hổ cười cười: “Bọn họ sẽ không nói — *** mẹ mày.”

Đội trưởng Vương “Ha ha” cười một tiếng, gãi gãi đầu, hỏi: “Hóa ra các cô nghiên cứu những cái này hả?”

Đỗ Vi Ngôn híp mắt lại, cười rộ lên thì khóe mắt cong cong. Đôi môi mỏng của cô xinh xắn, giống như trái anh đào giá cao bày trên sạp hoa quả hôm nay, đỏ tươi ướt át, trên gương mặt ẩn hiện hai cái núm đồng tiền, hàm răng đều đặn, khiến cho khuôn mặt này thêm vài phần hơi thở tuổi trẻ sống động đáng yêu.