Cha con

Người mẹ ra đi trong bình yên, ngay đến Vệ Viễn - cậu con trai mười tám tuổi cũng không thấy quá đau buồn. Không hiểu vì sao, Viễn rất muốn khóc bật ra nhưng không được, cậu chỉ lấy chiếc khăn mùi xoa lau lau mặt vì rốt cuộc vẫn không cảm nhận được nỗi đau buồn nào. Bố thì ngược lại, trong ý nghĩ của Viễn, bố là một kỹ sư máy nổi tiếng trong nghề, hình như mãi mãi chỉ có những máy móc vô cảm và lạnh tanh, không bao giờ quan tâm tới hai người thân cạnh mình. Bố Viễn rất ít khi nói chuyện với con. Cái kiểu lạnh lùng chẳng xa cũng chẳng gần ấy khiến cho Viễn đau lòng lắm. Ông còn thường xuyên lấy cớ cần tập trung cho nghiên cứu để chuyển nhà. Bạn bè Viễn nhiều lắm vì mỗi lần chuyển nhà là một lần cậu có thêm bạn mới, còn vài người họ hàng ít ỏi mỗi lần nhìn thấy cậu điều ngạc nhiên thốt lên, đã cao thế này cơ à?

Khi mẹ còn sống, bà thường xuyên trách móc sao chồng lại đối xử với con như vậy. Mỗi lần như thế người cha lại cúi đầu im lặng. Viễn nghĩ, có lẽ mình cũng là một trong những chiếc máy móc mà bố đã chế tạo, thậm chí mình còn không phải là sản phẩm tốt nhất. Nhưng dù thế nào thì họ cũng là hai bố con. Điều này không thể thay đổi.

Trước khi lâm chung, bà mẹ dịu dàng nắm lấy tay Viễn như muốn nói điều gì. Viễn ghé sát tai vào đôi môi mấp máy của mẹ, nhưng người phụ nữ đáng thương chỉ nói được vài câu lí nhí rồi nhắm mắt xuôi tay. Bố hỏi cậu, mẹ đã nói những gì nhưng cậu chỉ trả không nghe rõ.

Để tiết kiệm tài nguyên, nhiều người sau khi qua đời sẽ trải qua một số xử lý và cải tạo, cuối cùng quay về với tự nhiên, trở thành một phần của trái đất. Quan niệm ấy do chính bố Viễn nêu ra. Tuy các ban ngành chính phủ và nhân dân đều đồng ý cho xử lý đặc biệt, nhưng bố cậu kiên quyết phản đối. Chính ông đã đặt xác vợ mình vào trong máy rồi ấn nút. Viễn không hận bố vì cậu thấy như vậy mẹ mình sẽ có mặt ở mọi nơi mọi chốn.

Cậu đi mua ít thịt bò và rau xanh mà chẳng thấy đói chút nào. Nhưng cậu vẫn phải ăn. Đó cũng là thói quen của nhiều người. Nấu nướng xong cậu mời bố ra ăn cùng, hình như bố cậu có điều gì muốn nói.

“Con hận bố lắm đúng không?" Bố cậu mặc chiếc áo choàng màu trắng dài đến đầu gối, mái tóc rối như tổ quạ, khuôn mặt mệt mỏi, đau đớn.

“Không thể nói như thế bố ạ.” Viễn nhai miếng thịt bò, nhưng thấy cổ họng mình cứ ngắc ngừ, hình như là miếng thịt dai quá sức. "Con hận bố là phải, có lẽ bố chưa làm tròn vai trò của người bố." Cậu thấy ngạc nhiên trước lời nói của bố mình.

Tối hôm ấy bố cậu phá lệ, ông đòi được ngủ cùng cậu. Cậu ngạc nhiên và xúc động vô cùng. Trong ấn tượng của cậu thì hình như chỉ có con trẻ đòi thì bố mới ngủ cùng. Bố cậu đã trải ga giường sạch sẽ, nhưng thời gian trôi qua khá lâu mà bố cậu vẫn ở trong phòng làm việc. Chỉ đến khi Viễn gần như đã ngủ say, ông mới về giường. Viễn luôn có giấc ngủ thật lạ, lúc nào cũng đúng giờ. Cứ đến mười một giờ là cậu thấy buồn ngủ, và sau đó thì ngủ say như chết. Nhưng hôm nay, khi bố cậu bước chân vào phòng, cậu đột nhiên thức giấc.

Nhưng cậu không nhúc nhích. Chỉ he hé mắt nhìn bố.

Trên tay bố cậu đang cầm một cái hộp gì đó rất lạ. Cái hộp to bằng lòng bàn tay. Cậu thấy căng thẳng quá, vì chỉ lát nữa thôi, qua mười hai giờ là sang ngày sinh của cậu. Có lẽ bố cậu muốn tặng cho con trai một món quà sinh nhật.

Đã bao lâu rồi bố không nhắc đến ngày sinh nhật của mình? Viễn cũng không nhớ nữa. Mấy hôm gần đây trí nhớ của cậu luôn có vấn đề, hình như có một đoạn dài trong ký ức bị trống. Nhưng nếu cố gắng thì cũng nhớ ra được, song lại thấy rất xa lạ.

Bố cậu run rẩy bê cái hộp trong tay hướng về phía cậu. Bỗng nhiên ông dừng lại, rồi sau đó quyết định bước ra khỏi phòng ngủ. Viễn thấy đôi chút thất vọng. Cả đêm đó bố cậu không quay lại. Còn Viễn thì trái với lệ thường, cả đêm mất ngủ.

Sáng ngày hôm sau, bố cậu nhận được điện thoại của công ty. Đây là công ty sản xuất máy móc lớn nhất thế giới. Bố cậu làm kỹ sư quản lý nghiên cứu, khai thác các sản phẩm mới. Trước khi đi, bố dặn dò cậu phải ở nhà, nếu có ai đến thăm thì yêu cầu họ đến công ty của ông. Viễn gật đầu theo kiểu tượng trưng, nhìn chiếc máy bay cá nhân của ông bay đi mất dạng.

"Chiếc máy bay ấy chắc do bố mình chế tạo?!" Cậu lẩm bẩm một mình trong miệng.

Đúng là như vậy, trong thời điểm này thì hầu như mọi máy móc đều do bố cậu sáng tạo.

Nhưng người ta không đón nhận tình cảm tốt đẹp. Bố cậu là Phó Chủ tịch Ủy ban máy móc thế giới, ông cực lực phản đối kế hoạch phổ cập người máy nên kế hoạch này chết ngay trong khi thai nghén. Ông là người phản đối mạnh mẽ nhất việc đưa người máy vào trong xã hội loài người.

“Chúng chỉ là công cụ, không thể trở thành thành viên trong xã hội loài người của chúng ta." Bố cậu nhấn mạnh.

Cậu cũng chẳng quan tâm nhiều đến đề nghị của bố. Cậu cho rằng, chẳng qua là công ty của bố mình muốn độc chiếm người máy, đặc biệt là thị trường người máy giống hệt người. Đó chẳng qua cũng chỉ là một cách tạo dư luận để kinh doanh tốt hơn.

Bố đi rồi cậu thấy lạnh lẽo trong căn phòng trống trải. Cậu chưa bao giờ phải nếm trải cảm giác này.

Trong những ngày ấy cậu luôn thấy cơ thể mình có gì là lạ, có lẽ là do mẹ mất - Cậu luôn an ủi mình như thế.

Những lúc buồn chán cậu thường thu dọn nhà cửa. Cậu không có bạn thân, vì là con trai của kỹ sư quản lý nên mọi người thường không dám đến gần cậu. Lâu dần cậu cũng quen với điều đó, hơn nữa, thường xuyên chuyển nhà khiến cậu hiếm có bạn thân.

Trong lúc dọn nhà, cậu bỗng nghĩ đến phòng làm việc của bố. Đó là một căn phòng rộng mà bố cậu luôn cấm mọi người vào.

“Mình phải vào đó xem mới được!" Viễn bỗng có một ý nghĩ đáng sợ. Cậu không thể kiểm soát được suy nghĩ này. Bàn tay cậu áp sát vào cánh cửa sắt vừa xa lạ vừa quen thuộc, nhưng cậu giật mình vì tiếng gọi của ai đó.

"Viễn à con, ta là dì của con đây. Đã lâu lắm rồi dì cháu mình không gặp nhau nhỉ?" Trên màn hình xuất hiện một người phụ nữ lạ. Đúng là cậu đã nghe thấy mẹ nhắc đến người em gái duy nhất của bà. Nhưng dì ấy rất hiếm khi xuất hiện.

Viễn đi đến, nở nụ cười thân thiện chào dì.

Dì cậu có vẻ kinh ngạc nhưng vẫn nhìn cậu hiền từ, yêu thương.

“Nếu không phải là chuyện đó xảy ra lúc con còn nhỏ thì ta đã sớm đến thăm con rồi. Ta cũng cảm thấy áy náy vì bao nhiều năm nay không đến thăm con. Dì vừa biết được tin của mẹ con, vì thế muốn báo cho con biết tuần sau dì sẽ đến thăm con. Không đến dự đám tang của chị gái mình được, dì buồn lắm. Viễn ơi, con phải mạnh mẽ lên nhé!"

Cậu gật đầu rồi hỏi lại: “Rốt cuộc là việc gì xảy ra vậy dì?"

“À, hồi ấy con còn bé lắm, hình như 5 tuổi thì phải. Cha con đưa con đến chỗ dì chơi, nhưng vì dì không chăm con cẩn thận nên con đã bị rơi xuống núi. Cha con như phát điên lên, ôm con quay về. Ông ấy đã đưa cả công ty vào chữa trị cho con. Sau này cha con đã dặn dì không được nói chuyện này cho mẹ con biết. Ông ấy sợ làm mẹ con lo lắng. Chính vì vậy mà dì không dám nhắc đến chuyện này với mẹ con con." Nói đến đây nước mắt dì trào ra, Viễn an ủi dì vài câu rồi kết thúc cuộc nói chuyện.

Cậu thấy cảm động lắm vì hóa ra bố rất yêu mình. chỉ có điều là ông che giấu tình cảm ấy mà thôi.

“Đúng rồi, món quà kia nhất định là bố chuẩn bị tặng mình nhưng ngại nên chưa tặng đấy thôi. Mình phải tìm bằng được món quà đó." Nghĩ đến đây cậu thấy rất vui, liền mở ngay cửa phòng làm việc của bố.

Bên trong phòng làm việc rất bừa bộn, đâu đâu cũng thấy giấy tờ, tài liệu và những chiếc máy thí nghiệm. Cậu lật tìm một lúc nhưng không thấy gì. Khi chuẩn bị đi ra thì cậu bị ngã vì vấp phải cái gì đó trên sàn nhà. Cậu lồm cồm bò dậy thì thấy trên sàn nhà có một vật gì đó lồi hẳn lên.

Viễn cố hết sức kéo thứ đó lên nhưng không được. Cậu lấy một thanh sắt bậy lên. Đó là một tấm sắt to nặng, hóa ra bên dưới còn có một tầng hầm!

Cậu thấy lo, có lẽ trong đó cất giấu những bí mật của bố. Tất nhiên là bố cậu không muốn để cậu biết, nhưng ai có thể bỏ qua cơ hội hiếm hoi này chứ? Viễn nuốt nước bọt, tay cầm đèn pin trèo xuống bậc thang bên dưới.

Tầng hầm không to lắm nhưng rõ ràng là lâu lắm rồi không có người lui tới, mùi bụi bẩn khiến cậu nghẹt thở. Cậu vội lấy vạt áo bịt ngay mũi lại, cẩn thận đi về phía trước theo ánh đèn pin lờ mờ. Trong căn phòng hình như không có dấu vết gì của người sống. Câu nhớ, mỗi năm đến ngày sinh nhật cậu, bố lại giam mình trong phòng làm việc vài ngày. Có lẽ ông giam mình trong căn phòng bí mật này. Đi tiếp về phía trước, cậu cảm thấy hình như mình sắp chạm vào bức tường. Căn phòng trống trải, cậu định quay lại thì thấy ánh đèn pin quét vào một vật gì đó.

Hình như phía trước đặt cái gì đó. Ánh đèn không đủ nên cậu phải đến gần hơn.

Đó là một đứa trẻ.

Đó là một đứa trẻ khoảng sáu tuổi. Đứa trẻ mặc một bộ comple trẻ em, trên môi vẫn nở nụ cười tươi rói, trên má vẫn còn vết môi nhàn nhạt. Cậu thần người ra, đứa trẻ hình như vẫn còn sống, đang dựa vào tường, nhưng đôi mắt thì không còn sức sống.

Cậu còn nhớ, vào lần sinh nhật sáu tuổi của mình, mẹ đã từng sung sướng hôn lên đôi má của cậu. Sau đó cha cậu đã bắt cậu đi rửa mặt, còn cậu thì nhất quyết muốn giữ lại vết son môi ấy, mẹ cậu đã phì cười vì điều này.

Bên cạnh vẫn là một đứa trẻ, nhưng hình như lớn hơn một chút, khuôn mặt không có gì thay đổi, quần áo vẫn cũ nhưng đẹp. Sau đó là đứa thứ ba, thứ tư và rồi tổng cộng có mười bảy đứa trẻ tất cả. Càng nhìn cậu càng thấy sợ, cậu nhận ra các con búp bé đang dựa vào tường ấy giống mình y hệt. Cuối cùng là con búp bê mặc bộ đồng phục học sinh mà cậu mặc vào đúng ngày sinh nhật lần thứ mười bảy. Trên khóe môi con búp bê vẫn còn vương nụ cười, nhưng nụ cười ấy lại làm cho người ta sởn da gà trong đêm tối. Viễn như nhìn thấy chùm phim ngắn kể về sự lớn lên của mình. Chuyện này là sao? Viễn cẩm thận ôm lấy đứa bé đầu tiên rồi leo ra khỏi căn phòng bí mật.

Trở lại phòng làm việc cậu thở phào. Sức của cậu hình như ngày càng yếu hơn, chỉ leo cầu thang thôi mà cũng thở hổn hển. Cậu ôm cậu bé sáu tuổi giống mình như đúc chạy ra ngoài phòng khách. Bố cậu đang đứng ở đó.

Cậu chợt nhận ra ánh mắt của bố vô cùng lạ lẫm, trong tay ông vẫn còn cầm chiếc hộp của đêm hôm qua.

“Bố định qua vài ngày nữa thì nói cho con biết sự thật." Giọng bố cậu trầm xuống đến đáng sợ.

“Con biết hết rồi, ngài thứ sáu[1] ạ!”

[1] Ngày thứ sáu: Trong thánh kinh có nói thứ sáu là ngày thượng đế tạo ra loài người. Đây là cách châm chọc người tạo ra mọi vật.

“Ta cũng không còn cách nào khác. Mẹ con bị bệnh tim nặng, không thể chịu nổi cái tin cậu con trai bé bóng 6 tuổi của mình đã chết. Khi biết tin con trai yêu quý 5 tuổi của bố qua đời, bố thấy cả người mình như vỡ tung ra, đầu óc trống rỗng. Chính trong lúc ấy bố đã có suy nghĩ đáng sợ, đó chính là tạo ra một cậu con trai cho mình, đó là một người máy, một vật phụ thuộc để thay thế đứa con đã mất! Bố đã bắt tay vào làm. Bố đã mất rất nhiều tinh thần và sức lực để làm việc này với danh nghĩa của công ty. Mặt khác bố cũng giấu mẹ con, nói rằng đưa con ra nước ngoài đi học." Giọng ông nghẹn ngào.

Viễn im lặng, cậu nhẹ nhàng đặt cậu bé ở trong tay mình lên bàn. "Cuối cùng thì tác phẩm đầu tiên của bố cũng đã hoàn thành.

Tuy còn nhiều thiếu sót nhưng giống như một kỳ tích vì đã dối được mẹ con. Nhìn thấy nụ cười trên môi mẹ con, ta lại có sức mạnh và động lực làm tiếp. Chính vì vậy ta đã làm người máy thứ hai, thứ ba... cứ mỗi năm làm một người. Sau mỗi lần sinh nhật ta lại ngừng cấp năng lượng, cắt đứt đường về nên năm nào cũng phải chuyển nhà để mọi người coi sự thay đổi đó là một lẽ tất nhiên. Ta đã phải một mình cất giữ bí mật ấy, cũng phải một mình chịu đựng nỗi đau khổ ấy. Nhưng ta chưa bao giờ hối hận, vì ta biết mẹ con đã ra đi với nụ cười trên môi. Ta không dám yêu con quá nhiều, lý trí luôn mách bảo ta rằng con không phải là con trai của ta. Ta đã mô phỏng hình dáng lớn lên của con qua máy tính, năm nào cũng vội vàng tạo ra một người con mới." Viễn ngước mắt nhìn người đàn ông đang nói, cậu không biết có nên gọi người đó là bố hay không.

“Tại sao con lại có được những ký ức xa xưa? Không phải là con mới được làm từ năm ngoài hay sao?" Viễn hỏi bố.

"Ta không bao giờ thay đổi chip trí nhớ của con, cho nên toàn bộ cuộc sống mười mấy năm qua đều được lưu trữ trong con chip trí nhớ của con."

"Con là người cuối cùng đúng không? Mẹ con chết rồi nên giá trị sống của con cũng mất đi đúng không?” Cậu lạnh lùng hỏi. Bố cậu không trả lời mà chậm rãi lấy cái hộp ra. Cậu ngạc nhiên vì thấy ông đang khóc.

Đúng là nước mắt, ông đang khóc. Cậu bắt đầu chế giễu lối tư duy chậm chạp của mình, nhưng cũng không ý thức được rằng mẹ qua đời cần phải khóc.

"Các sản phẩm của ta ngày càng tuyệt vời, nỗi sung sướng khi được sáng tạo đã xâm chiếm dần ta. Nhưng ta cũng cảm thấy mình ngày càng sợ hãi, vì sợ rằng những sản phẩm của mình sẽ đến gần với con người thực. Cho nên ta luôn sống trong sự mâu thuẫn, một mặt phản đối việc đưa người máy vào xã hội loài người, mặt khác lại ngầm chế tạo ra người máy mới. Người vợ yêu quý nhất của ta đã ra đi, ta chợt nhận ra rằng trên đời này ta không còn ai thân thích. Trước kia ta cho rằng con người là hoàn hảo nhất, hệ thông tự cải thiện do ta tạo ra đã khiến con tự hoàn thiện như quá trình tiến hóa của động vật. Ngoài ta ra sẽ không có ai biết con không phải là con người. Nhưng lúc ta nhìn thấy con ở trong đám tang mẹ con thì ta bỗng ý thức được rằng, người máy dù có hoàn hảo đến đâu thì cũng không hiểu được tình cảm của con người. Con không có nước mắt. Con không thể nào trở thành con trai của ta được. Vì vậy ta muốn kết thúc tất cả." Cha cậu cầm chiếc điều khiển từ xa trong tay, nhưng cơ thể thì run lên bần bật.

"Bố không ấn đâu vì con chính là con trai bố. Thực ra trong lòng bố đã từ lâu nhận con làm con rồi. Chỉ có điều bố không muốn thừa nhận điều đó mà thôi! Mặt khác bố cũng ngày càng yêu con hơn đúng không?” Cậu mỉm cười đi đến bên bố.

"Ngay từ đầu bố đã thiết kế sẵn năng lượng chỉ đủ dùng trong một năm, nên cứ mỗi năm đi qua thì tất cả sẽ ngừng hoạt động. Vì vậy gần đây cơ thể con ngày càng yếu. Hãy để con mãi làm con trai bố nhé!" Viễn chầm chậm đi đến, đưa tay lấy chiếc hộp trong tay bố.

Bố cậu bỗng giật mình tỉnh lại và vội lùi một bước. Ông nhìn cậu với ánh mắt ngờ vực: "Xem ra con có cả ý thức sợ chết giống của con người. Con nói dối chỉ để được sống tiếp, đúng không? Còn trong lòng con thì đang căm hận ta, đúng không? Ta không để con quay lại xã hội loài người, như vậy là tự gây ra tai họa cho loài người."

“Bố có biết trước khi mất mẹ nói với con điều gì không? Mẹ nói với con rằng con cầm phải sống thật tốt. Có lẽ bà đã sớm biết con không phải là con trai bà, bà đã biết được thân phận thực của con."

"Đây có phải là điều khiển từ xa trong lúc khẩn cấp đúng không? Không cần nữa đâu bố ạ. Con sẽ mãi ở bên bố, đến khi bố về với mẹ con thì thôi. Vì chúng ta là cha con mà.” Cha Viễn nhìn cậu chăm chăm, đôi môi run rẩy như muốn nói lên điều gì, nhưng không thốt lên lời. Rốt cuộc chiếc hộp đã bị Viễn lấy đi.

“Ta sẽ không chế tạo người máy nữa. Nhưng con cần phải đồng ý với ta một điều là cả hai cha con ta sẽ cùng rời khỏi thế giới này một lúc. Sẽ hủy hết mọi thành quả nghiên cứu, ta cần phải đem bí mật này sang thế giới bên kia với mẹ con." Cha cậu không yên tâm, nói.

"Vâng, con đồng ý." Viễn mỉm cười và ôm chặt người đàn ông trước mắt mình.

Ba năm sau, cha cậu qua đời. Sau đám tang, mọi thông tin liên quan đến bí mật nghiên cứu người máy lúc ông còn sống đã không cánh mà bay. Mọi người một mặt oán trách người đã chết, một mặt lại tôn vinh con trai ông, một nhà khoa học thiên tài đã nhiệt tình ủng hộ việc đưa người máy vào xã hội loài người, là người tiên phong của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ ba. Những người được nhìn thấy người thân đã mất của mình quay trở về, những cơ thể ốm yếu trở nên mạnh khỏe ngày càng nhiều. Người máy tồn tại trong xã hội loài người ngày càng nhiều. Nhiều khi Viễn cô đơn đứng một mình ở nơi thật cao nhìn ngắm thành phố người máy đang sáng lấp lánh trong ánh nắng rực rỡ. Mỗi lúc như vậy cậu lại nói nhẹ như gió thoáng: "Bố ơi, hãy tha lỗi cho con, tất cả những điều này đều là những điều bố nên làm. Con chỉ là người tiếp tục làm thay bố thôi. Vì chúng ta là cha con mà.” Trên hai gò má của cậu bỗng lăn dài hai giọt nước trong suốt, giống y như thật dưới ánh sáng của kim loại.